کابلشو، تجهیزی کوچک با تاثیر بزرگ

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: یک اتصال کابل ضعیف می تواند سبب افزایش مقاومت محل اتصال و حتی ایجاد آتش گردد، ما به شما روش صحیح را نشان خواهیم داد. در بازار، انواع مختلف کابلشو در دسترس است. برای یک مجری پروژه های برقی انتخاب کابلشوی درست برای هر مورد خاص در این محدوده ی گسترده مشکل خواهد بود. مقاله زیر به شما یک دید کلی از انواع مختلف کابلشو برای اتصالات مسی و جزئیاتی که اتصالی امن و طولانی مدت را تضمین خواهد کرد، می دهد.

در این مقاله سه نوع از کابلشوهای مسی مورد بررسی قرار می گیرد: (تصویر 1)

-کابلشو های پرسی مطابق با استاندارد DIN 46235

-کابلشو های لوله ای استاندارد

-ترمینال فلزی ورقه ای مطابق با استاندارد DIN 46234

کابلشو پرسی DIN

(تصویر1) سه نوع کابلشو: کابلشو پرسی DIN، کابلشو لوله ای استاندارد، ترمینال فلزی ورقه ای

کابلشو های پرسی مطابق با استاندارد DIN 46235

این استاندارد کاربرد، ابعاد و نشانه گذاری کابلشوها را تعریف می کند. همچنین این استاندارد استفاده از این کابلشوها برای پرس هادی های مفتولی، تابیده، نیمه افشان و افشان را اجازه می دهد. که برای محدوده ی گسترده ای از کاربردها مورد استفاده قرار می گیرد.

نشانه گذاری اطلاعات ضروری بر روی محصول، اطلاعات پایه ای را برای نصاب محصول متناسب با استاندارد DIN 46235 فراهم می کند.

علامت گذاری "KL 22 12-150 " نشان می دهد:

KL: نشان تولید کننده (در این مورد klauke )

22: کد مهره پرس (فقط برای کابلشو های پرسی استاندارد DIN 46235)

12: اندازه ی متریک پیچ برای پیچ اتصال : اندازه M12

150: سطح مقطع هادی به میلی متر مربع

علاوه بر این، این کابلشو ها تعداد پرس های مورد نیاز را نشان می دهد. (تصویر 2)



برای نصب، استاندارد DIN مهره های پرس را مطابق با بخش های 3،1 و 4 استاندارد DIN 48083، برای هادی های مفتولی، تابیده، نیمه افشان پیشنهاد می کند.

به طور کلی استفاده از مهره های پرس شش گوش مطابق با بخش 4 استاندارد DIN 48083، برای نصب کابلشو های پرسی مطابق استاندارد DIN 46235 در محدوده ی سطح مقطع 6 تا 1000 میلی متر مربع و رنج اندازه ی پیچ از 5 میلی تر تا 20 میلی متر مس الکترولیتی مطابق با استاندارد EN 13600 توصیه می شود.

برای محافظت از زنگ زدگی (خوردگی) کابلشوهای پرسی همچنین کابلشو های لوله ای استاندارد و ترمینال فلزی ورقه ای، قلع اندود می شوند.

(تصویر2) تنها کابلشو های پرسی DIN تعداد مورد نیاز پرس مقرر شده توسط تولیدکننده را نشان می دهند.

کابلشوهای لوله ای مسی با طراحی استاندارد

به غیر از کابلشو های DIN، بسیاری از تولید کنندگان نیز کابلشوهای استاندارد لوله ای ساخته شده از مس الکترولیتی مطابق با استاندارد EN 13600 ارائه می دهند.

به همان مقدار نگرانی در خصوص اندازه ها، کابلشوهای لوله ای استاندارد عمدتاً کوتاه تر از کابلشو های DIN ساخته می شوند و همچنین در ابعاد لوله، متفاوت می باشند. (تصویر 3 و 4)

با این حال، از آنجا که این کابلشو ها تحت آزمون استاندارد IEC 1238-1 هستند، دوام اتصال مکانیکی و الکتریکی آنها تحت تاثیر نمی باشد.

(تصویر 3) کابلشو پرسی DIN، بزرگتر از کابلشوی لوله ای استاندارد

(تصویر 4) کابلشو های لوله ای استاندارد (سمت چپ) از نظر ابعاد لوله نسبت به کابلشو های پرسی DIN تفاوت دارند.

همه ی کابلشو ها – صرف نظر از نوع – می توانند به درستی پرس شوند وقتی از ابزار مناسبی استفاده شده باشد. ابزار نادرست یا یک پرس غیر حرفه ای می تواند موجب افزایش مقاومت محل اتصال، افزایش درجه حرارت، حتی آتش سوزی شود. (تصویر 5) برای حذف چنین نتایجی استفاده از ابزار پرس مناسب (اختصاصی) برای پرس کردن کابلشو توصیه می شود.

(تصویر5) مقایسه پرس صحیح و غیر صحیح

در پرس اشتباه (بالا : پرس بیش از حد، وسطی: پرس با نیروی کم) استفاده از ابزار پرس اشتباه می تواند موجب افزایش مقاومت محل اتصال شده و نصب و راه اندازی را به خطر بیاندازد.



