بعد از هفت سال دوباره جیره بندی برق اجرا می شود؟

به گزارش "برق نيوز" به نقل از اعتماد، سال ٨٧ بود که سرمای شدید زمستان سال قبل موجب شد تا کشور تجربه خاموشی‌های گسترده را از سر بگذراند؛ خاموشی‌هایی که توسط وزارت نیرو برنامه‌ریزی شده و هر منطقه‌ای به خوبی می‌دانست در چه زمانی متحمل خاموشی برنامه‌ریزی دولت خواهد شد.

در آن زمان بحث جیره‌بندی آب نیز مطرح شد و کشور این تجربه را نیز به گونه‌ای دیگر پشت سر گذاشت؛ تجربه‌هایی که به دنبال دستور رییس‌جمهور وقت روی داد و موجب شد تا ذخیره آب پشت سدهای کشور برای تامین برق زمستانی و گذر از زمستان سرد ٨٦ رها شود.

این دستور مدیریتی که بنا به گفته آگاهان وزارتخانه در آن زمان، با مخالفت وزیر نیروی دولت نهم روی داده بود استارت خاموشی و جیره‌بندی آب در سال‌های بد را رقم زد؛ امری که به دلیل قرار‌گیری کشور در زمان خشکسالی‌های چندساله تنش آبی را تشدید کرد و نتایج آن هنوز هم همراه دولت است.

از آن سال‌ها بیش از هفت سال می‌گذرد اما هر سال به دلیل کاهش بارش‌های فصلی و کمبود منابع تامین‌کننده آب برای تولید برق و همچنین آب آشامیدنی خاموشی‌ها و جیره‌بندی بر سر شهرهای مختلف کشور سایه می‌اندازد. در این بین موضوعی که نباید ساده از کنار آن گذشت افزایش تعداد مشترکین آب و برقی است که این تنش‌ها و جیره‌بندی ‌ها را محتمل‌تر از قبل می‌کند.

این موضوع البته در دولت یازدهم گویا شفاف‌تر از دولت دهم بیان می‌شود و مسوولان دولتی برای مجاب کردن مردم به کاهش مصرف برق و آب خود از هیچ اولتیماتومی دریغ نمی‌کنند. اولتیماتوم‌هایی که دیگر زمان ندارند و در هر محفلی بیان می‌شوند اما آنچه برخلاف تمام اولتیماتوم‌ها ادامه دارد رکوردزنی مصرف از سوی مشترکین است.

بر اساس تازه‌ترین گزارشی که توانیر از میزان مصرف برق داده است میزان مصرف برق کشور به رقم ٤٩ هزار و ٧٧٦ مگاوات رسید که این رقم بیشترین حجم مصرف روزانه در سال ٩٤ بوده است. رکورد مصرف برق ایران بار دیگر شکسته شد تا با مصرف نزدیک به ۵۰ هزار مگاوات برق، شبکه برق کشور یک گام تا آغاز خاموشی‌های گسترده برقی فاصله داشته باشد. ۵۰ هزار مگاوات خط قرمز پیک مصرف برق برای تابستان سال جاری از سوی مسوولان وزارت نیرو تعیین شده است و به گفته مدیران این وزارتخانه، با عبور اوج مصرف برق از خط قرمز تعیین شده، خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده در سطح کشور کلید خواهد خورد.

گزارش شرکت مدیریت شبکه برق ایران روز دوشنبه ۱۵ تیرماه در ساعت ١٤:٤٠ بعد از ظهر با مصرف بیش از ۴۹ هزار و ۷۷۶ مگاوات یک رکورد تاریخی در مصرف این انرژی پاک در کشور و حتی منطقه خاورمیانه به ثبت رسیده است. علاوه بر این، روز دوشنبه در ساعت ١٤:١٦ هم دومین پیک مصرف برق کشور با مصرف ۴۸ هزار و ۸۴۹ مگاوات به ثبت رسید تا مصرف برق در ۱۵ تیرماه سال جاری بیش از چهار هزار مگاوات از مدت زمان مشابه سال گذشته بیشتر باشد.

