نزدیک به چهار هفته از قضایای رأی اعتماد به وزرای پیشنهادی رئیس جمهور به مجلس میگذرد، اما نه رأی آوری ۱۶ نفر بلکه رأی نیاوردن یک نفر، همچنان مورد تحلیل و بررسی است. هر چند تاریخ جمهوری السلامی رأی اعتماد نگرفتنهای بسیاری را به خاطر میآورد، اما حداقل نگارندگان به یاد نمیآورند که موردی اینچنین مورد توجه و حساسیت رسانهها و افکار عمومی بوده باشد.
یادداشت برق نیوز-جلال الدین حجتی داوود کامگار: چرا برای افکار عمومی همچنان عدم رأی اعتماد به مهندس بیطرف باورپذیر نیست؟ شاید بتوان دو عامل اصلی را نام برد: ۱ - تصوری که افکار عمومی از مجلس فعلی دارند و گرایش غالب آن را اصلاح طلب- اعتدال گرا میدانند. ۲ - وزنه وزینی به اسم بیطرف که فعالان صنعت آب و برق همواره طالب قبول مسؤولیت از سوی وی بوده اند و یکی از معدود افرادی است که میتوان گفت: کار خود و حساسیتها و محدودیتهای مربوط به آنرا در حوزه صنعت آب و برق به خوبی میداند و میشناسد و به همین دلیل کم وعده میدهد و کم حرفهای دهن پر کن و عموم پسند میزند.
با اینکه افشاگریها و تحلیلهای بسیاری در چرایی این عدم رأی اعتماد گفته و نوشته شده است، اما هنوز جای یک موضوع خالی است؛ پاسخهای مهندس بیطرف به منتقدان عملکردش چه بوده است؟ آیا اینگونه که برخی به دنبال جا انداختنش هستند، وی هیچ انگیزهای نداشت و هیچ پاسخی برای عملکردهایش از جمله بخشی از سیاستهای سد سازی و انتقال آب در اواخر دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد خورشیدی ارائه نکرد؟
پاسخ حتما منفی است! این موضوع در مصاحبهای با روزنامه شرق نیز مورد اشاره قرار گرفت. اتفاقا استدلالهای مهندس بیطرف کاملا آنانکه به کار کارشناسی و تخصصی ملتزمند را قانع میکرد. در این مجال به اختصار برخی از این پاسخها به خوانندگان ارائه خواهد شد و گمان میرود قضاوت دقیق تری از موضوع ارائه خواهد کرد.
دو موضوع اصلی که منتقدین در مورد آنها پاسخ طلب میکردند و بعضا معضلات را به عملکرد ایشان در دوازده سال قبل نسبت میدادند؛ یکی موضوع ادعایی سدسازیهای بی رویه و بی ضابطه و دیگری انتقال آب بین حوضهای بوده است. منتقدان معتقد بودند عامل همه چالشهای زیست محیطی از جمله موضوع دریاچه ارومیه، چالش آلودگی و شوری کارون، مشکل کم آبی مناطق شرق ایران، پدیده ریزگردها و خشکسالیهای متمادی و خلاصه هر آنچه امروز به عنوان بحران آب و محیط زیست شناخته میشود، همین دوعامل هستند!
۱ - سد سازی، عامل هر تباهی؟!
- شرق کشور بیست سال از غرب کشور عقبتر است.
- چرا در حالی که آب زیادی از کشور خارج میشود، سدهای کوچک برای مهار این آبها احداث نمیشود؟
- سیلاب میآید، دهها نفر را میکشد، ولی سدی نیست که پر شود و آب به هدر میرود.
- تعداد ۵۵۰ روستای ما با تانکر ابرسانی میشود، چرا انتقال آب را جدی نمیگیرند؟
- شرق کشور دارد تخلیه میشود، هم روستاها و هم شهرها! با اینکه آب سیلاب هست، ولی هیچ ذخیره سازی و استفاده نمیشود.
- جنابعالی را به خاطر همین بحرانها انتخاب کرده اند. حواستان باشد کویر به سرعت از جنوب و مرکز به پایتخت میآید.
- سد... مطالبه جدی مردم استان.. است.
- حق آبه مردم شهر .... از رود .. حق الناس است.
