انتقاد عضو سندیکای صنعت برق خراسان رضوی از عملکرد اتاق بازرگانی

انتخابات اتاق بازرگانی خراسان رضوی به عنوان پارلمان بخش خصوصی همزمان با سراسر کشور، 18 اسفندماه برگزار می‌شود. به همین مناسبت در میزگردی با حضور سه تن از کاندیداهای این دوره از اتاق بازرگانی خراسان رضوی بخشی از مسائل تولید و اقتصاد استان و همچنین انگیزه از حضور در این عرصه را جویا شدیم. در این میزگرد غلامحسین زاهدپیشه؛ نایب رئیس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی و عضو هیئت رئیسه اتحادیه وارد کنندگان استان، مجید محمدنژاد؛ رئیس هیئت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مصالح ساختمانی خراسان رضوی و محسن شادمان؛ عضو هیئت مدیره سندیکای صنعت برق ایران حضور داشتند.

 با عرض سلام، لطفا به عنوان سئوال نخست گزارشی از وضعیت فعلی اقتصادی استان و راهکارهای پیشرفت اقتصادی استان بفرمائید.

زاهدپیشه:خوشبختانه ایران و استان نسبت به سال‌های گذشته صادراتش تغییر کرده و رو به بهبود است؛ معتقدم باید جوانان وارد عرصه اتاق بازرگانی شوند و کار با کارشناسی بیشتری انجام شود، از سوی دیگر روان سازی صادرات نیز باید مد نظر قرار بگیرد.

امسال صادرات ما تغییراتی داشته است و نباید به گذشته فکر کنیم؛ باید روی صادرات غیرنفتی سرمایه گذاری کنیم و به دنبال بهبود باشیم.استفاده از تجارب پیشکسوتان اقتصادی، ایجاد بستر برای جوانان توانمند و کمک از جامعه نخبه و دانشگاهی، استفاده از توانمندی زنان بازرگان در امور اتاق، جذب افراد موثر برای ورود به کمیسیون‌های اتاق نیز باید در دستور کار قرار بگیرد.

محمدنژاد: وضعیت اقتصادی کشور و استان با توجه به شرایطی که به وجود آمده، فضای کسب و کار مناسب نیست، متاسفانه فضای کسب و کار در رکود است و این مستلزم یک بازنگری در روند اقتصادی است.

اتاق بازرگانی رکن اصلی تصمیم گیری و تصمیم سازی برای بهبود فضای کسب و کار است و باید به این فضا رونق ببخشد، این مسئله نیازمند این است که در ساختار اتاق بازرگانی تجدیدنظر کنیم و ببینیم ایراد کجاست و در این سالیان چگونه عمل شده که موفق نبوده‌ایم.

البته این رکود و بحران در کشورهای اطراف ما مثل روسیه و قزاقستان و حتی عراق وجود دارد و دچار رکود هستند و این روی کشور ما و استان ما اثرگذار بوده و بخش‌های تولیدی ما تعطیل شده‌اند و یا با 50 درصد ظرفیت خود کار می‌کنند. اتاق باید در این روند کمک کند و این معضلات را از میان بردارد.

شادمان: فضای کسب و کار مهمترین بحثی است که با آن سر و کار داریم، تولید استان با کاهش ظرفیت و تعطیلی مواجه است و رکود تورمی را شاهد هستیم که یک پارادوکس اقتصادی است و معضلی است که همه ارکان اقتصادی باید به عنوان متولی بخش خصوصی کمک کنند این مشکل برطرف شود.

در این شرایط می‌بینیم نرخ سود بانکی بالا است و در این شرایط صحبت از تولید ممکن نیست. این شرایط را یکی از مکان‌هایی که می‌تواند گره گشایی کند اتاق بازرگانی است که باید پیگیر مطالبات بخش خصوصی باشد که از آن با عنوان پارلمان بخش خصوصی یاد می‌شود.

