سکسیونر ها و کاربرد آن در پست های فشار قوی

به گزارش "برق نيوز" سكسیونر وسیله قطع سیستمهایی است كه تقریباً بدون جریان هستند. به عبارت دیگر سكسیونر قطعات و وسائلی را كه فقط زیرولتاژ هستند ازشبكه جدا می‌سازد. تقریباً بدون بار بدان معنی است كه می‌توان به كمك سكسیونر جریانهای كاپاسیتیو مقره‌ها، شینه‌ها وتأسیسات برقی و كابلهای كوتاه و خطوط و همینطور جریان ترانسفورماتور ولتاژ را نیزقطع نمود و یا حتی ترانسفورماتورهای كم قدرت را با سكسیونر قطع كرد.

 علت بدون جریان بودن سكسیونر در موقع قطع یا وصل، مجهز نبودن به وسیله جرقه خاموش کن است. لذا بطور کلی می توان نتیجه گرفت که عمل قطع و وصل سكسیونر باید بدون جرقه یا با جرقه ناچیزی صورت گیرد. برحسب این تعریف درصورتیكه ازسكسیونر جریان عبور كند ولی درموقع قطع اختلاف پتانسیلی بین دو كنتاكت آن ظاهر نشود قطع سكسیونر بلا مانع است همینطور وصل سكسیونری كه بین دو كنتاكت آن تفاوت پتانسیلی موجود نباشد گرچه به محض وصل باعث وصل جریان گردد نیز مجاز خواهد بود. ازآنچه كه گفته شده چنین نتیجه می‌شود كه سكسیونر یك كلید نیست بلكه یك ارتباط دهنده یا قطع كننده مكانیكی بین سیستمها است.

سكسیونر باید درحالت بسته یك ارتباط گالوانیكی محكم و مطمئن برای هدایت بهتر جریان دركنتاكت هرقطب برقرارسازد ومانع افت ولتاژ گردد. لذا باید مقاومت عبور جریان درمحدوده سكسیونر كوچك باشد، تا حرارتی كه دراثر كارمدام در كنتاكت ها ایجاد می‌شود ازحد مجاز تجاوز نكند. درضمن باید سكسیونر طوری ساخته شود كه دراثرجرم و وزن تیغه‌های با فشارباد وبرف وغیره خودبخود بسته نشود یا درموقع بسته بودن نیروی دینامیكی شدیدی كه دراثر عبور جریان اتصال كوتاه بوجود می‌آید باعث لرزش تیغه‌های یا احتمالاً بازشدن آن نگردد. سكسیونرمی‌تواند به تیغه‌های زمین مجهز باشد كه تیغه‌های زمین برای تأمین ایمنی كارروی قسمتهای بی برق شده بكارمیرود. درحالیكه سكسیونر به تیغه‌های زمین مجهزباشد، تیغه‌های زمین معمولاً بازاست مگردر زمانی كه سكسیونر بازشود كه دراین حالت جهت تخلیه شارژهای خازنی (ولتاژ باقیمانده) روی خط یا قسمتهایی كه قبلاً برق‌دار بوده تیغه‌های زمین بسته می‌شود.

همانطور كه گفته شد اصولاً سكسیونر وسیله ارتباط دهنده مكانیكی وگالوانیكی برای هدایت بهترجریان قطعات وسیستمهای مختلف می‌باشند و در درجه اول به منظور حفاظت اشخاص ومتصدیان مربوطه درمقابل برق گرفتگی به كاربرده می‌شوند. بدین جهت طوری ساخته می‌شوند كه درحالت قطع یا وصل، محل قطع شدگی یا اتصال بطور واضح وآشكار قابل رؤیت باشد. یعنی درهوای آزاد انجام گیرد. ازآنجا كه سكسیونر باعث بستن یا بازكردن مدارالكتریكی نمی‌شود، برای بازكردن وبستن هرمدار الكتریكی فشارقوی احتیاج به كلید قدرت می‌باشد كه قادراست مدار را تحت هرشرایطی بسته یا بازكند وسكسیونر وسیله‌ای است برای ارتباط كلید قدرت به شینه و یا هرقسمت دیگری ازشبكه كه دارای پتانسیل است.

 لذا طبق قوانین متداول الكتریكی وبه منظور ایمنی لازم درهنگام تعمیرات لازم است تا جلوی هركلید قدرتی از1كیلوولت به بالا ویا درهرطرف درصورتی كه ازدوطرف تغذیه گردد سكسیونر وسسپس كلید بسته می‌شود ودرصورتیكه سكسیونر به تیغه‌های زمین مجهز باشد، این تیغه‌ها بعد ازبازشدن سكسیونر بسته شده تا شارژهای خازنی ذخیره شده را به زمین منتقل نماید. سكسیونرهای بكاررفته درسیستم قدرت سه فازبوده ودارای سه پل مشابه می‌باشد. عملكرد همزمان سه فاز بوسیله اینترلاك مكانیكی بین سه پل امكان‌پذیر می‌باشد.

از آنجا كه مقدار شارژ خازنی باقیمانده (ولتاژ) درروی قسمتهای جدا شده ازشبكه در رده ولتاژهای فشارقوی قابل توجه است، لازم است قبل از عمل تعمیرات بوسیله بستن تیغه‌های زمین سكسیونر، این شارژ (ولتاژ) تخلیه شود. برای جلوگیری ازقطع ویا وصل بی‌موقع ودرزیر بارسكسیونر معمولاً بین سكسیونر وكلید قدرت اینترلاك (مكانیكی یا الكتریكی) به نحوی برقرارمی‌شود كه با وصل بودن كلید نتوان سكسیونر را قطع ویا وصل نمود. برای این منظور ازیك بوبین كه ازولتاژ خط تغذیه می‌شود برای ایجاد اینترلاك الكتریكی جهت عملكرد تیغه‌های زمین استفاده می‌نمایند.

همچنین از اینترلاك مكانیكی و یا الكتریكی جهت حصول اطمینان از باز بودن سكسیونر درزمان عملكرد تیغه‌های زمین وبالعكس استفاده می‌شود.