- چرا سد ..... در استان ما اجرا نمیشود؟
- انتقال آب از دریاها حتما باید اجرا شود!
- پروژههای انتقال آب از دریا منهدم کننده است، ماانتظارمان اینست که اجرایی نشود...
- وقتی آب به دریا میرود، شیرین سازی چه توجیهی دارد؟ باید آب کنترل شود که به دریا نرود و هزینه شیرین سازی، پمپاژ و انتقال تحمیل نشود...
- سد ساخته اند در .. و روستاها را کوچانده شده است، روستاها زیر آب رفته است، این چه سدی است؟!
- چرا فعالیت ساخت سد .. در استان ما متوقف است؟
- چرا ساخت سد. در شهرستان .. تعطیل نمیشود؟
- شهر. چند میلیارد مترمکعب آب دارد، چرا میخواهید آب ببرید؟
این حرفها و مطالبات متفاوت و متناقض، شمایی از معضل آب در کشور ما ایران را نشان میدهد. اینها و بسیار بیش از اینها حرفهایی است که نمایندگان مناطق مختلف کشور با بیطرف در میان گذاشته اند. به نظر نمیرسد در هیچ موضوعی مانند موضوع آب تا این حد از تضادِ منافع بین بخشهای مختلف کشور وجود داشته باشد. هر کسی از دید خود انتظاری از وزیر نیروی پیشنهادی دارد؛ یکی سد میخواهد و دیگری سد نمیخواهد! یکی انتقال آب را فرشته نجات بخش میبیند و دیگری آنرا اژدرهایی ویرانگر!
پاسخ بیطرف به همه اینها چه بود؟ یک سند که بر پایه آمایش دقیق سرزمین بنا میشود؛ "سند جامع مدیریت منابع آب". بدین معنا که تمام دشتهای کشور با جزئیات بررسی شود و هر قطره باران را از مبدأ و در رودخانه تا مقصد و حتی بعد از مصرف باید دنبال نمود. چه مقداری تبخیر میشود؟ چه مقداری در سفرههای زیر زمینی ذخیره میشود؟ چه مقداری به دریاها و تالابها سرازیر میشود؟ چه مقداری مصرف میشود؟ چه مقداری قابل بازچرخانی است و ...
بیطرف بخشی نگری و البته سطحی نگری و کلی گویی را یکی از عوامل بحرانهای موجود میداند و بر نگاه کلان نگر به منابع آب تأکید میورزد و همچنین بدیهی میداند که الزامات و رویکردهای مدیریت منابع آب امروز با رویکرد ۱۲ سال پیش قطعاَ متفاوت است.
اما انتقادات به پیشینه سد سازی چه پاسخی از طرف بیطرف داشت؟
ایران ساختاراَ یک کشور خشک و نیمه خشک بوده و هست و بعلاوه در گذشته نیز با دورههای متوالی ترسالی و خشکسالی و تاثیرات آن بر جریان آب سطحی و زیر سطحی، مواجه بوده است؛ لذا واقعی سازی تصویری که از گذشته ارایه میشود، نقش تعیین کنندهای در قضاوت درست خواهد داشت.
واقعیت اینست که با توجه به شرایط اقلیمی و توزیع نامتقارن مکانی و زمانی بارشها و همینطور رژیم سیلابی رودخانهها در بخشهای زیادی ازکشور، گریزی از احداث بسیاری از سدها و مخازن آبی به منظور ذخیره سازی روانابها در فصول پربارش و باز توزیع آنها در فصول خشک نبوده است و اتفاقاَ در شرایط تغییر اقلیم، چون نامتقارنی بارشها و رفتارهای حدی مثل توالی خشکسالی –ترسالی، تشدید میشود، و از طرف دیگر بدلیل گرمایش زمین، الگوی بارش از برف به سمت باران تغییر مییابد، برای تعدیل این عدمِ تقارن و تغییر الگوی بارش، نیاز به مخازن جهت ذخیره سازی آب و بازتوزیع آب بوده است.