از نگاه شما نگاه به اتاق بازرگانی باید چگونه باشد و اساسا نگاه صحیح اقتصادی به اتاق چیست؟

شادمان: اتاق را باید به نحوی اداره کرد که برای همه بخش‌های خصوی چتری برای فعالیت اقتصادی باشد و کمیسیون‌های آن باید برای همه ارکان اقتصادی فعال شود. اتاق باید بیشتر از گذشته مطالبات بخش خصوصی از دولتی را پیگیری کند و باید حمایت از تولید داخل را در دستور کار قرار دهد و توسعه صادرات غیرنفتی را به عنوان یک اولویت برای خود مطرح کند، اینها همه می‌تواند آثار اجتماعی مثبتی هم به دنبال داشته باشد باید در راستای فعال کردن کردن چرخ اقتصاد کشور بستر امنی تشکیل شود.

محمدنژاد: بنده معتقدم ما اول باید ببینیم نگاهمان به اتاق چگونه بوده است؟ هنوز اتاق را به عنوان یک مکان تمدید کارت بازرگانی می‌بینیم و به عنوان یک سیستم پاسخگو به آن نگاه نکرده‌ایم و باید مطالبات خود را از اتاق افزایش دهیم و در مقابل اتاق هم برایش این احساس ایجاد شده است که خیلی نباید پاسخگو باشد و اتاق هم بیشتر وابسته به دولت بوده است و دست پدرانه دولت بالای سر آن بوده است.

باید خودمان را با فضای کسب و کاری که دائم در حال تغییر و تحول است همگام کنیم و اثرات آن را در خارج از کشور خواهیم دید. ابتدا باید ببینیم چقدر به ارکان اتاق دسترسی داریم؟ احساسم این است که اتاق هنوز شفافیت لازم را ندارد و وقتی این گونه باشد نقاط ضعف و قوت را به درستی نمی‌توانیم تشخیص دهیم.

در باید به روی همه افرادی که کارت بازرگانی دارند باز باشد و برای افراد جدید هم ایجاد علاقه و انگیزه کند چه اشکالی دارد تفکر تمام مردم ما تولیدمحور و صادرات محور باشد و نگاه آنها به تولید داخلی باشد و باید اتاق در این زمینه نقش رهبری را ایفا کند اما عملکرد اتاق شففیت لازم را نداشته است و قطعا باید به سمت تغییر ساختار اتاق و استراتژی آن برویم و باید استراتژی جدید تدوین شود زیرا استراتژی و ساختار نباید با یکدیگر مختلف و متفاوت باشند.

وضعیت فعلی تولید استان را چگونه می‌بینید و اتاق بازرگانی چه نقشی می‌تواند در بهبود این روند ایفا کند؟

شادمان: خوشبختانه در کلیات بخش تولید رشد داشته‌ایم اما می‌توانستیم مشابه بخش‌های تجاری و ساختمان سازی رشد بیشتری کنیم. این واقعیت بخش تولید ما است.

مشکلاتی مانند مشکلات بانکی و تحریم‌های جهانی در مسئله تولید موثر بوده است از سوی دیگر تحریم داخلی هم در این زمینه موثر بوده است برای مثال در زمینه تحریم داخلی می‌توان به نرخ بالای سود بانکی اشاره کرد که تمام کارمندان صنعتی ما را به کارمندان بانکی تبدیل می‌کند و در مقابل بانک‌های برای مثال وارد فضای ساخت و ساز می‌شوند.

آیا در داخل کشور بستری ایجاد کرده‌ایم که فعالیت اقتصادی و بازرگانی تسهیل شود؟ آیا بانک‌های ما در این زمینه گام برداشته‌اند؟ اتاق بازرگانی متولی کالای خرد و صدور کارت بازرگانی شده است و به این مسئله تقلیل پیدا کرده است و شاید پارلمان بخش خصوصی را خودشان نیز قبول نداشته باشند.

