گذر از پیک به این راحتی‌ها نبود/ فقط برق‌آبی‌ها عامل تابستان بدون خاموشی امسال نبودند

به گزارش برق نیوز، تابستان امسال خبری از خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده نبود؛ این آرامش در تامین برق پایدار این سوال را که «آیا با خاموشی‌ها باید وداع کرد؟» در ذهن متبادر می‌کرد. تابستان سال ۹۷ بود که بسیاری از شهر‌ها قطعی‌های پی‌درپی برق را تجربه کردند. متولیان و سیاست‌گذاران نیرو کشور عمده‌ترین دلیل این خاموشی‌ها را از مدار خارج شدن نیروگاه‌های برق‌آبی به دلیل کمبود بارش‌ها عنوان می‌کردند. هنوز از پیک تابستان ۹۷ نگذشته بود که نگرانی‌هایی درخصوص چگونگی عبور از پیک تابستانه سال ۹۸ مطرح می‌شد. اما بارندگی‌های فروردین‌ماه امسال بسیاری از معادله‌های چیده شده از سوی تصمیم‌سازان را برهم زد. سرریز شدن بسیاری از سد‌ها دوباره موتور برق‌آبی‌ها را به جریان انداخت و روز‌های پربرقی از راه رسید. اما متولیان تنها دلیل تابستان بدون خاموشی امسال را روشن شدن موتور برق‌آبی‌ها نمی‌دانند.  در گزارش پیش‌رو سناریو‌های مختلفی که در نهایت تابستانی بدون خاموشی تجربه شد را بررسی کرده است

مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق و معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی توانیر» رموز موفقیت عبور از پیک تابستان امسال آن هم بدون اعمال خاموشی‌ها را تشریح کرد. او معتقد است عبور از پیک ۹۸ به هیچ‌عنوان راحت نبود و این موفقیت با توجه به برنامه‌ریزی در بخش‌های مختلفی همچون ادارات، کشاورزی، صنایع و... به‌دست آمد. رجبی‌مشهدی داستان بدون خاموشی تابستان امسال را این‌گونه توضیح داد: بعد از عبور از پیک سال ۹۷ که خشکسالی شدیدی در کشور حکمرانی می‌کرد، وزارت نیرو برنامه‌ها و استراتژی‌هایی را در دستور کار قرار داد که براساس آن پیش‌بینی می‌شد مصرف برق در پیک بار امسال به حدود ۶۱ هزار مگاوات برسد. سیاست‌گذاران و متولیان این وزارتخانه، پس از تخمین میزان مصرف برق در تابستان ۹۸، با توجه به میزان بارش‌ها در سال قبل این سناریو را ترسیم کردند که برای عبور از پیک امسال حدود ۸ هزار مگاوات کسری برق وجود خواهد داشت. برای جبران این ۸ هزار مگاوات کسری چند سناریو نوشته شد.

سناریوی نخست، به مدار آوردن ۵ هزار و ۲۲۲ مگاوات نیروگاه بود که از این میزان موفق شدیم ۳ هزار و ۲۵۱ مگاوات نیروگاه حرارتی را به مدار وارد کنیم که بخشی از آن نیروگاه‌های جدیدی بودند که احداث شدند. بخش دیگری از این کسری از مسیر نیروگاه‌های بخار یا گازی مرتفع شد. اما چگونه؟ این نیروگاه‌ها اگر محدودیتی برای تولید داشتند از میان برداشته شد و دوباره قدرت از دست رفته‌شان بازیابی شد. سخنگوی صنعت برق در ادامه به اقدامات صورت گرفته در بخش انتقال اشاره کرد و گفت: در بخش انتقال برای اینکه بتوان برق تولید شده را به دست مصرف‌کنندگان رساند، حدود ۱۰ هزار مگاوات خطوط انتقال به توزیع متصل شد و همچنین ۱۶ هزار کیلومتر مدار در شبکه احداث شد. بخش مدیریت مصرف، روزنه دیگری بود که سیاست‌گذاران نیرو از این مسیر کاهش مصرف را در دستورکار قرار دادند. به اعتقاد رجبی‌مشهدی، یکی از عمده‌ترین اقداماتی که در پیک امسال عملیاتی شد، برنامه‌های متنوعی بود که برای مدیریت مصرف تدارک دیده شده بود. او در این‌باره اظهار کرد: حدود ۳ هزار و ۸۷۴ مگاوات در بخش مدیریت مصرف تامین شد که این میزان تاکنون بی‌سابقه بوده است و رکورددار شد، زیرا حداکثر میزانی بود که در پیک توانستیم از آن استفاده کنیم.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی توانیر در ادامه اعلام کرد: ابتکاری که امسال انجام شد در چند موضوع جانمایی می‌شود که اگر آن‌ها را در کنار یکدیگر قرار دهید، در نهایت چگونگی عبور سلامت از پیک تابستانه را نمایان خواهد کرد. نخست اینکه ما برای هر شرکت برق منطقه‌ای و توزیع نیروی برق در هر استان، میزان سقف مصرفی را تعیین کردیم که با اقدامات مدیریت مصرف می‌توانستند بار را روی سقف در نظر گرفته شده مدیریت کنند. این اقدام خوشبختانه جواب داد و پاسخگوی نیاز برق مصرفی استان‌ها آن‌هم در زمان پیک بار بود.

