انواع نقشه در برق

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: در برق جهت نمایش ساختار یک سیستم، یک تابلوی برق و یا یک پلنت صنعتی از انواع نقشه‌ها استفاده میشود. در این مطلب به بررسی انواع نقشه‌ها پرداخته ایم.

نقشه Riser diagram:

این نوع نقشه یک نقشه کلی است بیشتر مربوط به جایگاه تجهیزات اصلی مثل تابلو‌های برق و نحوه اتصال آن‌ها به یکدیگر می‌شود.

مثلا اینکه کدام تابلو‌ها به یک تابلوی توزیع اصلی وصل شده اند در این نقشه آمده است. این نقشه هم کاربرد‌های مسکونی دارد و هم در پلنت‌های صنعتی ستفاده می‌شوند.

مثلا در کاربرد‌های مسکونی می‌تواند نحوه توزیع برق در یک ساختمان به صورت کلی و در حالت بلوک دیاگرامی باشد.

Electrical riser diagram residentiad

در پلنت‌های صنعتی می‌تواند جایگاه تجهیزات و مسیر اتصالات آن‌ها به یکدیگر نباشد.

مثلا در شکل زیر اتصال ترانس به تابلو اصلی و سپس به تابلو توزیع یا استارتر‌های موتور نمایش داده شده است.

نقشه از نوع on-line (تک خطی):

در این نوع نقشه مسیر‌های جریان به صورت تک خطی نمایش داده شده اند و تجهیزات دیگر به صورت بلوک دیاگرامی با یک توضیح مختصر نیستند بلکه دارای شمای فنی مخصوص به خود هستند. مثلا در شکل زیر یک تابلو توزیع همراه با فیدر‌های ورودی و خروجی را به صورت یک on-line دیاگرام می‌بینیم. برخی مواقع به این نقشه ها، SLD یعنی single Line diagram هم گفته می‌شود.

نقشه‌های حقیقی یا شماتیک:

نقشه نوع سوم که زیاد هم استفاده می‌شود نقشه‌های حقیقی یا شماتیک هستند. در این نقشه‌ها به صورت کامل نحوه اتصال قطعات توضیح داده شده است.

مثلا نقشه راه اندازی‌های موتور‌های سه فاز و تک فاز، نقشه‌های قدرت موتور و فرمان موتور از این دسته هستند.

شکل زیر یک نمونه از این نقشه حقیقی را نشان می‌دهد.

نقشه ترمینال:

نقشه برق نوع چهارم از نوع نقشه ترمینال است. در نقشه‌های ترمینال ما یک سری ترمینال به عنوان ورودی‌ها و خروجی‌های طرح الکتریکالمان داریم که بر روی آن‌ها حروف یا کلمات و یا اعدادی یادداشت شده است.

قطعات الکتریکال نیز به این ترمینال‌ها متصل هستند. مثلا نقشه یک برق خودرو اکثرا نقشه ترمینال است و یا نقشه‌هایی که در تاسیسات الکتریکی استفاده می‌شوند مثل نقشه اتصال پمپ‌ها و مشعل‌ها می‌توانند از نوع ترمینال باشند.

شکل زیر یک نمونه نقشه ترمینال را نشان می‌دهد.

نقشه مونتاژ:

نقشه دیگری که از برق می‌توانیم بگوییم نقشه مونتاژ است. در این نقشه خیلی بر سمبل‌های هر قطعه که در طرح بکار رفته است تاکید نشده بلکه بیشتر اتصالات و شماره ترمینال‌ها مدنظر است.

مثلا نقشه مونتاژ مدار‌های تابلو‌های فرمان موتوری از جمله مدار قدرت و فرمان چپ گرد- راست گرد یا مدار قدرت و زمان ستاره مثلث از این نوع هستند.

شکل زیر این نمونه نقشه را نمایش می‌دهد.

نقشه کابل و وایرینگ:

نقشه نوع ششم از نوع کابل و وایرینگ است در این نقشه مسیر عبور کابل‌ها و همچنین اتصال آن به تجهیزات مختلف همراه با یکسری حروف مشخصه نمایش داده شده است. شکل زیر نمونه‌ای از این نقشه را نشان می‌دهد.

نقشه Layout

نقشه نوع هفتم که کلا نقشه اتصالات نیست بلکه فقط شمایی از جایگذاری قطعات در یک سیستم را به ما نشان می‌دهد نقشه Layout است. مثلا در تابلو‌های برق برای نمایش درب تابلو و تجهیزات نصب شده بر روی آن و یا چینش قطعات در تابلو از این نوع نقشه استفاده می‌شود.

شکل زیر نمونه‌ای از این نوع نقشه را نشان می‌دهد.

منبع:استاد برق