کد خبر: ۱۶۸۶۳
تاریخ انتشار : ۱۱:۳۳ - ۲۳ مرداد ۱۳۹۵
برخی از کارشناسان انرژی خورشیدی در وضعیتی آرمانی ادعا می کنند که ایران در صورت تجهیز مساحت بیابانی خود به سامانه های دریافت انرژی تابشی، می تواند انرژی مورد نیاز بخش های گسترده ای از منطقه را نیز تامین کند و در زمینه صدور انرژی برق، فعال شود.‏
به گزارش برق نیوز؛ در گزارشی که بخش نخست آن در شماره شنبه 23 مرداد 1395 خورشیدی به قلم محمد داودبیگی ‏منتشر شد، آمده است: ‎ در همین رابطه اکثر کشورهای صنعتی و حتی آفریقایی تغییر روش های تامین انرژی را در دستور کار خود قرار داده اند.

از جمله در آفریقا و شرق آسیا، کشورها با اختصاص میلیاردها دلار سرمایه، درصدد راه اندازی پروژه های بزرگ تولید برق از منابع طبیعی پاک هستند و ایران نیز به عنوان یکی از بزرگترین آلوده کنندگان کره خاکی، تحرکاتی اگرچه در سطح محدود، در این حوزه آغاز کرده است. ‏

‏300 روز آفتابی در ایران

 ‏
به گفته کارشناسان ایران یکی از کشورهای بهره مند از منابع انرژی پاک به شمار می آید و در نواحی پرتابش جهان، واقع شده است. مطالعات نشان می دهد که با استفاده از تجهیزات خورشیدی می توان بخش عمده ای از انرژی مورد نیاز کشور را تأمین کرد. به گونه ای که کشورمان با برخورداری از 300 روز آفتابی در بیش از دو سوم آن و متوسط تابش 5.5 ـ 4.5 کیلووات ساعت بر متر مربع در روز، یکی از کشورهای با ظرفیت بالا در زمینه انرژی خورشیدی است.

برخی از کارشناسان انرژی خورشیدی گام را ازاین هم فراتر نهاده اند و در وضعیتی آرمانی ادعا می کنند که ایران در صورت تجهیز مساحت بیابانی خود به سامانه های دریافت انرژی تابشی، می تواند انرژی مورد نیاز بخش های گسترده ای از منطقه را نیز تامین کند و در زمینه صدور انرژی برق، فعال شود.‏

به عنوان نمونه ای از این ظرفیت کشورمان، می توان به سیستان و بلوچستان اشاره کرد که با برخورداری از انواع انرژی های نو و تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی، بادی، امواج دریا و اقیانوس و زمین گرمایی، به گنجینه ای با ارزش تبدیل شده است که با سرمایه گذاری روی آنها، می توان به مقادیر قابل توجهی از انرژی های پاک و سبز، دست یافت.

این در حالی است که، مدیر دفتر برق و انرژی روستایی سازمان انرژی های نو می گوید: در حال حاضر انرژی خورشیدی متاسفانه سهمی در تولید برق کشور ندارد، حال آنکه سهم این انرژی در جهان بیش از 30 درصد است. به گفته سامان میرهادی، ظرفیت انرژی خورشیدی تا پایان سال 2014 میلادی در جهان به 40 هزار مگاوات رسید و آلمان، ایتالیا، ژاپن، اسپانیا و آمریکا به عنوان کشورهای پیشرو در ظرفیت نصب شده انرژی خورشیدی در جهان، محسوب می شوند.‏

مدیر دفتر آگاه سازی و امور بین الملل سازمان انرژی های نو ایران در پاسخ به اینکه برای انرژی تجدیدپذیر در برنامه ششم توسعه صراحتا برنامه ای وجود ندارد، اما در قانون بودجه منابعی برای انرژی های نو از جمله خرید برق و تجمیع عوارض آن در نظر گرفته شده است، به گزارشگر روزنامه اطلاعات می گوید: در برنامه پنجم توسعه سهم 3 درصدی برای انرژی های نو در نظر گرفته شده بود که البته به نیم درصد هم نرسید و از اینرو و برنامه موفقیت آمیزی نبود. بنابراین در این برنامه برای انرژی تجدیدپذیر، عوارض برق تجمیع شده است.‏

