سازگاری الکترومغتاظیسی در مبحث ۱۳

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز، یکی از اهداف اصلی سیستم TN-S بهبود EMC (سازگاری الکترومغناطیسی) در ساختمان است این کار با ایجاد مسیر متفاوت بین PE و N با مدار‌های شعاعی ایجاد و مرسوم شد، این مسیر متفاوت در همبندی اصلی نیز توسط مسیر‌های طولی که به شینه MET ختم می‌شوند صورت گرفته. حتی مبحث ۱۳ همبندی اضافی برای حمام را هم بصورت مسیر‌های طولی تعریف کرده است. امروزه اتصالات PE بصورت صرفا طولی چندان پسندیده نیست. این کار منجر به ایجاد سیستم زمینی می‌شود که هیچ اتصال عرضی InterConnection ندارد، که از دیدگاه EMC مورد تایید نبوده و خطرات جدی دارد و در برخی از کشور‌ها دستورالعمل‌های ملی ساختمان استفاده از چنین سیستم‌هایی را ممنوع کرده است.

 

درتصاویر راهنمای مبحث ۱۳ که مرحوم موسیسان سال‌ها پیش رسم کرده اند یک هادی PE داخل داکت ساختمان جداگانه از مدار‌های میانی، برای اتصال به هادی‌های بیگانه و اتصالات عرضی در طبقات و بین آن‌ها آورده شده، اما به جزییات آن پرداخته نشده است. این مسیر‌های عرضی در یک اتاق‌های سرور توسط مش‌ها در زیر کف کاذب ایجاد شده و استاندارد‌های خاص خود را دارد و بدین ترتیب مشکل EMC در آن‌ها حل شده است.

 

اما برای ساختمان‌های متداول شهری و طبقات آن این مش بندی می‌تواند به یک حلقه خلاصه شود که اتصالات عرضی PE جدا از مسیر‌های طولی CPC حول آن شکل گیرد. هر چند پریز‌های مدار حلقوی، هادی PE عرضی دارند و همچنین برخی همبندی‌های اضافی با Cross Bonding، اما این روش‌ها اتصال طولی PE مدار را حذف می‌کنند در اینجا یک راهکار ایجاد مسیر‌های طولی و عرضی توام است که منجر به حذف جریان‌های سرگردان توسط مسیر‌های متعدد می‌گردد. در ساختمان‌های متداول شهری قرار دادن یک حلقه همبندی دور تا دور طبقه و ایجاد نقاط اتصال روی دیوار یا کف برای تجهیزات، با زیبایی کار منافات دارد، همچنین محل قرار گرفتن تجهیزات برقی تا آن نقطه اتصال هم باید حداکثرفاصله یک متر داشته باشد که عملی نیست. در برخی ازکشور‌ها پریز‌ها با دو کنتاکت ارت به بازار عرضه شده که یکی برای مسیر CPC (مدار هادی حفاظتی طولی) و دیگری می‌تواند برای اتصال عرضی باشد. به نظر می‌رسد با ارتباط این پریز‌ها بصورت رینگ و فقط با هادی PE اتصال عرضی در آن، بتوان این خواسته را محقق کرد. در این روش به نظر می‌رسد در دو نقطه مجزا به بدنه تجهیزات برقی مثل ماشین لباسشویی، یخچال، پکیج، کولر گازی و... متصل می‌شویم.

 

این کار توسط کنتاکت یا کنتاکت‌های دوشاخه وسیله برقی صورت خواهد گرفت این در حالی است که تجهیزات الکترونیکی در ساختمان رو به افزایش است وبه نظر می‌رسد یک راهکار فرار از هارمونیک، اختلالات و جریان‌های سرگردان روش بالا باشد چرا که چاره جز تقسیم جریان در مسیر‌ها و انشعابات بیشتر نداریم. دو روش دیگر را هم برای حل این مشکل می‌توان یافت ۱- ایجاد یک مش سه بعدی در طبقات و کف و اتصال فقط از دو یا سه نقطه به آن روی شینه MET ا ست ۲-در کنار این طرز فکر بنظر برخی، با دید الکترونیکی به دنبال قرار دادن فیلتر و یا ارت الکترونیکی برای حل تمام مشکلات EMC در ساختمان هستند. داوری در مورد درستی این شیوه‌ها را به دوستان واگذار می‌کنیم. در این موضوع آزمایش و اندازه گیری و مشاهده نتایج اجرا است که حرف آخر را خواهد زد. امیدواریم آزمایش‌های EMC در ساختمان در کشور ما نیز روزی عملی شود.

 

منبع:متخصصین برق