آغاز عملیات اجرایی نیروگاه اتمی بوشهر توسط روسیه و نگرانی منتقدان

به گزارش برق نیوز، پروازهای فرودگاه بین‌المللی بوشهر در روز ورود هیات ایرانی و روس برای افتتاح واحد دو و سه نیروگاه بوشهر، تا عصر تعطیل شدند تا فرودگاه آماده استقبال از مسئولان برای این سفر باشد؛ سفری که خانواده شهدای هسته‌ای کشور برای مشاهده دستاورد شهدای از دست رفته‌شان نیز در آن حضور داشتند.

بوشهر با همه جای ایران فرق می‌کند!

گرمای بوشهر در کنار تمهیدات امنیتی بالای گارد فرودگاه که گاه به اعتراض خبرنگاران اعزامی نیز می‌انجامید هم خللی در پوشش این مراسم وارد نکرد. قرار است نیروگاه دو و سه در شهری احداث شود که هر بار ماموران امنیتی آن بر این جمله تاکید داشتند: «بوشهر با همه جای ایران فرق می‌کند!»

در ابتدای مراسم به لحاظ امنیتی تلفن‌های همراه تا پیش از ورود به سالن همایش‌های نیروگاه اتمی بوشهر از خبرنگاران گرفته شد و مهم تر آنکه اجازه عکسبرداری از محوطه و محل همایش و سالن غذاخوری نیروگاه اتمی بوشهر وجود نداشت.

گفته می‌شود برخی خبرنگاران خارجی تنها به این دلیل که حضورشان در بوشهر مقارن با زلزله سال ۹۲ بوده، بازخواست شده‌اند. جوّ امنیتی نیروگاه اتمی بوشهر به خوبی با نگاهی به تاریخچه خرابکاری‌ها و ترورهای مکرر دانشمندان هسته‌ای قابل توجیه و حتی تقدیر است. با چنین مقدمه‌ای مراسم آغاز عملیات اجرایی دو نیروگاه اتمی آغاز می‌شود؛ اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، محمد فرهادی وزیر علوم تحقیقات و فناوری و رییس شرکت روس‌اتم و همه مسئولان محلی ایستاده‌اند تا جهانگیری کلنگ را به زمین بکوبد.

ایران و روسیه توافقی را برای توسعه نیروگاه بوشهر در سال ۲۰۱۴ یعنی یک سال پس از اینکه متخصصان روسی اولین راکتور را راه‌اندازی کردند، به امضا رساندند؛ توافقی برای ساخت شش راکتور که در آینده هم شاید بتواند به سایر سایت‌ها تعمیم داده شود.

از سال ۵۵ تا ۹۵

درست دو سال پیش از انقلاب و ۲ سال پس از تأسیس سازمان انرژی اتمی ایران، بخش تکنولوژی و تحقیقات سازمان انرژی اتمی آلمان غربی موافقتنامه‌ای برای همکاری‌های بلندمدت امضاء کرد که در پی آن یکی از شرکت‌های وابسته به زیمنس آلمان ساخت ۲ واحدنیروگاه اتمی را در بوشهر برعهده بگیرد.

در سال ۱۳۵۷ در شرایطی که حدود ۷۵ درصد از واحد اول و ۶۰ درصد واحد دوم نیروگاه ساخته شده بود، طرف آلمانی کار بر روی پروژه به دلیل عدم ثبات سیاسی منطقه، نگرانی از استفاده نظامی از نیروگاه توسط حکومت مخالف غرب و به تعویق افتادن پرداخت‌های مالی متوقف کردند.

در پی شکایت دولت ایران از شرکت آلمانی، کلیه قطعات و دستگاه‌های ساخته شده دو نیروگاه بوشهر تا آن زمان، به اضافه نیمی از سوخت هسته‌ای به مالکیت ایران درآمد و پیمانکار موظف شد قطعات را به ایران تحویل دهد تا بالاخره  شرکت اتم استروی اکسپرت -روس‌اتم- روسیه به عنوان نخستین شرکت پیمانکار پس از انقلاب ادامه پروژه را در سال۱۳۷۴ در دست بگیرد و در نهایت در شهریور ۱۳۹۰ پروژه تکمیل شود.

امضای قرارداد سال ۹۳؛ عملیات اجرایی سال ۹۵

دو سال پس از امضای قرارداد احداث واحدهای دوم و سوم نیروگاه بوشهر، عملیات اجرایی ساخت تاسیسات با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهور و علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی  روز شنبه انجام شد و جهانگیری روز شنبه، ۲۰ شهریور در جریان سفری یک‌روزه خود به بوشهر کلنگ احداث دو واحد جدید نیروگاه هسته‌ای بوشهر را بر زمین زد.

یکی از مقام‌های شرکت روس‌اتم، در حالی گفته بود روسیه واحد دوم این نیروگاه آذرماه ۱۴۰۳ و واحد سوم حدود ده سال دیگر تکمیل و راه‌اندازی می‌کند که روس‌ها واحد نخست نیروگاه بوشهر را با حدود ۱۲ سال تاخیر تحویل ایران داده‌اند، با این‌حال معاون اول رئیس جمهور در مراسم آغاز عملیات اجرایی توسعه نیروگاه بوشهر، این پروژه را یکی از پیامدهای برجام خواند.

آغاز عملیات اجرایی و نگرانی منتقدان

روسیه قدرتمندترین متحد جمهوری اسلامی به شمار می‌رود. با این همه روابط دو کشور با توجه به تجربه دهه‌های گذشته منتقدان فراوانی داشته است، چه اینکه هنوز ایرانی‌ها بدقولی روسیه در تحویل موشک‌های «اس-۳۰۰» را از یاد نبرده‌اند تا آنجا که معاون اول رئیس جمهور نیز به طور تلویحی این‌چنین از آن گلایه کرد بود: در اجرای پروژه‌های مشابه این نیروگاه و در همکاری‌های بعدی باید با دوستان خودمان در روسیه به راهکاری برسیم که پروژه‌ها در زمان مناسب به بهره‌برداری برسد.

حشمت‌الله فلاحت پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ضمن تاکید بر اینکه روسیه تکمیل و تحویل نیروگاه بوشهر را ۱۱ سال به تاخیر انداخته بود، می‌گوید که روسیه به هشت قطعنامه علیه ایران رأی موافق داده که یکی از آنها «مهلک‌ترین» بوده و باعث ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل شده است.

۱۰ میلیارد دلار هزینه ساخت ۲ نیروگاه؛ قسط اول، پایان امسال

خبرگزاری روسی اسپوتنیک در گزارشی که مربوط به هزینه ساخت نیروگاه بود، نوشته است که هزینه ساخت دو واحد جدید نیروگاه بوشهر ده میلیارد دلار برآورد می‌شود که قرار است ایران تا پایان امسال، قسط اول این هزینه را به شرکت روسی پرداخت کند. این در حالی است که ساخت واحد دوم تا پایان سال جاری میلادی و با انجام تعهدات مالی ایران آغاز خواهد شد.

الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه در خصوص ساخت واحد دو و سه نیروگاه بوشهر-۲ گفت: امیدواریم ساخت این واحدها در سال جاری آغاز شود. زمان‌بندی دقیقی را اعلام نمی‌کنیم اما این ساخت‌وساز احتمالا پایان سال ۲۰۱۶ آغاز خواهد شد.