بی رقبتی بخش خصوصی ‏

مهندس مصطفی ربیعی همچنین در جواب این سوال که آیا سازمان انرژی های نو از بی توجهی به انرژی تجدید پذیر در برنامه ششم ناراضی است، می گوید: در کشورمان با توجه به منابع سرشار نفت و گاز و ارزان بودن برق تولیدی حاصل از آن، هزینه کردن برای انرژی های نو شاید خیلی منطقی نباشد، اما ایران باید تا 4 سال دیگر ( 2020 میلادی) 12 درصد از تولید ‏Co2‎‏ را کاهش دهد که معادل 10 هزار مگاوات تولید برق است، وگرنه جریمه خواهد شد.

بنابراین ضروری است که سبد انرژی کشور را متنوع کنیم که الان این سبد متکی به انرژی گاز است، اما چون دولت بودجه عمرانی کافی ندارد، برای جبران آن باید بخش خصوصی به میان بیاید. در این مورد هم چون سود بانکی بسیار بالاست، بخش خصوصی رقبتی برای حضور در این حوزه را ندارد.

تاکنون مجوز 10 هزار مگاوات موافقت نامه احداث نیروگاه صادر شده، از طرفی، با این که ما فقط 300 مگاوات آن عملی شده است. سرمایه گذار خارجی نیز تضامین لازم را نمی بیند و حتی احساس خطر می کند و بانک های ایرانی نیز که وضعشان مشخص است. به همین دلیل است که پیشرفت های محسوسی در موافقتنامه های مزبور دیده نمی شود. ‏

وی درباره ظرفیت در تولید انرژی تجدیدپذیر در کشور تصریح می کند: در مورد باد، مطالعات انجام شده ظرفیت 100 هزار مگاواتی تولید برق در 120 نقطه کشور را نشان می دهد که تولید30 هزار مگاوات آن، توجیه اقتصادی دارد.

در خصوص انرژی خورشید هم 300 روز آفتابی در کشور وجود دارد که حداقل آن، از حداکثرش در کشورهای اروپایی بالاتر است، اما متاسفانه زیرساخت لازم و کافی را برای توسعه آن، وجود ندارد. جالب اینکه اگر یک نیروگاه خورشیدی به طول و عرض 100 کیلومتر در کویر نصب شود، معادل کل برق مصرفی ایران را تامین می کند، اما ساخت چنین نیروگاهی مستلزم 50 میلیارد دلار سرمایه گذاری است.

در جهان به واسطه استفاده از ماده اولیه سیلیس و نبود هزینه های جانبی و 20 سال عمر پنل ها، انرژی خورشیدی مورد توجه بسیار واقع شده است. در این زمینه هم چین پیشتاز است و قوانین حمایتی بسیار خوبی را اجرا کرده است. ‏

سرمایه گذاری در انرژی خورشیدی ‏

تقاضای سرمایه گذاری برای تولید انرژی های تجدیدپذیر در ایران، تاکنون شرایط متفاوتی را تجربه کرده است. مدیرعامل شرکت انرژی های تجدیدپذیر مپنا با بیان اینکه تاکنون به دلیل اینکه قیمت ها به صرفه نبوده، سرمایه گذاری های زیادی در حوزه انرژی های تجدید پذیر و به ویژه انرژی خورشیدی صورت نگرفته است، می گوید: از طرفی به دلیل اینکه قیمت خرید تضمینی انرژی بادی و خورشیدی یکسان، اما هزینه های نیروگاه های بادی ارزان تر بود، سرمایه گذاران بیشتر به سمت نیروگاه های بادی سوق پیدا کردند.