کل سدهای ساحته شده درکشور ما حدود ۶۵۰ سد با مجموع مخزن حدود ۵۱ میلیارد مترمکعب است. از این تعداد سد ساخته شده، مجموع مخزنِ ۴۸۰ سدِ کوچک کشور، حدود ۸۰۰ میلیون مترمکعب است که این رقم، کمتر از حجم مخزنِ یکی از سدهای بزرگ کشور است. به عبارتی میشود گفت که کلاَ قریب به ۱۷۰ سد بزرگ در کشور احداث شده که این تعداد با توجه به وسعت کشور و پراکندگی جمعیت، در قیاس با کشورهای توسعه یافته، رقم زیادی محسوب نمیشود. مخازن این ۱۷۰ سد بزرگ قدرت تنظیم سالانه حدود ۳۷ میلیارد مترمکعب آب را دارند که برای کشور کم آب ایران یکی از نعمتهای بی بدیل در تأمین بخشی از منابع آب شرب، صنعت و کشاورزی ایران است.
جهت مقایسه تعداد سدها در ایران و دیگر کشورها، کافی است مقایسه مختصری با دو کشور بزرگ دنیا مثل چین و آمریکا داشته باشیم. در کشور چین با جمعیتی حدوداَ ۱۷ برابر ایران و مساحتی حدود شش برابر ایران، تعداد ۹۰۰۰۰ (نود هزار) یعنی معادل ۱۴۰ برابر ایران، سدهای بزرگ و کوچک ساخته شده است. در آمریکا با مساحتی حدود شش برابر و جمعیتی حدود ۴ برابر ایران، تعداد ۷۵۰۰۰ سد، یعنی حدود ۱۱۷ برابر ایران ساخته شده است!
از میان سدهای ساخته شده در ایران حدود ۱۰ مورد دارای اشکالات و نقایص فنی است یعنی حدود۵ .۱ درصد از سدها دارای اشکالاتی نظیر رسوب، فرار آب، شوری یا بی آبی شده اند و البته در ایران هیچ تخریب سدی هم نداشته ایم. این در صورتی است که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، موارد متعددی از تخریب سدهای بزرگ گزارش شده است.
در واقع اکثر کشورهای توسعه یافته و پیشرفته تمام سدهای خود را ساخته و دهها سال است که پرونده سدسازی را بسته اند، ولی در ایران نیز نیاز بوده تا حسب برنامههای توسعه ای، سدهای مطالعه شده که توجیه فنی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی داشته اند، ساخته شود تا پرونده سد سازی و استحصال آب سطحی در ایران به سرانجام برسد. همزمان، اما در مدیریت منابع آب به مصرف بهینه آب، تعادل بخشی منابع و مصارف، بهبود کیفیت آبها، بازچرخانی و. توجه گردد. در واقع همچنان که در دولتهای هفتم و هشتم (دولت اصلاحات) آغاز شده بود، پس از آن نیز باید علاوه بر مدیریت تأمین بر مدیریت مصرف هم تأکید میشد. امری که در دفعات بسیار، سیاست مخالف آن از تریبونهای رسمی اعلام و ترویج گردید.
اینکه گاهی پرسیده میشود که چرا قسمتی از مخازن سدها پر نیست، بخشی مربوط میشود به این واقعیت که ما چند سالی است در شرایط خشکسالی به سر میبریم و لذا بواسطه کاهش بارشها، آب ورودی به سدها هم کم شده است (همانطور که خیلی از منابع آبی دیگر نظیر قناتها نیز خشک شده است) و بخشی نیز ناشی از توسعه کشاورزی در بالادست سدها و برداشتهای غیرمجازی بوده که سهم مهمی در کاهش آب ورودی به سدها داشته اند.
نکته دیگر در ارتباط با آمار درصد پر بودن مخازن سدهاست. این آمار، عموماَ بصورت متوسط کشوری اعلام میگردد و در واقع آمار اعلامی، متوسط شرایط چند حوزه آبریز کشور را معرفی میکند؛ لذا اگر در منطقه یا مناطقی از کشور خشکسالی باشد، این شرایط، میانگینِ کشوری حجم سدها را کاهش خواهد داد. علاوه بر اینها برخی از سدها بخصوص در مناطق جنوب شرقی کشور، ماهیتاَ با هدف کنترل سیلاب در یک سال و توزیع آب در چندسالِ بعدی احداث میگردند و لذا میزان کاهش سالانهی ناشی از مصرف آب، سبب کاهش متوسط کشوریِ رقم پرشدگی سدها میشود و این آمار دلیل بر ناکارامدی و یا اشتباه در طراحی نیست.
