ریکلوزر و نحوه عملکرد آن

ریکلوزر نوعی رله می‌باشد که فرمان وصل مجدد رو به کلید قدرت می‌دهد به این صورت که در حین رخ دادن اتصال کوتاه در شبکه توانایی چندین مرتبه (معمولاً سه مرتبه) قطع و وصل را دارد. بدین معنی که در صورت ایجاد خطا در شبکه این کلید شبکه را به مدت تقریباً یک ثانیه قطع کرده و مجدد وصل می‌کند اگر همچنان خطا وجود داشت مجدد قطع می‌کند واین عمل را چندین مرتبه انجام می‌دهد و اگر در هر وصل خطا بر طرف شده بود که وصل باقی می‌ماند در غیر اینصورت مجدد قطع می‌شود و زمانیکه تعداد قطع و وصل به اندازه تعریف شده رسید قطع می‌ماند.

ریکلوزر به طور مغناطیسی به وسیله سلوئوئیدی که با خط سری بسته می‌شود عمل می‌کند. حداقل جریان قطع معمولا دو برابر جریان بار نامی بوبین ریکلوزر می‌باشد. ریکلوزر به وسیله یک مکانیزم هیدرولیکی و یک سیستم اتصال مکانیکی عمل می‌کند. موقعی که جریان اتصالی به دو برابر جریان نامی خط می‌رسد، میدان مغناطیسی افزایش یافته، پلانجر را به داخل بوبین می‌کشد. همینطور که پلانجر به طرف پایین حرکت می‌کند انتهای پایینی، مجموعه کنتاکت را تریپ می‌دهد تا کنتاکت‌ها باز شوند و مدار قطع گردد، به محض اینکه کنتاکت‌ها باز شدند دیگر جریانی در بوبین نخواهد بود تا آن‌ها را باز نگهدارد. بنابراین یک فنر مکانیزم را وصل می‌کند و خط را مجدداً برقرار می‌نماید.

متذکر می‌گردد که بین هر وصل مجدد، خط تقریباً برای یک ثانیه (۵۰ تا ۶۰ هرتز) بار نگه داشته باشد. این زمان برای جدا کننده‌های ناحیه‌ای (سکشنالایزر) فرصتی خواهد بود تا در حالیکه جریان در خط نیست عمل نماید (قطع کند). در موقع قطع کامل، کنتاکت‌ها باز می‌مانند تا زمانی که مجدداً ریکلوزر به طور دستی ریست گردد. معمولاً دو عمل (قطع و وصل) اولی ریکلوزر سریع‌تر از دو عمل (قطع و وصل) بعدی می‌باشد. ریکلوزر‌ها به دو دسته تکفاز و سه فاز تقسیم می‌شوند.

ریکلوزر کلیدی است که برای قطع و وصل اتوماتیک مدار جریان متناوب ساخته شده است و می‌تواند عمل قطع و وصل را برای چندین بار انجام دهد. ریکلوزر‌ها برای استفاده در مدار‌های تک فاز یا سه فاز طراحی شده اند. ریکلوزر را در حالت اتصالی مانند یک فیوز یا دیژنکتور قطع می‌کند و بلافاصله مجدداً وصل می‌کند. اگر اتصالی هنوز وجود داشته باشد مجدداً قطع خواهد کرد. این عمل تا زمانی که اتصالی برطرف بشود یا ریکلوزر در مقابل اتصال دائمی قطع کامل (قفل) بکند ادامه خواهد داشت. اگر اتصالی دائمی باشد ریکلوزر در مقابل اتصال دائم قطع کامل می‌کند. اگر اتصال موقتی باشد و به آسانی برطرف گردد ریکلوزر خود را کاملا آماده برای اتصالی بعدی خط می‌کند.


بیشتر خطا‌های روی خطوط انتقال و توزیع موقتی هستند و از چند سیکل تال چند ثانیه طور می‌کشند. این خطا‌های موقتی خط بر اثر برخورد سیم‌ها به یکدیگر، در اثر عدم فلش مناسب، برخورد شاخه‌های درختان به خط، زدن ولتاژ ضربه‌ای کلید‌ها بر روی مقره ها، قرار گرفتن پرندگان بین هادی‌های برقدار و زمین، یا زدن رعد و برق که باعث ایجاد قوس الکتریکی موقتی روی مقره‌های خط می‌گردد به وجود می‌آید. پس به این تنیجه می‌رسیم که ریکلوز‌ها اجازه می‌دهند که خطا‌های موقتی رفع گردند و پس از آن به سرعت مجدداً سرویس دهی را برقرار می‌کنند، اما یک خطای دائمی را کاملاً قطع می‌کند.

تفاوت فیوز و ریکلوزر در این است که، فیوز اتصالی دائمی و موقتی را مانند هم قطع می‌کند، ولی ریکلوز به اتصالی موقتی این فرصت را می‌دهد (معمولاً سه بار) تا اگر عیب موقتی است برطرف گردد، اگر اتصالی بعد از سه بار قطع و وصل برطرف نشده باشد، ریکلوزر تشخیص می‌دهد که آن یک التصالی دائمی است و قطع کامل خواهد کرد.

کلید ریکلوزر خلاء با عایق SF۶ و جامد سه فاز با قابلیت حفاظت‌های Over Current و Short Circuit براساس استاندارد IEC۶۰۲۶۵-۱ طراحی، تولید و تست گردیده و حفاظت خطوط در مقابل جریان‌های اتصال کوتاه گذرا و دائم را بر عهده دارد. همچنین این کلید قابلیت تبدیل به دژنکتور با رله مجزا براساس استاندارد و قیمت پایین‌تر از ریکلوزر را دارد.

برای حفاظت خطوط تکفاز، مانند انشعاب‌های یک فیدر سه فاز به کار می‌رود و همچنین برای شبکه‌های سه فازی که همه بارشان به صورت تکفاز می‌باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین موقعیکه یک اتصالی دائمی یک فاز با نول پیش آید، تنها همان فاز قطع شده در حالی که ۳/۲ سیستم برقدار می‌باشد. در جاهائی که لازم است که بر اثر اتصال کوتاه هر سه فاز با هم قطع شوند بکار می‌رود. همچنین برای جلوگیری از یک فاز شدن بار‌های سه فاز، مانند موتور‌های بزرگ سه فاز بکار می‌رود.