اما در حال حاضر به دلیل متفاوت شدن قیمت انرژی های بادی و خورشیدی، می توان گفت که جذب سرمایه گذاری به سمت نیروگاه های خورشیدی افزایش پیدا کرده است.‏

ادیب فر با بیان اینکه در سال های آتی تعداد نیروگاه های خورشیدی افزایش پیدا خواهد کرد، می افزاید: کشورهای اروپایی تمایل زیادی به سرمایه گذاری در انرژی های تجدید پذیر و به ویژه حوزه خورشیدی در کشور ما دارند، زیرا ایران کشوری است که به دلیل قرار گرفتن در موقعیت مناسب، ظرفیت های بالایی در حوزه انرژی های تجدید پذیر دارد، تا جائی که از شمالی ترین تا جنوبی ترین نقطه کشور از قابلیت ایجاد نیروگاه های خورشیدی برای تولید برق، برخوردار است. ‏

عدم وابستگی به چاه های نفت و گاز ‏


سوخت های فسیلی علاوه بر آلوده ساختن روزافزون محیط زیست، در معرض کاهش منابع نیز قرار دارند. پس ضروری است سوخت هایی که منابع شان بی انتها است، جایگزین آن ها شوند. در حال حاضر بیشتر ممالک جهان به اهمیت و نقش منابع انرژی بویژه انرژی های تجدید پذیر پی برده اند و به طور گسترده برای بهره برداری از این منابع، تحقیقات وسیع و سرمایه گذاری های اصولی کرده اند. با توجه به این موضوع در ایران نیز لازم است در این خصوص راهبردها و برنامه های زیربنایی و اصولی تدوین شود و به مورد اجرا در آید.

در این شرایط است که به اعتقاد مدیرعامل سازمان انرژی های نو، نباید به چاه های نفت و گاز کشورمان وابسته باشیم، بلکه ضروری است به دنبال منابع جدید انرژی برویم. زیرا سهم انرژی های تجدیدپذیر در جهان رو به افزایش است و علاوه بر کشورهای توسعه یافته، در کشورهای در حال توسعه هم از سال 2009 میلادی توجه به انرژی های نو بیشتر شده است.‏

انرژی های تجدیدپذیر، ضرورت انکارناپذیر ‏

سید محمد صادق زاده با یادآوری آلودگی هوای شهرهای بزرگ کشور در نیمسال دوم 94 تصریح می کند: توسعه انرژی های تجدیدپذیر ضرورتی انکار ناپذیر است، تا آلودگی هوا و سایر آلودگی های زیست محیطی کاهش یابد.

سرمایه گذاری در بخش انرژی های تجدیدپذیر همچنین باعث اشتغال آفرینی و تحرک اقتصادی می شود، به طوری که در جهان سالانه بیش از 7 میلیون نفر در این بخش مشغول به کار شده اند. از سوی دیگر، در سال 2014 میلادی، 27درصد برق مصرفی دنیا به وسیله انرژی های نو و تجدیدپذیر تامین شده است، انرژیی که سهم ایران از آن اندک و ناچیز بوده است. ‏

صادق زاده برنامه ایران برای کاهش 4 تا 12 درصدی آلاینده ها را یادآور می شود و می افزاید: کاهش چهار درصدی آلاینده ها، نیاز به تولید حدود 5هزار مگاوات برق از محل انرژی های تجدیدپذیر دارد. در این رابطه و برای حمایت از سرمایه گذاری در بخش انرژی های تجدیدپذیر، برق تولیدی را به صورت تضمینی به مدت 20 سال خریداری می کنیم.‏

مدیرعامل سازمان انرژی های نو ایران می گوید: در حال حاضر سهم تولید انرژی های نو در ایران کمتر از یک درصد است که اگر تبعیض یارانه ای بین انرژی های تجدید پذیر و سوخت های فسیلی که حدود 90 درصد است برداشته شود، انرژی های نو استعداد تامین 100 درصد انرژی کشور را دارد.‏

صادق زاده از استقبال سرمایه گذاران خارجی خبر می دهد و با بیان اینکه تاکنون از کشور های آلمان، ایتالیا، اسپانیا، فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی افرادی برای سرمایه گذاری به ایران آمده اند و اعلام آمادگی کرده اند، ادامه می دهد: تاکنون صرفاً سرمایه گذاران آسیایی در ایران حضور داشتند که بعد از توافق هسته ای، اشتیاق اروپایی ها نیز در این زمینه بیشتر شده است.‏
مدیرعامل سازمان انرژی های نو ایران با اشاره به ویژگی های مثبت انرژی های تجدید پذیر، خاطرنشان می کند: در حال حاضر 40 هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی در آلمان نصب شده است که 90 درصد آن، حالت «پشت بامی» دارد.