موضوع بعدی مقطع زمانی اعلام وضعیت پرشدگی سدها است. بعضاَ در زمانهایی که به لحاظ سیکل بهره برداری از سدها، انتهای زمان تخلیه و شروع دوره آبگیری محسوب میشود، درصد پرشدگیها اعلام میشود که طبعاَ چنین اطلاعاتی نمیتواند قضاوت درستی از عملکرد سدها را ارایه دهد.
مخلص کلام؛ با وجود اینکه برخی از سدها عملاَ به همه اهداف تعریف شدهی اولیه خود نرسیده اند، حتی با وجود احصاءِ بخشی از اهداف تعریف شدهی اولیه، باز هم در مجموع وجود عمده این طرحها به سود کشور بوده و بدون آنها عملاَ تامین نیازهای آب و برق کشور میسر و ممکن نبوده و نیست. منطقی نیز این است که وقتی از سدسازی انتقاد میکنیم در وهله اول این انتقادات مبتنی بر اطلاعات درست و متقن باشد و سپس اگر ایرادات وجود سدها را برمی شماریم و بعضا بزرگنمایی هم میکنیم، حتماَ هم به منافع وجود سدها و هم به مشکلات و تبعات نبودن سدها توجه بشود.
۲ - انتقال آب آری؛ انتقال آب خیر!
در مبحث انتقال آب به طور کلی نمیتوان حکم رد یا تایید داد. باید پرسید: انتقال آب برای چه مصارفی؟ انتقال آب از کجا؟ (با چه عوارضی؟) به کجا؟ (با چه هزینه ای؟) وضعیت برخورداری مبدا و مقصد چگونه است؟ آیا راهکارهای مبتنی بر مدیریت تقاضا ومصرف در مناطق مقصد بررسی شده است؟ و بسیاری سوالاتی از این گونه. پس همه سوالات پاسخهای بله و خیر ندارد و باید با رویکرد کارشناسانه و با عنایت کامل به عدالت محوری و با نگاه ملی با مسائل برخورد کرد. مهندس بیطرف به شدت از نگاه کارشناسانه و تخصصی طرفداری کرده است و سوابق دو دوره قبلی او نیز همین را نشان میدهد.
این مساله بسیار مهمی است که در تمامی تصمیم گیریها باید تغییر اقلیم، کاهش بارش و روانآب در تمامی حوضهها و نیز شرایط فعلی و آتی مبدا و مقصد و همینطور بهره مندی مناطق مبدا ملحوظ و هر اقدامی، حتما بر پایه مطالعات دقیق اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی صورت پذیرد.
در هر حال ترجیح بر اینست که مشکلات آبی هر حوضه ای، ابتدا با مدیریت تقاضا و افزایش بهره وری آب، بازچرخانی آب و استفاده از آبهای نامتعارف و...، و البته با اعمال نگاهی نو به مبحث آمایش سرزمین، حل و فصل شود. اما در این میان برخی واقعیات اقلیمی، جمعیتی و... نیز وجود دارد که بعضاَ گریزی از اجرای طرحهای انتقال بین حوضهای باقی نمیگذاشته. نگاهی به این واقعیات خالی از لطف نیست.
توزیع بارشهای کشور بسیار غیر متوازن است. در ۲۸ درصد مساحت کشور بارندگی سالانه کمتر از ۱۰۰ میلیمتر، در ۴۷ درصد بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ میلیمتر، ۱۶ درصد بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلیمتر و در ۹ درصد باقیمانده بیش از ۵۰۰ میلی متر است.
بدیهی است حجم جریان سطحی کشور نیز از این توزیع تبعیت میکند به طوری که۷ .۵۴ درصد از جریانهای سطحی کشور در۳ .۲۶ درصد از مساحت کشور جریان مییابد و بقیه یعنی۳ .۴۵ درصد از جریانهای سطحی، در۷ .۷۳ درصد از مساحت کشور جاری میشود. این درحالیاست که در حوضه درجه یک فلات مرکزی که بیش از ۵۰ درصد مساحت کشور و پرجمعیتترین حوضه آبریز ایران است، فقط۲ .۱۵ درصد از جریانهای سطحی کشور جریان مییابد.
