کنتورهای هوشمند پیش نیاز هوشمندسازی شبکه برق ایران

به گزارش "برق نیوز"، شبکه توزیع هوشمند (smart grid) ما را قادر به آگاهی از سلامت و اطمینان شبکه می نماید.جمع آوری و انتقال داده ها سیستمی را بوجود می آورد که قادر است تصمیم گیری اتوماتیک انجام دهد. نتیجه این عمل، قابلیت بهره برداری بهینه از سرمایه است که دلایل آن عبارتند از:
 
•    اجتناب از خرابی ها با تعویض به موقع کابل ها ، تجهیزات ،پست ها و ترانس های توزیع
•    تنظیم دینامیکی ترانس ها برای کمک به تعویق سرمایه گذاری در این زمینه
•    افزایش عمر تجهیزات تولید که از سرمایه گذاری مجدد جهت تولید انرژی مورد نیاز جلوگیری می کند.

شبکه‌های هوشمند توزیع انرژی الکتریکی یکی از جدیدترین تکنولوژی های روز دنیا و حاصل سعی و تلاش متخصصین جهت مدرنیزه نمودن شبکه‌های توزیع و ورود به قرن دیجیتال است. اصلی ترین هدف، تأمین برق مطمئن و پاسخگوئی به نیازهای رو به رشد مشتریان با کمترین خسارت به محیط زیست است. اولین شبکه هوشمند smart grid جهان در مارس 2008 معرفی گردید و شهر بالدر ایالت کلرادو آمریکا موفق به دریافت عنوان اولین شهر با شبکه توزیع برق هوشمند گردید هدف طراحان با بکارگیری تکونولوژی هوشمند حول سه محور اصلی مشترکین، تجهیزات و ارتباطات می باشد.

تکنولوژی هوشمند توانایی ایجاد تغییرات اساسی در تولید، انتقال، توزیع و استفاده از انرژی الکتریکی به همراه منافع اقتصادی و محیطی دارد که در نهایت به برآورده نمودن نیازهای مشتریان و در دسترس بودن برق مطمئن و پایدار ختم می شود. از طرف دیگر سیستم می تواند با استفاده از اطلاعات جمع آوری نموده در مواقع بحرانی، تصمیم گیری نماید و از خاموشی های ناخواسته جلوگیری کند.

برق نیوز جهت آشنایی بیشتر با کنتورهای اندازه گیری هوشمند برق در ادامه سلسله گزارش های هوشمند سازی شبکه برق ایران با مهندس علیرضا گرزین گفتگویی انجام داده است که در ادامه خلاصه ای از این گفت و گو را می خوانید:

مهندس علیرضا گرزین در گفت و گو با برق نیوز با اشاره به اینکه کنتور هوشمند تکفاز راه حلی به صرفه برای استفاده مشترکان تکفاز است گفت: کنتورهای هوشمند تکفاز ترکیبی از توانایی‌ها و تجربیات شرکت‌های داخلی را به نمایش می‌گذارد. این کنتور هوشمند با طراحی ماژولار خود پهنه وسیعی از مزایا را نصیب شرکت های توزیع نیروی برق و تمامی مشترکین شبکه برق می کند که از آن جمله می توان به انعطاف پذیری، قابلیت اطمینان برنامه ریزی محلی و از راه دور، نصب راحت، امنیت بالا، توانایی کشف دستکاری و کارایی بالا و آسان و دقت اندازه گیری اشاره نمود.

وی ادامه داد: کنتور هوشمند اندازه گیری تکفاز به منظور استفاده در سیستم اندازه گیری هوشمند AMI و شبکه هوشمند و مطابق با مشخصات و ویژگی های طرح فهام طراحی شده است. فرا سامانه هوشمند اندازه گیری و مدیریت انرژی معروف به فهام شامل مجموعه ای از کنتورهای هوشمند، ماژول مخابراتی، شبکه LAN، جمع کننده های اطلاعات، شبکه WLAN، سامانه مدیریت شبکه و نیز سامانه مدیریت اطلاعات می باشد.