در ایران نیز براساس اعلام وزارت نیرو، نیروگاه های خورشیدی در اختیار مشترکین تا سقف انشعاب عدد 9770 ریال بر کیلووات ساعت، به صورت تضمینی از آنها خریداری می شود و اگر در این تجهیزات پنل های ساخت داخل مورد استفاده قرار گیرد، این عدد 15درسد افزایش می یابد.خاطرنشان می شود، ایران داوطلبانه متعهد شده است تا 4 درصد از انتشار گازهای گلخانه ای را با استفاده از منابع مالی داخلی کاهش دهد و همچنین با استفاده از کمک های مالی و فناوری های جهانی 8 درصد دیگر از انتشار آلاینده ها بکاهد. ‏

بی نیازی از واردات دانش فنی ‏


‏دکتر فرخ رحیمی استاد سابق دانشگاه صنعتی شریف و مدیر ارشد شرکت ‏OTI‏ آمریکا، سطح دانش فنی متخصصان ایرانی در حوزه انرژی های تجدیدپذیر را بالا توصیف می کند و می گوید: ایران می تواند در زمینه انرژی های تجدیدپذیر، کارهای بسیاری انجام دهد و اغلب نیاز خودش را تأمین کند.

وی که دانش آموخته دکتری مهندسی برق از دانشگاه «ام آی تی» آمریکا است، به روند تغییرات در حوزه های گوناگون انرژی دنیا اشاره و تصریح می کند: در حال حاضر دنیا توجه زیادی به کم کردن اثرات تولید و مصرف انرژی روی محیط زیست دارد و فناوری های نوین هم به تحقق این موضوع کمک زیادی کرده است. ‏

‏رحیمی، اختصاص یارانه به انرژی برق و ارزان بودن آن برای مصرف کنندگان را از چالش های اجرای تولید پراکنده برق در ایران می داند و می گوید: ارزان بودن برق، این انگیزه را برای مصرف کنندگان به وجود نمی آورد که وارد چرخه تولید از محل منابع پراکنده شود، ولی در عین حال، امکاناتی که فناوری های جدید و هوشمند در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهد، به آنان این امکان را می بخشد که با تعدیل مصرف خود و خدماتی که به شبکه ارائه می دهند، به عملکرد شبکه کمک کنند. ‏البته این موضوع هنوز در ایران و بسیاری کشورها عملی نشده است، اما جهت گیری ها به سمتی است که احتمالا طی 5 تا 10 سال آینده در صنعت برق، جهان شمول شود.‏

طراحی توربین های بادی در کشور

تحقیق، طراحی و نمونه سازی محصولات در حوزه انرژی های تجدیدپذیر، از دیگر تلاش هایی است که در دستور کار دانشگاه ها و برخی دستگاه ها و شرکت های دانش بنیان کشورمان قرار گرفته است.

در این رابطه رئیس پژوهشکده هوا خورشید دانشگاه فردوسی مشهد از طراحی و ساخت توربین بادی 100 کیلووات در این پژوهشکده خبر می دهد و می گوید: با اجرای موفق این پروژه به فاز طراحی و ساخت توربین های بزرگ وارد شده ایم، تحقیق و توسعه و طراحی و نمونه سازی محصولات در حوزه انرژی های تجدیدپذیر، از مأموریت های این پژوهشکده است و ما تمرکز تحقیقات این پژوهشکده را در حوزه انرژی باد، بر طراحی و ساخت انواع توربین های بادی متمرکز کرده ایم. با توجه به کند بودن روند تخصیص منابع مالی، پروژه های کوچکتر در زمینه ساخت توربین های بادی را از طریق منابع مالی که در اختیار داشته ایم، آغاز کرده ایم که تاکنون توربین های 500 وات، 2500 وات و 3000 واتی را مطرح کرده ایم و ساخته ایم. ‏

