کد خبر: ۵۵۵۳
تاریخ انتشار : ۱۲:۲۱ - ۱۹ ارديبهشت ۱۳۹۴
آمار منتشر شده ازسوی وزارت نیرو نشان می‌دهد درسال ۱۳۷۳، ۵/۳۸% از کل انرژی الکتریکی مصرف شده در ایران توسط موتور‌های الکتریکی بوده است. البته این میزان در کشور‌های صنعتی تا ۶۵% می‌رسد و شاخص خوبی برای نشان دادن سطح صنعتی شدن یک کشور می‌باشد.

به گزارش "برق نيوز"  امروزه بشر با توجه به علم و آگاهی، تلاش می کند از هزینه های سنگین درساخت نیروگاهها و سدها برای تولید انرژی، جلوگیری نموده و با تغییرات در سیستم ها استفاده بهینه از انرژی را داشته باشد.

 

بحث انرژی از دو دیدگاه اقتصادی وزیست محیطی حائز اهمیت است. بهینه سازی مصرف انرژی به این معنی است که بتوان با استفاده از تغییرات در تجهیزات با مدیریت بهتر همان کاررا ولی با مصرف انرژی کمتر انجام بدهیم، صرفه جویی انرژی می تواند با استفاده از تجهیزات بهتر نظیر عایق بندی مطلوب وافزایش راندمان سیستم های حرارتی وبازیابی تلفات حرارتی به دست آید از طرف دیگر اعمال مدیریت انرژی به منظوردرک سیستمهای موجود و طریقۀ استفاده از آنها می تواند درکاهش مصرف انرژی نقش مهمی داشته باشد. درسیاست گذاری انرژی بایدسازمانها رویگرد سیستمی داشته باشد به طور مثال در بهینه سازی مصرف انرژی الکتریکی هدف تنها کاهش هزینه های انرژی یک یا چند الکتروموتور مشخص نیست بلکه آثار اقدامات مورد نظر روی سایر سیستم ها نیز به دقت مورد توجه قرار گیرد.

در اغلب بخش های صنعتی انزژی الکتریکی مهمترین منبع انرژی صنعت به شمار می رود. از آنجا که موتورهای الکتریکی، مصرف کننده اصلی انرژی الکتریکی در تاسیسات صنعتی می باشد. لذا بهینه سازی مصرف انرژی در موتورهای الکتریکی موضوع مقاله است از اهمیت ویژه ای برخوردار خواهد بود برای درک اهمیت بهینه سازی مصرف انرژی الکتریکی به این مورد اشاره می کنیم که اگر راندمان موتوهای الکتریکی القایی موجود در اروپا تنها به میزان 1% افزایش یابد هزینه مصرف انرژی الکتریکی به میزان 6/1 میلیارد دلار درسال کاهش خواهد یافت.

آمار منتشر شده ازسوی وزارت نیرو نشان می دهد درسال 1373، 5/38% از کل ا نرژی الکتریکی مصرف شده در ایران توسط موتورهای الکتریکی بوده است. البته این میزان در کشورهای صنعتی تا 65% می رسد و شاخص خوبی برای نشان دادن سطح صنعتی شدن یک کشور می باشد.

 

اهداف بهینه سازی مصرف انرژی را می توان به صورت زیر بیان نمود:

1- استفاده منطقی از انرژی

2- حفظ منابع انرژی

3- اصلاح میزان مصرف انرژی دربخش های مصرف کننده انرژی

4- اصلاح وضعیت موجود

می توان اقدامات مختلفی برای صرفه جویی انرژی در الکتروموتورهای صنعتی به عمل آورد.

در حالت کلی این اقدامات به دو دسته تقسیم می شود.

1- اقدامات مربوط به طراحی موتور

2- اقدامات مربوط به بهره برداری از موتورها

اقدامات مربوطه به بهره برداری از موتورها را نیز می توان به دو دسته تقسیم نمود.