 میزان ذخیره برق نیروگاه‌ها با وجود ثبت یک مصرف برق تاریخ‌ساز روز دوشنبه در محدوده یک هزار و ۳۸۴ تا یک هزار و ۴۳۴ مگاوات در نوسان بوده است. در حالی حدود یک هزار و ۲۷۹ مگاوات برق به عراق، اقلیم کردستان عراق، ترکیه، پاکستان و افغانستان صادر شده که حدود ۴۰۴ مگاوات برق از ارمنستان و ترکمنستان وارد ایران شده است. کل مبادلات برق ایران دوشنبه ۱۵ تیر ماه حدود یک‌هزار و ۶۸۳ مگاوات بوده و صنایع کشور هم بیش از یک ‌هزار و ۳۲۷ مگاوات از مصرف برق کشور را به خود اختصاص داده‌اند.

با این وجود، پیش‌بینی می‌شود در پایان هفته جاری و با توجه به تعطیلات پیش روی پیک مصرف برق ایران روزانه حدود پنج هزار مگاوات کاهش یابد تا یک فرصت کوتاه‌مدت برای تجدید قوا نصیب صنعت برق ایران شود. در همین حال، مسوولان صنعت برق اعلام می‌کنند: با افزایش هر یک درجه دمای هوای کشور پیک مصرف برق ایران ۵۰۰ مگاوات قد می‌کشد و در صورت عدم صرفه‌جویی احتمال خاموشی‌های پراکنده وجود دارد.

ستار محمودی، قائم مقام وزیر نیرو هم با اشاره به آماده باش صنعت برق و مدیریت پیک مصرف برق تیر و مرداد ماه، تاکید کرده است: مشکلات کمبود برق تابستان در تهران باید به حداقل برسد.

معاون نظارت بر بهره‌برداری شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با اشاره به اینکه رتبه روان آب‌های سطحی در ٤٦ سال گذشته در رتبه آخر است، افزود: این بدترین وضعیت است و علت اصلی آن نیز کاهش ٦٦ درصدی سطح پوشش برفی نسبت به سال گذشته است. حجم آب معادل برف نسبت به سال گذشته ٧١ درصد کاهش داشته است. این در حالی است که متوسط دما نسبت به سال گذشته بیش از ٥/١ درجه افزایش داشته و به همین نسبت نیز سطح تبخیر بالا رفته و از سوی دیگر مصرف کولرهای آبی نیز بیشتر شده است.

تشیعی با اشاره به اینکه در حال حاضر ٥٤٧ شهر کشور در شرایط تنش آبی به سر می‌برند و افزایش دما باعث مصرف بیش از حد آب در شبکه‌های توزیع شده است، بیان داشت: در ساعات پیک مصرف برخی شهرها با کاهش فشار آب مواجه هستند.

سه شهر کرمان، بوشهر و بندرعباس از نظر تامین آب در وضعیت قرمز به‌سر می‌برند، وزارت نیرو و شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور تمام تلاش خود را به‌کار گرفته‌اند، تا با توجه به گرمای بیش از حد هوا و مصرف مضاعف مردم درماه مبارک رمضان قطعی برنامه‌ریزی شده در شهرها نداشته باشیم؛ مگر در اثر مصرف بیش از حد یا افت تولید یا حوادث که قابل پیش‌بینی نخواهند بود.

 وی از مردم خواست در ساعات پیک مصرف بین ساعات ١٦تا ٢٠ که بیشترین مصرف آب کشور است، با مدیریت در مصرف آب بکوشند میزان مصرف خود را کاهش دهند تا خود و سایر شهروندان دچار مشکل کم‌آبی نشوند. با این حال آنچه از روال مصرفی مردم دیده می‌شود حکایت از مصرف بی‌رویه آب برای شست‌ وشوی حیاط، کوچه، مغازه، خودرو، موتور، پارکینگ و حتی دیوار خانه است.