وی با اشاره به ساخت توربین 100 کیلو واتی به عنوان یکی از دستاوردهای اخیر پژوهشکده یادشده، خاطرنشان می کند: قطر روتور این توربین 26متر و ارتفاع برج آن 30 متر است و در حال حاضر در تونل بادی بینالود نصب شده است. ‏

وی توربین 100 کیلوواتی ساخته شده را از نوع توربین های «مغناطیس دائم دور متغیر» و روش ساخت پره آن را روز ‏VIP‏ (تزریق رزین در الیاف شیشه به کمک خلاء) عنوان می کند و می افزاید: برای ساخت هر یک از بخش های این توربین مانند کانورتور، گیربکس و برج، از ظرفیت پیمانکاران داخلی استفاده شده است. به عنوان مثال، کانورتور این توربین با همکاری شرکت دانش بنیان «نیان الکترونیک» ساخته شده و در مراحل طراحی و ساخت نیاز است تا قبل از نصب توربین در شرایط میدانی (باد طبیعی) اقدام به تست توربین کنیم که در این زمینه نرم افزارها و سخت افزارهای شبیه سازی توربین ها هم در این پژوهشکده، طراحی و ساخته شده است. ‏

توسعه پایدار با انرژی های تجدیدپذیر

امروزه یکی از معیارهای جهانی توسعه پایدار، کاهش استفاده از سوخت های فسیلی و رویکرد به انرژی های نو به شمار می آید. ‏

دکتر حسن غفوری فرد رئیس انجمن مهندسان برق و الکترونیک ایران، ارتقای استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و پایدار را یکی از شروط اصلی و اساسی دستیابی پایدار و برون رفت از چالش های عرصه انرژی در سطح جهان و کشورمان عنوان می کند و یادآور می شود: دبیرکل سازمان ملل متحد چشم انداز جهانی حوزه انرژی را در سپتامبر سال 2011 میلادی با عنوان «انرژی پایدار برای همه تا سال 2030» ترسیم کرده است که تامین دسترسی جهانی به خدمات نوین انرژی و 2 برابر شدن سهم مردم از انرژی های جهانی، در این چشم انداز دنبال می شود. ‏وی با بیان این که دستیابی به توسعه پایدار بدون انرژی امکان پذیر نیست، می افزاید: چشم انداز جهانی انرژی به دنبال ایجاد دگرگونی درسامانه های جهانی آن است تا دنیایی موفق تر، ایمن تر و سالم تر برای نسل حاضر و آیندگان فراهم شود.

غفوری فرد آلایندگی گازهای گلخانه ای و تغییرات آب و هوایی را از دیگر چالش های مربوط به حوزه انرژی در سطح جهان و ایران عنوان می کند و راه برون رفت از همه این مشکلات را تامین انرژی های پایدار، در دسترس، تمیز و بهره ور برای همه، می داند و می افزاید: مجموع مصرف انرژی جهانی از 7تریلیون و 332 میلیارد کیلووات ساعت در سال 1980 میلادی به 22 تریلیون و 202 میلیارد کیلوات ساعت در سال 2011 رسیده است که افزایش سالانه 2 درصدی را نشان می دهد.

در حالی که غیرقابل پیش بینی بودن رفتار شرکت توانیر در قبال بورس انرژی، اقتصادی نبودن قیمت های فروش انرژی در این بورس و بالا نرفتن سقف قیمت بازار به رغم وجود بسترهای قانونی و همچنین توجیهات اقتصادی، از جمله مشکلات حوزه احداث نیروگاه های تجدیدپذیر در ایران است. ‏


منبع: روزنامه اطلاعات
ارسال نظر قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
نتیجه عبارت زیر را وارد کنید
captcha =
وضعیت انتشار و پاسخ به ایمیل شما اطلاع رسانی میشود.
پربازدیدها
برق در شبکه های اجتماعی
اخبار عمومی برق نیوز
عکس و فیلم
پربحث ترین ها
آخرین اخبار