او ادامه داد: در کنار این اقدام، استراتژی دیگری نیز عملیاتی شد. امسال با استفاده از کنتور‌های هوشمند و کنتور‌هایی که روی فیلر‌های ۲۰ کیلوولت بودند، میزان مصرف برق پایش می‌شد؛ یعنی ابزار اصلی این کار هم فراهم شد. علاوه بر این اقدامات، به دستور وزیر نیرو با هرکدام از استاندار‌ها مکاتبه‌ای انجام شد که در این مکاتبات قید شده بود که متناسب با میزان صرفه‌جویی یا کاهش مصرف برق تعیین‌شده، پاداش‌هایی در قالب منابع یا اعتبارات به شرکت‌های توزیع برق استانی داده می‌شود که عمدتا در طرح‌های بهینه‌سازی مصرف تعریف می‌شد. خوشبختانه این گام باعث شد انگیزه لازم برای متولیان هر استان فراهم شود. همچنین به‌صورت روزانه در نقشه جغرافیایی مشخص می‌شد که کدام شرکت‌ها کمتر از سقف در نظر گرفته مصرف داشتند و کدام شرکت‌ها بیشتر از این سقف مصرف برق را تجربه کردند. این زاویه دید و پایش کامل باعث شد در همان لحظه تذکرات لازم داده شود و این بازخورد‌ها منجر به آن شد که مجموع شرکت‌ها بتوانند در رقابتی سهیم شوند که ارزش بسیار زیادی داشت.

به گفته سخنگوی صنعت برق، طرح‌های مدیریت مصرف عمدتا در بخش صنایع، کشاورزی و حتی در بخش خانگی بود که این طرح‌ها عمدتا تشویق محور بودند. به این شکل که مثلا در بخش کشاورزی اگر در چهار ساعت اوج مصرف، چاه‌های برق قطع می‌شدند، کشاورزان ۲۰ ساعت باقی‌مانده را برق رایگان دریافت می‌کردند. یا در بخش صنایع حدود سه تا چهار برابر میزان برق مصرفی‌شان به آن‌ها پاداش داده می‌شد اگر متناسب با ساعات اوج بار، کاهش مصرف را در دستور کار قرار می‌دادند. ادارات هم بخش دیگری بودند که در عبور از پیک تابستانه امسال کمک قابل‌توجهی داشتند. مطابق با ارزیابی‌ها این موضوع به‌خصوص در استان‌های گرمسیر که بار سرمایشی ادارات آن‌ها در گذشته زیاد بود، به‌خوبی انجام شد. همچنین در بخش‌های تجاری تفاهم‌نامه‌هایی امضا شد که در نهایت به مدیریت مصرف کمک شایانی کرد. در بخش استارت آپ‌ها و کسب‌وکار‌های نوین هم موفقیت‌هایی به دست آمده است. به گفته سخنگوی صنعت برق، با استفاده از ظرفیت‌هایی که این شرکت‌ها در اختیار دارند، به‌خصوص در برخی از موارد پایلوت موفقیت‌هایی کسب شده که این روند در سال‌های بعد هم ادامه‌دار خواهد بود. مثلا اینکه منافع طرح کاهش مصرف را در اختیار کودکان کار قرار داده‌اند. به اعتقاد رجبی‌مشهدی، این برنامه‌ها انگیزه بسیاری از اقشار از جمله مدیران کسب‌وکار‌های نوین را برای سال ۹۹ افزایش داده که در بخش مدیریت مصرف بتوانند سهم قابل‌توجهی داشته باشند.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی توانیر در ادامه این گفتگو به چند آمار هم اشاره کرد و گفت: طی ۱۰ سال اخیر رشد مصرف پیک حدود ۲/ ۵ درصد بوده است، این درحالی است که امسال حدود یک درصد رشد پیک مصرف داشته‌ایم. به لطف بارش‌های سال ۹۸ ما توانستیم به‌طور متوسط حدود ۳ هزار مگاوات تولید برق از نیروگاه‌های برق‌آبی داشته باشیم که این موضوع منجر به آن شد که سطح صادرات ما نسبت به دوره‌های مشابه سال قبل افزایش چشمگیری را تجربه کند. همچنین در بخش مدیریت مصرف که پایش‌پذیر بوده و به‌خوبی مدیریت شد هم رکورد ۳ هزار و ۸۷۴ مگاوات یک رکورد بسیار مطلوب بود که فکر می‌کنم در سال‌های بعدی هم با این طرح‌هایی که انجام خواهد شد و طرح‌های تکمیلی که در دست تهیه است، بتوانیم از پیک سال آینده هم با موفقیت عبور کنیم.

 

منبع: دنیای اقتصاد