توقف تولید برق نیروگاه‌های برقابی

در عین حال غلامرضا خوش‌خلق، معاون هماهنگی توزیع شرکت توانیر از کاهش تولید برق نیروگاه‌های برقابی خبر می‌دهد و می‌گوید: «به دلیل خشکسالی در حال حاضر از ۱۵ درصد ظرفیت نیروگاهی منصوبه کشور در بخش برقابی، تنها ۵ درصد تامین انرژی می‌شود.

هزینه برق مصرفی در ایران بسیار پایین است و از این ناحیه صنعت برق بسیار متضرر شده است. اگر مصرف برق هر خانوار ایرانی در شبانه‌روز حتی یک باتری قلمی باشد هزینه خرید باتری قلمی برای مصارف روزانه خانوار از میانگین هزینه برق مصرفی آنها که در حدود ١٠٠ هزار ریال بوده، کمتر است و این خود نشان‌دهنده قیمت ناچیز برق در سبد مصرفی خانوارهاست.

خوش‌خلق با بیان اینکه از سال ٨٣ با مطرح شدن موضوع تثبیت قیمت‌ها، مجوزی برای افزایش قیمت برق صادر نشده است، افزود: افزایش قیمت ناشی از قانون هدفمندی یارانه‌ها نیز تاثیری در وضعیت صنعت برق نداشته است، زیرا قسمت اعظم درآمدهای برق به خزانه واریز و به صورت یارانه نقدی به شهروندان پرداخت می‌شود. در حال حاضر برق به طور متوسط با کیلو واتی ٥٧ تومان به مشترکین عرضه می‌شود، این در صورتی است که انرژی برق از نیروگاه‌ها حداقل با ٩٠ تومان خریداری می‌شود و بابت این تفاوت قیمت نیز از محل‌های دیگر چیزی عاید صنعت برق نمی‌شود.

وی در ادامه به شرایط سخت برای صنعت برق اشاره کرد و گفت: با توجه به وضعیت کم‌آبی کشور شرایط سختی برای صنعت برق در انتظار است، زیرا ١٤ تا ١٥ درصد ظرفیت نیروگاهی منصوبه کشور در بخش برقابی است و در حال حاضر با وضعیت خشکسالی متاسفانه تنها پنج درصد از این ظرفیت در این بخش تامین می‌شود. تامین برق ٣٥ میلیون مشترک در سراسر کشور کار آسانی نیست که البته با زحمات کارکنان به بهترین نحو در حال انجام است. مقایسه قیمت برق با دیگر کالاها ارزان‌تر بودن انرژی برق را نشان می‌دهد و این موضوع باعث شده دخل و خرج صنعت برق با هم همخوانی نداشته باشد.

خوش‌خلق گفت: عملکرد شرکت‌های توزیع نیروی برق در زمینه کاهش پیک خوب بوده و انتظار می‌رود در یک ماه آینده نیز با توجه به تداوم گرما و امکان افزایش پیک این عملکرد به صورت مطلوب انجام شود.

وی به کاهش تلفات نیز اشاره کرد و گفت: انتظار ما این است با برنامه‌ریزی درست در زمینه اجرای میثاق‌نامه کاهش تلفات، به اهداف تعیین شده برسیم.

با این حال هنوز هم شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ با رد قطع برنامه‌ریزی شده برق در تهران اعلام کرده است هیچ گونه خاموشی برنامه‌ریزی شده یا نوبتی در دستور کار شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ قرار ندارد.

ادامه گرمای کم‌سابقه هوا موجب افزایش مصرف برق در تهران و وارد آمدن فشار به شبکه تولید و توزیع برق به ویژه در ساعات پیک مصرف شده است به طوری که مصرف برق در استان‌های تهران، قم و البرز به مرز ٩ هزار مگاوات در ساعات پیک روزانه رسیده است.