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰، تراکم نسبی جمعیت در کشور ۴۶ نفر در کیلومتر مربع میباشد، در حالیکه در ۴۴ درصد از حوضه های آبریز کشور، تراکم نسبی جمعیت بالاتر از میزان متوسطِ تراکم جمعیت کشور میباشد و بخش اعظمی از این حوضهها نیز وارد مرحله تنش آبی شدهاند.
همچنین در تعدادی از حوضههای آبریز درجه ۲، سرانه آب تجدیدشونده به دلیل بالابودن تراکم جمعیت و محدودیت منابع آب، کمتر از ۵۰۰ مترمکعب میباشد و در مجموع حوضههای آبریز کشور از منظر منابع آب و تراکم جمعیت در شرایط متفاوتی قرار دارند. براین اساس، وزارت نیرو بهعنوان متولی تأمین آب مورد نیاز مناطق مختلف کشور، ناچار بوده که پس از پاسخ دقیق کارشناسانه به سوالاتی که در ابتدای این مبحث آورده شد، موضوع انتقال آب را به عنوان یکی از راهکارهای اجتناب ناپذیر جهت تأمین نیازهای ضروری در برخی از مناطق کشور در دستور کار داشته باشد.
اما فارغ از واقعیات اقلیمی ایران برخی از منتقدین حقیقتا بدون اطلاع از حقیقت موضوعات فنی، ادعاهایی را مطرح میساختند. از جمله برخی که چالشهای آلودگی و بالا بودن EC کارون بویژه در محدوده آبادان و خرمشهر را ناشی از برداشتهای آبی در سرشاخههای کارون و دز و انتقال آن به حوضه فلات مرکزی قلمداد میکنند. باید گفت که اولا مجموع عملکرد واقعی انتقال آب ناشی از اجرای پروژههای انتقال آب مذکور طی سالیان اخیر بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیون مترمکعب در سال بوده است در صورتیکه برآورد سالانه کارون بزرگ (مجموع دز و کارون) بین ۱۸ تا ۲۲ میلیارد مترمکعب در سال میباشد. البته آوردها در سالهای خشک از ارقام میانگین کمتر و در سالهای ترسالی بیش از آن خواهد بود؛ بنابراین سهم واقعی آب انتقالی تاکنون نسبت به حجم منابع آب کارون بزرگ حدود ۲. ۲ تا۷ .۲ درصد میباشد.
ثانیا کیفیت آب رودخانههای کارون و دز در مرزهای استان خوزستان بسیار سالم و در حد آب شرب و زلال میباشد. EC) رودخانه دز در محل بند تنظیمی دز، حدود ۵۰۰ واحد میکروموس بر سانتیمتر است) در حالی که شاخص شوری در محدوده آبادان و خرمشهر به ۴۰۰۰ میرسد؛ بنابراین تغییر کیفیت آب کارون طی عبور از استان خوزستان به میزان ۳۵۰۰ واحد ناشی از ورود زهابها و فاضلابهای مختلف کشاورزی، صنعتی و شهری و ... افزایش مییابد.
براساس گزارشات رسمی سازمان حفاظت محیط زیست، آلودگی و شوری رودخانه کارون بدون اثر شوری ناشی از سد گتوند، ۵۰ % مربوط به زهابهای کشاورزی کشت و صنعتها و نیشکر و... بوده و ۲۵ % مربوط به پسابهای صنعتی صنایع آلوده کننده و ۲۵ % درصد مربوط به فاضلابهای شهری و روستایی میباشد.
پس آنچه بر سر رود کارون میآید عمدتاَ در استان خوزستان و ناشی از عملکرد بخشهای کشاورزی، صنعتی، شهری و روستایی است. اگر همین ۲. ۲ تا۷ .۲ درصد درصد آب زلال و با کیفیت شرب از سرشاخهها برای مصارف شرب بعضی استانهای مرکزی منتقل نمیشد، طبیعتا به همراه ۹۷ درصد دیگر در طی عبور از استان خوزستان به همراه جریان آب شور و آلوده از استان خوزستان خارج و به خلیج فارس وارد میگردید؛ بنابراین برشمردن انتقال آب بین حوضهای به عنوان عامل آلودگی و شوری کارون، غیرمرتبط و به دور از منطق علمی و کارشناسی است. به نظر میرسد این موضوع به ابزاری برای تهییج افکارعمومی و منحرف کردن ذهن تشکلهای دوستدار محیط زیست از توجه به مسائل اساسی به سمت موضوعات غیرمرتبط است. این خطای بزرگ، فرصتهای اصلاح و بهبود شرایط زیست محیطی کارون را از بین خواهد برد و، اما عاقبت حقیقت بر همگان روشن خواهد گردید. باید قبل از هر چیز واقعیات را بشناسیم و شهامت قبول و پذیرش آنرا داشته باشیم و سپس برای اصلاح و بهبود تدریجی آن تلاش کنیم.