1- اقدامات روی موتور، نظیر تهویه روغنکاری و بار گذاری

2- استفاده از کنترل کننده دور موتور

در این مقاله نخست روشهای بهینه سازی مصرف انرژی در موتورهای الکتریکی را مورد بحث قرار می دهیم پس کاربرد درایوها در کنترل هر موتور الکتریکی و تاثیری که آنها می تواند درصرفه جویی مصرف انرژی بگذارد مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

1)مصرف انرژی در موتورهای الکتریکی: درسالهای اخیر بهینه سازی مصرف انرژی درمنابع بدلایل اقتصادی وزیست محیطی اهمیت بیشتری یافته و موجب شده است که اقدامات عملی گسترده ای دراین زمینه بعمل آید.

علی رغم اینکه یکی از بزرگترین مصرف کنندگان انرژی الکتریکی دربخش صنعت موتورهای الکتریکی می باشند، لیکن درزمینه افزایش بازدهی مبدلهای انرژی الکتریکی به مکانیکی مستقر درمنابع اقدامات عملی چندانی بعمل نیامده است. بدیهی است که افزایش بازدهی محرک های صنعتی نه تنها از نظر اقتصادی مورد توجه استفاده کنندگان می باشند بلکه در برنامه ریزی انرژی درسطح ملی نیز حائز اهمیت است.

مطالعات انجام شده در صنایع ایران حکایت از وضیعت نابسامان انتخاب و بهره برداری از موتورهای الکتریکی دارد. براساس این تحقیقات اغلب موتورها بزرگتر از میزان نیاز انتخاب شده و در شرایط بدی نگهداشت می شوند. استفاده از موتورهای با راندمان بالا در ایران رایج نبوده و گزارش موثری از استفاده از درایو جهت صرفه جویی انرژی در دست نیست. کاربردهای صنعتی بسیاری می توان یافت که موتورها در بازدهی بسیار پایین تر از مقدار حداکثر قرار دارند. به عنوان مثال در یکی از کارخانجات صنعتی کشورمان در یک مورد، متوسط توان مصرفی دریک موتور القائی سه فاز صنعتی تنها 28% توان نامی اندازه گیری شده است. بدیهی است پایین بردن توان خروجی. تا این حد تاثیرات منفی قابل توجهی بر بازدهی و ضریب توان موتور خواهد داشت.

از سوی دیگر دولت نیز توانسته است در ترویج فرهنگ استفاده بهینه از انرژی الکتریکی توفیقات خوبی داشته باشد به عنوان مثال وزارت نیرو در سازمانهای وابسته به آن که شخصاً در زمینه بهینه سازی مصرف انرژی الکتریکی درسطح کلان عمل می کند هنوز در ارتباط با کاهش مصرف داخلی نیروگاها اقدام موثری بعمل نیاورده است در حالیکه پتانسیل صرفه جویی انرژی الکتریکی زیادی در نیروگاهها وجود دارد.

2)درایران موانعی که سرراه بهینه سازی مصرف انرژی الکتریکی موجود دارد را می توان بصورت زیر دسته بندی نمود.

- عدم آگاهی کافی مدیران صنایع از روشهای صرفه جوئی انرژی الکتریکی.

- ضعف دانش فنی مهندسین مرتبط با بهینه سازی مصرف انرژی

 

- نگرانی از ضریب اطمینان درایو و آثار منفی آن روی شبکه و موتور

- نداشتن یک رویکرد سیستمی در استفاده از موتورهای با راندمان بالا.

3)انتخاب موتور مناسب: موتورهای القائی سه فاز و یک فاز به دلیل تنوع مصرف در کاربردهای زیادی مورد استفاده قرار می گیرند. مشخصه های بار مکانیکی ناشی از کاربرد و مورد مصرف می باشد. بدیهی است موتور درصورتی می تواند بار مکانیکی متصل به آن را تامین کند که مشخصه عملکردی موتور منطبق بر مشخصه بار مکانیکی باشد.