به دلیل درآمدهای صدور کارت بازرگانی، اتاق خودش را به این مسئله محدود کرده است و خودش را به واردات محدود کرده است در حالی که باید در شورای گفت‌وگو این مطالبات به صورت جدی دنبال شود اما این جلسات به صورت جدی برگزار نمی‌شود.

محمدنژاد: اتاق نقش خود را باید خیلی قوی تر ایفا کند و باید دولت جایگاه اتاق و شعار اقتصاد خصوصی را بپذیرد و اتاق هم باید قوی تر وارد شود و در بحث ارائه لوایح پیشقدم شود و خواسته‌های خود را به صورت قانونی دنبال کند اما اتاق هم دنبال این است که قوانین از سوی دولت ارائه شود و اتاق بیشتر شنونده بوده است.

بخش خصوصی در ترکیه نقش بارزی در کنار رئیس جمهور ایفا می‌کند. تا زمانی که ما منتظر باشیم که دولت برای ما حرکتی کند جلو نمی‌رویم. بخش خصوصی صاحب صنایع استان است اما تصمیم سازی با دولت است و باید نقش اتاق پررنگ شود و این پارادوکس از میان برود. شرکت‌ها باید چابک و کوچک و دانش بنیان شوند الان در اقتصاد دنیا مثل چین و آمریکا سراغ شرکت‌ها و بنگاه‌های کوچک می‌روند.

لطفا تحلیل پایانی و نتیجه گیری خود را از مباحث ارائه فرمائید

زاهدپیشه: بنده معتقدم کمیسیون‌های اتاق بازرگانی باید دریچه‌ای برای ورود به فعالیت اقتصادی برای تمامی افراد باشد و نه صرفا افراد خاص، تقویت تشکل‌ها نیز باید در دستور کار قرار بگیرد، سرمایه گذاری روی صنایع کمک زیادی به ما می‌کند، سرمایه گذاری روی زیرساخت‌های صادرات نیز باید مورد توجه باشد،نگرش دولتمردان کشور و بازرگانان باید بیرون گرا باشد.

دفاع از حقوق سرمایه گذاران فعلی و تشویق سرمایه گذاراان داخلی و خارجی در عملکرد اقتصادی موثر است. عضویت در نهادهای بین المللی و جهانی باید مدنظر باشد.

آینده صادرات ایران در گروی چند عامل کلیدی است که شامل رفع ابهام و نگرانی بخش اقتصاد و صنعت، بهبود مدیریت اقتصادی کشور و تغییر ساختار اقتصادی کشور. روابط سیاسی و اقتصادی مطلوب در سطح بین المللی، آماده سازی کشور برای حضور در فضای رقابت جهانی، همکاری و مشارکت شبکه‌های اقتصادی در سطح خرد و کلان است.

شادمان: خیلی از موضوعات مثل واردات و صادرات نیاز به قوانین دارد که این را بخش‌های دولتی و مجلس باید تهیه کنند اما اتاق می‌تواند به عنوان تولیدکننده این قانون ایفای نقش کند.

اتاق می‌تواند در تعرفه‌ها و حمایت از تولید داخل موثر باشد و یا در جهت توسعه صادرات گام بردارد و می‌تواند در این بخش رایزنی‌هایی داشته باشد تا صادرات افزایش پیدا کند. ارتباط میان تولیدکننده استان و تجار منطقه باید توسط اتاق بازرگانی افزایش پیدا کند.

اتاق باید برای مثال مسائل حمل و نقل استان را دنبال کند، اخذ ویزا و برقراری پرواز باید از سوی اتاق دنبال و پیگیری شود اگر بستری ایجاد شود که صنعتگر ما به سادگی بتواند سفر کند و ارتباط مالی بگیرد خود به خود صادرات فنی و مهندسی خدمات و کالا افزایش پیدا می‌کند. در استان خراسان 90 درصد در اختیار بخش خصوصی است و این صنایع خرد امکان حل برخی از این مشکلات را ندارند و اینجاست که نقش اتاق می‌تواند پررنگ باشد.