جهان از انرژی هسته ای فاصله می گیرد؟

به گزارش "برق نيوز" در 11 مارس سال 2011، یک زلزله 9 ریشتری ساحل شرقی ژاپن را درنوردید که سونامی حاصله از آن، نیروگاه برق فوکوشیما داییجی را از کار انداخت. این اختلال شامل سیستم های خنک کننده ای نیز می شد که از ذوب شدن هزاران میله ی سوخت در هر رآکتور جلوگیری می کرد. طی چند روز آینده، سه رآکتور از شش رآکتور این نیروگاه منفجر شد و گردوغبارهای آلوده به مواد اتمی در همه جا پراکنده شد.

تابستان گذشته، شرکت برق توکیو که این نیروگاه را مدیریت می کند اعلام کرد که از زمان این حادثه دست کم 300 تن آب آلوده به مواد رادیواکتیو نشت کرده است که مقداری از آن به اقیانوس آرام راه یافته است. در آگوست سال 2013 اعلام شد که حجم عظیم آب های رادیواکتیویته از بزرگترین مشکلاتی است که مانع از پروسه پاکسازی این منطقه می شود؛ پروسه ای که انتظار می رود چندین دهه به طول انجامد.

این حادثه، علاوه بر تبعات انسانی آن، نقطه عطفی شد در تاریخ صنعت انرژی جهان. فعالان ضد-هسته ای در سراسر جهان به حرکت های خود برای تعطیلی برنامه های انرژی هسته ای شدت دادند و بسیاری از دولت ها در توسعه فعالیت های هسته ای خود تردید کردند. به طور مثال، خود ژاپن طرحی را تعطیل کرد که به موجب آن تا سال 2100، شصت درصد انرژی ژاپن از منابع هسته ای تامین می‌ شد.

حدود 75٪ از برق فرانسه از منابع هسته ای تامین می شود، اما هراس های حاصل از انفجار فوکوشیما چنان بود که رئیس جمهور فرانسه فرانسوا اولاند اعلام کرد که تا 20 سال آینده، یک سوم از این مقدار را کاهش می دهد.

در آلمان، طبق گزارش های سال 2011، حدود 17.7٪ از منابع برق ملی از نیروگاه های هسته ای تامین می شده است که این مقدار 4 درصد کاهش نسبت به سال گذشته خود داشته است. صنعت برق هسته ای در آلمان از دهه 1950 آغاز شد و در سال های 1960 اولین نیروگاه هسته ای آلمان به کار افتاد. جنبش های ضد هسته ای در آلمان از دهه 1970 فعال شدند. پس از حادثه اتمی فوکوشیما در سال 2011، تظاهرات گسترده ضد هسته ای در آلمان به وقوع پیوست و با ادامه یافتن این اعتراضات، آنجلا مرکل اعلام کرد که تا سال 2022 کلیه نیروگاه های هسته ای آلمان تعطیل خواهند شد. همچنین بلافاصله پس از حادثه فوکوشیما، هشت رآکتور از هفده رآکتور فعال در آلمان تعطیل شدند. دولت آلمان برنامه گسترده ای برای به کارگیری انرژی های سبز و قابل تجدید در دستور کار دارد.

در دهه 1960 دولت اتریش برنامه انرژی هسته ای خود را آغاز کرد و پارلمان این کشور ساخت نیروگاه برق هسته ای را تصویب کرد. در 1972، یک شرکت آلمانی ساخت اولین نیروگاه برق هسته ای را در اتریش آغاز کرد. اما پیش از راه اندازی این نیروگاه، در سال 1977، اعتراضات و تظاهرات ضد هسته ای در کشور اتریش به راه افتاد. در دسامبر 1978، پارلمان اتریش به ممنوعیت استفاده از گداخت هسته ای برای تامین انرژی در اتریش تا مارس 1998 رای داد. در 9 جولای 1997، پارلمان اتریش به اتفاق آرا تصویب کرد که اتریش یک کشور ضد هسته ای باقی خواهد ماند.

امریکایی ها چندان تحت تاثیر فوکوشیما قرار نگرفتند. طبق نظرسنجی گلوپ در سال 2012، 57٪ درصد از مردم امریکا موافق استفاده از انرژی هسته ای برای تامین برق هستند. با اینکه امریکا یکی از بزرگترین تاسیسات انرژی هسته ای را دارد، اما تکنولوژی هسته ای امریکا قدیمی است. از 100 رآکتور در حال کار در این کشور، ساخت همگی آنها پیش از 1977 آغاز شده است. رآکتورهای هسته ای از نظر اقتصادی به صرفه نبود و تا پایان دهه 1970، 120 سفارش برای ساخت رآکتور هسته ای لغو شد. همچنین بین سال های 1989 و 1998، 12 رآکتور تجاری تعطیل شدند. در سال 1985، مجله اقتصادی فوربز اعلام کرد که برنامه هسته ای امریکا "بزرگترین فاجعه مدیریتی در تاریخ بازرگانی" این کشور بوده است. با این وجود، پس از حادثه فوکوشیما، هنوز نسبت به انرژی هسته ای در امریکا خوشبینی وجود دارد. یک سال پیش از این حادثه، کمیسیون مدیریت هسته ای امریکا مجوز برای ساخت اولین رآکتور هسته ای پس از 1978 را صادر کرد.