کابلشوهای فلزی ورقه ای مطابق استاندارد DIN 46234

همچنین برای پایانه های فلزی ورقه ای استاندارد های خاص برای نوع کاربرد، ابعاد و نشانه گذاری اعمال می شود. از طرفی دیگر کابلشو های پرسی و پایانه ها مطابق استاندارد DIN 46235 فقط برای پرس هادی های رشته ای تابیده، نیمه افشان و افشان طراحی شده اند و برای هادی های مفتولی و جامد نیستند. در محدوده سطح مقطع از 0.5 تا 240 میلی مترمربع و اندازه پیچ 2 تا 16 میلیمتر می توان آنها را در تابلوهای کنترل الکتریکی و وسایل حمل و نقل عمومی یافت.

ترمینال های فلزی ورقه ای از مس الکترولیتی مطابق با استاندارد EN 13600 ساخته شده اند. اما یک تفاوت در مواد پایه وجود دارد. در حالی که کابلشوهای لوله ای استاندارد پرسی از لوله های مسی تولید می شوند، ترمینال ها از ورقه مسی تولید می شوند. ترمینال ها یک شکاف لحیم کاری شده مطابق استاندارد DIN را نشان می دهند که یک لوله بسته آن را احاطه کرده است. لازم به ذکر است که استاندارد DIN ابزار پرس را برای این نوع ترمینال مشخص نمی کند.

اطلاعات مفید در مورد کابلشو

انتخاب کابلشوی درست بستگی زیادی به نوع کابل دارد. برای کابل های منطبق با استاندارد DIN 57295 کابلشوهای زیر می توانند مورد استفاده قرار گیرند.

کابل های کلاس 1، 2، 5، 6 : کابلشوهای پرسی مطابق استاندارد DIN 46235

کابل های کلاس2: کابلشو های لوله ای استاندارد

کابل های کلاس 2، 5، 6: ترمینال ها

در عمل هادی های کابل های کلاس 5 و 6 انعطاف پذیر داخل کابلشوهای مناسب را پر نمی کنند برای چنین مواردی کابلشوهای F توصیه می شود که قطر داخلی بزرگتر و ساختاری با دهانه باز دارد. پرسی به شکل تورفته (دندانه دار) توصیه می شود. (تصویر6) برای نصب کابلشوهای DIN، ابزار پرس با کد مهره مطابق با استاندارد DIN 48083-4 مورد استفاده قرار می کیرد. برای کابلشو های لوله ای لطفاً به توصیه های تولید کننده ابزار رجوع کنید.

(تصویر 6) کابلشو های F با دهانه باز، برای کابل های کلاس 5 و 6 که نمی توانند کابلشو های معمولی را پر کنند مورد استفاده قرار می گیرند.

خواص الکتریکی و مکانیکی کابلشو

استاندارد بین المللی IEC 1238-1 شامل خواص مکانیکی و الکتریکی کابلشوها می باشد که شامل جزئیات الزامات اتصال الکتریکی امن و دائمی برای کاربرد مورد نظر می باشد. هر دو آزمایش درآوردن مکانیکی و دوام الکتریکی تعریف شده است.

آزمایش شبیه ساز، چرخه ی مورد استفاده در عمل:

اتصال تا هزار برابر گرم می شود تا به دمای 120 درجه سانتی گراد که شبیه پیک ولتاژ صبح در سیستم منبع تغذیه برق عمومی شود. همچنین آزمایش های جریان بالا در 250 درجه سانتی گراد انجام می شوند.

مسئولیت پایبندی به وضع این قوانین ایمنی با هر تولید کننده کابلشو است. به همین دلیل تولید کنندگان، نوع کابل مناسب مورد استفاده برای هر کابلشو را تعیین می کنند. به غیر از استانداردهای اصلی (قانونی)، تولید کنندگان مشهور الزامات کیفیت اضافی را مشخص کردند. Klauke یکی از سازندگان کابلشو، فرآیندی در مهندسی مواد جهت تعیین مواد از نظر کشش و سختی (سفتی) و کاهش ریسک شکستگی (ترک، شکستن) را عنوان کرد. این فرآیند دوام را افزایش می دهد و محافظت بیشتری را برای کابلشو در مقابل لرزش فراهم می کند.

به همین دلیل ما استفاده از کابلشو های با کیفیت بالا را از تولید کنندگان شناخته شده توصیه می کنیم. (تصویر7) کیفیت کابلشو را اغلب می توان با مشخصات بصری تشخیص داد. یک کابلشوی بدون برآمدگی، یک کف مسطح و یک انتهای ماشین شده پاکیزه از نشانه های یک محصول با کیفیت بالا هستند. (تصویر 8)

(تصویر 7) کابلشوی لوله ای بلندتر (بالا)، یک اتصال با کیفیت بالاتر را تضمین می کند.



(تصویر 8) کابلشو های با کیفیت (بالا)، انتهای پاکیزه و با برش عمودی یکنواخت را نشان می دهد.

منبع:ایکهربا