3-1) تطابق موتور و بار:

همان طور که در بالا اشاره شد موتور و بار دارای مشخصه های خاص خود می باشند. منظور از تطابق بین موتور و بار انطباق بین مشخصه های موتور و مشخه های با متصل به محور موتور وجود ندارد. توان اغلب موتورها بیش از بار متصل به محورشان می باشد. با توجه به اینکه قیمت تمام شده موتور متناسب با توان آن می باشد. لذا بدیهی است انتخاب موتور با توان بیش از نیاز بار، علاوه بر افزایش هزینه اولیه موتور انتخاب شده بزرگتر از حد لازم باشد در این صورت موتور در حالت بار کامل و یا نزدیک به بار کامل کار نکرده و لذا بازدهی آن پایین تر از مقدار حداکثر آن خواهد بود. و خود این امر اشکالات جدی در بهینه سازی مصرف انرژی ایجاد خواهد کرد. در موتورهای القائی سه فاز درصورت کاهش میزان بازدهی موتور به ویژه به میزان کمتر از 80% بار کامل، شاهد کاهش قابل توجه در بازدهی موتور خواهیم بود. متاسفانه در اکثر موارد به این نکته توجه نشده و تنها تاثیر نامطلوب انتخاب موتور بزرگتر از حد لازم بر هزینه اولیه مورد توجه قرار می گیرد. در صورتیکه محاسبات انجام شده حاکی از آن است که تاثیر انتخاب نامناسب موتور بر هزینه های متغیر (هزینه اتلاف انرژی اضافی) قابل توجه و بمراتب بیش از افزایش هزینه ثابت اولیه می باشد.

انتخاب موتور بزرگتر از حداقل مورد نیاز به دلایل زیر غیر اقتصادی می باشد:

1- افزایش توان موتور و قیمت آن یعنی هزینه اولیه افزایش می یابد.

2- افزایش توان موتور هزینه های نگهداری و تعمیرات آن افزایش می یابد.

3- افزایش توان موتور بدلیل پایین آمدن ضریب بار بازدهی موتور کاهش یافته و بدین ترتیب انرژی تلف شده افزایش می یابد.

3-2) موتورهای با راندمان بالا:

گرچه قیمت موتورهای با راندمان بالا بیشتر ار موتورهای استاندارد است. ولی در اغلب کاربردهای استفاده از آنها کاملاً اقتصادی است. مخصوصاً در کاربردهایی که:

- مدت زمان روشن بودن موتور بیش از زمان خاموش بودن آن باشد.

- مدت زمان روشن بودن موتور بیش از 2000 ساعت در سال باشد.

- گشتاور بار نسبتاً ثابت بوده و موتور به درستی به بار تطبیق شده باشد.

استفاده از موتورهای با راندمان بالا توصیه می شود. بارهایی چون میکرها. نقاله ها و فیدرها از این نوع هستند. اهمیت موضوع وقتی آشکار می شود که توجه کنیم که هزینه انرژی مصرفی یک الکتروموتور در طول عمر مفید آن10 تا 20 برابر قیمت موتور است. موتورهای با راندمان بالا علاوه بر صرفه جوئی انرژی معمولاً مزیتهای دیگری نیز دارند. برای مثال آنها جریان های بیشتری را در هنگام راه اندازی تحمل می کنند و حرارت و نویز کمتری تولید می کنند هر چند که موتوهای با راندمان بالا تنها 2تا 3 درصد راندمان را بهبود می دهند اما اگر درانتخاب و بکارگیری آنها بجای یک موتور کل سیستم در نظر گرفته، اثر بخش کار بالا خواهد رفت با رویکرد سیستمی به موضوع و در نظر گرفتن عوامل دیگر نظیر هزینه های تعمیر و نگهداشت و بهره برداری می توان به کارائی این موتورها بیشتر پی برد.

 

 

برای دانلود فایل گزارش کامل این موضوع را از لینک زیر دانلود نمایید.

 

ارسال نظر قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
نتیجه عبارت زیر را وارد کنید
captcha =
وضعیت انتشار و پاسخ به ایمیل شما اطلاع رسانی میشود.
پربازدیدها
برق در شبکه های اجتماعی
اخبار عمومی برق نیوز
عکس و فیلم
پربحث ترین ها
آخرین اخبار