این کارشناس شبکه های هوشمند گفت: این کنتور هوشمند تکفاز علاوه بر اندازه گیری پارامترهای پایه، توانایی اندازه گیری پارامترهای دیگر را از جمله اندازه گیری تجاوز از حد دیماند مصرف و اعمال فرمان مربوطه را داراست. این کنتورها دارای پورت های متعدد مخابراتی برای ارسال و دریافت اطلاعات هستند و ازاین طریق درخواسته ای مرکز کنترل را نیز اجرا می کنند. این ویژگی ها باعث شده که در صورت انجام دستکاری در کنتور گزارشی مبنی بر این دستکاری به مرکز ارسال نماید. از دیگر ویژگی های این کنتورها اطلاعاتی است که تواسط واسط ارتباطی محلی خود از طریق نمایشگرهای موجود در خانه ها (IHD) در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهند.

علیرضا گرزین در ادامه با اشاره به اینکه در نوع سه فاز این کنتورها سه نوع  "اتصال به اولیه"، "اتصال به ثانویه" و "اتصال مستقیم" وجود دادر گفت: کنتورهای هوشمند علاوه بر اندازه گیری پارامترهای پایه، توانایی اندازه گیری پارامترهای دیگری از جمله هارمونیک های تولیدی مشترک را دارا هستند. اعمال فرمان به یک تجهیز فرمان پذیر در پست توزیع نیز از دیگر توانمندیهای این کنتورهای هوشمند است.

وی گفت: در این کنتورها بسترهای مخابراتی متعددی برای اتصال به شبکه AMI فراهم شده است. در نقاط متراکم شهری بیشتر از طریق PLC این ارتباط برقرار می شود. در نقاط با تراکن کمتر مانند حومه شهرها از بستر مخابراتی RF استفاده خواهد شد و در نقاط دور افتاده نیز با GPRS این ارتباط برقرار می شود.

گرزین در ادامه به ذکر مثال‌هایی از تجربیات خود پرداخت: در شیراز یک شبکه کوچک هوشمند smart grid برق با 216 مشترک تکفاز و نزدیک به 200 مشترک سه فاز را بایجاد شده است تا بتوانیم بهتر ارتباط این کنتورهای هوشمند و نحوه تبادل اطلاعات را بررسی نماییم. در واقع یک SMART GRID را راه انداخته ایم تا به ارزیابی تولیدات خود بپردازیم. در بحث ارتباطات مخابراتی با ایرانسل کار می کنیم که شامل چند لایه حفاظتی مختلف است و تقریبا امکان هک کردن و دستکاری در اطلاعات غیر ممکن است. اطلاعات و دیتا در تونل های خاصی مخابره می شود که امن و مطمئن هستند. در آینده نزدیک خط تولید کنتورهای هوشمند برق تکفاز و سه فاز به میزان 50 هزار عدد راه اندازی می شود.

وی همچنین گفت: پروژه پیاده سازی سامانه هوشمند اندازه گیری و مدیریت انرژی برای 750 واحد تجاری سیتی سنتر اصفهان (1500 کنتور هوشمند سه فاز اتصال مستقیم، 35 کنتور هوشمند سه فاز اتصال ثانویه، 18 جمع کننده داده) در سال 1391 با موفقیت نصب،راه اندازی و تحویل گردید. یکی از نکات برجسته و منحصر بفرد این پروژه خرید برق بصورت دیماندی و فروش آن مطابق الزامات شرکت توزیع برق به مشترکین می باشد.


بدین ترتیب که این مجموعه بصورت یک مشترک منفرد، برق مصرفی را از شرکت توزیع نیروی اصفهان خریداری کرده است و مدیریت انشعاب های داخلی و صدورصورتحساب برای مشترکین به عهده مدیریت مجموعه میباشد. بدین جهت این پروژه نیازمند سیستمی برای صدور صورتحساب برق مطابق با الزامات شرکت توزیع بوده لذا شرکت کنتور سازی ایران به عنوان یکی از خدمات ارزش افزوده فراسامانه هوشمند سامان، نرم افزار صدور صورتحساب را مطابق با نیاز بازار و مجموعه ارائه کرده است.