مقایسه بین توان اکتیو و راکتیو

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز،تفاوت اصلی بین توان اکتیو و راکتیو در این است که توان اکتیو در واقع توان حقیقی یا واقعی است که در مدار مورد استفاده قرار می‌گیرد در حالی که توان راکتیو بین بار و منبع رفت و برگشت می‌کند و از نظر تئوری کاربردی ندارد. مثلث توان که در زیر آمده ارتباط بین توان اکتیو، راکتیو و توان ظاهری را نشان می‌دهد. تمام این توان‌ها در مدارات AC به وجود می‌آیند که در آن‌ها جریان نسبت به ولتاژ پیش‌فاز یا پس‌فاز است یعنی اختلاف فاز (زاویه فاز Φ) بین ولتاژ و جریان وجود دارد.

مثلث توان

توان اکتیو چیست؟

توانی که به صورت واقعی برای کار‌های مفید در مدارات AC یا DC مورد استفاده یا مصرف قرار می‌گیرد، توان اکتیو نامیده می‌شود. این توان، توان درست، حقیقی، مفید یا توان وات کامل نیز نامیده و با P نشان داده می‌شود و واحد آن وات (W)، کیلووات (kW) و مگاوات (MW) می‌باشد. مقدار متوسط توان اکتیو را می‌توان با استفاده از فرمول‌های زیر محاسبه نمود.

فرمول‌های توان اکتیو:

P = V x I…

(DC مدار)
P = V x I xCosθ … (تکفاز AC مدار)
P = √۳ x VL xIL x Cosθ … (سه فاز AC مدار)
kW = √ (kVA^۲ – kVAR^۲)

توان راکتیو چیست؟

توانی که بین منبع و بار در مدار حرکت می‌کند و بازمی‌گردد توان راکتیو نامیده می‌شود. این توان، توان غیرمفید یا توان بی وات نیز نامیده می‌شود و با Q نشان داده می‌شود و بر حسب وار (ولت آمپر راکتیو)، کیلووار (kVAR) و مگاوار (MVAR) بیان می‌گردد.

توان راکتیو نیز مفید است بدان معنا که به تولید میدان الکتریکی و مغناطیسی کمک می‌کند و در مدار ذخیره و توسط ترانسفورماتور و موتور‌های القایی و ... تخلیه می‌گردد.

فرمول‌های توان راکتیو

Q = V x I x Sinθ
VAR = √ (VA۲ – P۲)
kVAR = √ (kVA۲ – kW۲)
توان راکتیو = √ توان ظاهری^ ۲ – توان حقیقی^ ۲)

مقایسه بین توان اکتیو و راکتیو

در جدول زیر تفاوت‌های اصلی توان اکتیو و راکتیو آورده شده است.

 

منبع: ماه صنعت