پس سدسازی و انتقال آب واجب است در جایی که بر اساس مطالعات متعدد و مختلف و برمبنای سند جامع مدیرت منابع آب ضرورت داشته باشد و حرام است در جایی که همه اینها در آن لحاظ نشده باشد. این جان کلام کارشناسی مهندس بیطرف به عنوان یک مهندس مومن به میثاق نامه مهندسی است. به امید روزی که همگان ملتزم به قضاوتهای کارشناسانه شوند.
لینک کوتاه
نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۳
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۱
تمام بدبختی های وزارت نیرو از ایشون و دور و بریهاشونه
از اینکه یک فرد متخصص ومتعهد را صنعت برق واب از دست داد باید قبطه بخوریم واما چرایی این در قضیه در چند چیز است 1-ایشان با توجه به شناختتی که از وزارت نیرو داشت اگر می امد یک تعداد معاونین ومدیران باید کاسه وکوزه خود را جمع می کردند ومی رفتند مشکلاتی که هم اکنون برای این صنعت بجا گذاشته اند از تصمیم گیریهای غلط این اقایان بوده خاموشی گسترده در خوزستان او.....که می توانست تبعات سیاسی وامنیتی را برای کشور بوجود اورد ...؟؟؟؟؟؟که مسئولین کشور از بغل ان گذشتند ومدیران وقت به پاس این این خدمات رتبه هم گرفتند 2 بکارگیری مدیران ضعیف در صنعت برق به اسم جوان گرایی و....که بتواند هر کاری که می خواهند بکنند وکسی جلوی انها نایستد 3-کنار گذاشتن مدیران توانا در صنعت برق را که بعدها شاهد این خیانت خواهیم بود
همه اینها بخاطر این بود به فراکسیون زاگرس باج نداد
فراگسیون زاگرس میخواد وزارت نیرو را هم بعد مفت تصاحب کنه و قومیتگرایی را در استخداک و انتصابات حاکم کنه
ایا فراموش کردید معاون جنوبی برق نامجو چقدر نیروی کیفیت پایین یکشبه غیر قاندنی از استانش اورد تهران و پست و مقام داد
رئیس توسعه برق زمان او از کجا یکشبه پیدا شد
همکاران وزارت نیرو خصوصا اذریها مرکز شرق کشور نمایندگان مجلس خود را اگاه کنید که فریب بازی اب و محیط زیست این فراکسیون را نخورند
اینها انقدر بی معرفتند بیطرفی که این همه سد برایشان زد و صبح تا شب پشت در اتاق او برای سد زدن بودند اینطور ناجوانمردانه قربانی کردند
مران و معرفت در گرانبهایی است به هر کسش ندهند
فراگسیون زاگرس میخواد وزارت نیرو را هم بعد مفت تصاحب کنه و قومیتگرایی را در استخداک و انتصابات حاکم کنه
ایا فراموش کردید معاون جنوبی برق نامجو چقدر نیروی کیفیت پایین یکشبه غیر قاندنی از استانش اورد تهران و پست و مقام داد
رئیس توسعه برق زمان او از کجا یکشبه پیدا شد
همکاران وزارت نیرو خصوصا اذریها مرکز شرق کشور نمایندگان مجلس خود را اگاه کنید که فریب بازی اب و محیط زیست این فراکسیون را نخورند
اینها انقدر بی معرفتند بیطرفی که این همه سد برایشان زد و صبح تا شب پشت در اتاق او برای سد زدن بودند اینطور ناجوانمردانه قربانی کردند
مران و معرفت در گرانبهایی است به هر کسش ندهند
ارسال نظر قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.