سیستم اعلام حریق مکانیسمی از دستگاهها و قطعات متصل به هم است که برای هشدار در مواقع ضروری، به ویژه آتش، به کار برده میشوند که کارکنان و عموم مردم را با اقدامات عملیاتی مربوطه محافظت کند.
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز،
سیستم اعلام حریق چست؟
سیستم اعلام حریق مکانیسمی از دستگاهها و قطعات متصل به هم است که برای هشدار در مواقع ضروری، به ویژه آتش، به کار برده میشوند که کارکنان و عموم مردم را با اقدامات عملیاتی مربوطه محافظت کند.
سیستم اعلام حریق ترکیبی از قطعات مختلف است، مانند دتکتور دود، دتکتور گرما، دتکتور مونوکسید کربن، دتکتور چند سنسوری، نقاط فراخوانی، آژیرها، زنگها، ماژول رله، ریپیتر، زنگ خطر (اعلام گر)، پنل کنترل آتش و سایر دستگاههای مرتبط و اختیاری که برای سیستم کنترل اعلام حریق استفاده میشود.
مانند CPU (واحد پردازنده مرکزی) در سیستم کامپیوتری، کنترل پنل اعلام حریق نیز مغز سیستم اعلام حریق است که نشانگر وضعیت و اطلاعرسانیها را به دتکتورها و آژیرهای مربوطه ارسال میکند.
سیستمهای اعلام حریق در کارخانههای صنعتی، دفاتر، ساختمانهای عمومی و امروزه حتی در خانهها به کار برده میشود. انواع مختلف سیستمهای اعلام حریق مانند سیستمهای مرسوم، آدرس پذیر و هوشمند برای یک هدف به کار برده میشوند، یعنی در صورت وجود حالت اورژانسی، آژیرها عمل کرده و به افراد اطلاع داده میشود که از طریق خروجی عمومی و یا اورژانسی ساختمان را تخلیه کنند. هدف اصلی سیستم اعلام حریق محافظت در برابر ثروت، سلامتی و زندگی افراد یا جامعه است.
سیستم کنترل آتش هوشمند همچنین به آتش نشانیها متصل میشود، و پرسنل اورژانس مربوطه نیز از طریق کنترل پنل کنترل راه دور را در اختیار دارند.
آموزشی که در ادامه میبینیم انواع سیستمهای اعلام حریق و نقشهها و اتصالات سیمکشی آنها را نشان میدهد.
انواع دتکتورهای اعلام حریق
انواع مختلف دتکتورها در سیستم اعلام حریق استفاده میشود، از جمله نقطه فراخوانی ساده (واحد ساده با شکست شیشه) و دتکتورهای سنسور چندگانه هوشمند. دستگاههای شناسایی آتش را میتوان به این صورت دستهبندی کرد:
دتکتور دود
دتکتور گرما
دتکتور چند سنسوری
دتکتور مونوکسید کربن
نقطه فراخوانی دستی
دتکتورهای هوشمند
دتکتورهای هوشمند را بر اساس طراحی و اصول کار میتوان به صورت زیر دستهبندی کرد:
دتکتورهای دود یونیزه
دتکتورهای دود نورافشان
دتکتورهای دود با انسداد نور
دتکتور دود یونیزه
دتکتورهای دود یونیزه بر اساس کاهش جریان از طریق محفظه داخلی به دلیل یونیزاسیون عمل میکند که باعث ایجاد هشدار میشود.
دو نوع محفظه در دتکتور دود یونیزه معمول وجود دارد. اولین محفظه برای جبران تغییرات دمای محیطی، فشار و یا رطوبت به کار برده میشود، در محفظه دوم ذرههای آلفا وجود دارند (مواد رادیواکتیو)، که برای یونیزاسیون هوای عبوری از محفظه با عبور جریان بین دو الکترود استفاده میشود. در صورتی که آتش وجود داشته باشد، وقتی دود وارد محفظه میشود، جریان بین دو الکترود به دلیل هوای یونیزه کاهش پیدا میکند. افت جریان برای به کار انداختن آژیر و مدار هشدار استفاده میشود.
دتکتور دود نورافشان
دتکتور دود نورافشان بر اساس اثر تیندال [۵]عمل میکند (پراکنده شدن نور وقتی از یک کلویید عبور میکند (یک ترکیب همگن (مادهای که در کل حجم خود باثبات و یکنواخت است) که در آن ذرههای منتشر شده تهنشین نمیشوند).
یک منبع نور و یک فتوسل در قسمت تاریک قرار میگیرد، که نور مستقیم بر روی فوتوسول تابیده نمیشود.
وقتی دود وارد محفظه میشود، محیط را تغییر میدهد و باعث میشود نور پراکنده شده روی سطح فتوسل بیافتد. این اثر برای تحریک سیستم هشدار استفاده میشود.
دتکتور دود با انسداد نور
دتکتورهای مانع نور بر اساس اندازهگیری نوری که بر روی سطح فتوسل تابیده میشود کار میکنند.
در داخل محفظه دتکتور دود انسداد نور، منبع نور و فتوسل در فاصله ثابتی قرار دارند. دود با اشعه نور تابیده شده روی فتوسل تداخل پیدا میکند، مقدار نوری که از منبع نور دریافت میکند را اندازهگیری میکند. این تغییر در خروجی فتوسل دیده میشود و این تغییر برای فعالسازی مدار هشدار به کار برده میشود.
دتکتورهای گرما
دتکتورهای گرما بر اساس نرخ تغییرات دما یا مقدار خاصی از نرخ دمای ثابت کار میکنند.
در صورت افزایش گرما به مقدار از پیش تعیین شده، آلیاژ ذوب شونده در داخل دتکتور گرما (که به دمای خاصی از نظر گرما حساسیت دارد) و از حالت جامد به مایع تغییر حالت میدهد. این فرآیند مانند یک فیوز کار میکند، که به هنگام نیاز عنصر فیوز در آن ذوب میشود. همین فرآیند در صورت وجود آتش مدار هشدار را فعال میکند.
دتکتورهای مونوکسید کربن
دتکتور مونوکسید کربن همچنین نام نام دتکتور CO نیز شناخته میشود. این یک دستگاه الکترونیکی است که در انواع سنسورهای مورد استفاده برای اندازهگیری و حس مقدار گاز کربن مونوکسید در هوا وجود دارد. وقتی که سطح کربن مونوکسید (گاز سمی تولیدی توسط احتراق) بیشتر از حد مشخص شده باشد، سیستم اعلام حریق را تحریک میکند. سلول الکترومکانیکی داخل دتکتور مونوکسید کربن تنها مقدار گاز CO را حس و اندازهگیری میکند، نه سایر گازها مانند دود و غیره.
به یاد داشته باشید که دتکتورهای کربن مونوکسید طراحی شده برای سیستم اعلام حریق با سرعت بالاتر و حساسیت بیشتری در برابر دتکتورهای CO مورد استفاده در خانه دارند، که برای احتراق ناقص لوازم تولید مانند دیگها و ... استفاده میشوند.
دتکتور چندسنسوری
دتکتور چند سنسوری (که همچنین با نام آلارم چند معیاری نیز شناخته میشود) یک دستگاه حساس است که سیگنال ورودی را از سنسورهای گرما و نوری ترکیب میکند و برای انواع مختلف آتشها استفاده میشود، و نرخ آلارم نادرست ناخواسته در آنها کمتر است.
این دتکتور میتواند برای شناسایی آتش، CO، گرما و همچنین سیگنالهای نوری به کار رفته و میتواند چندین سیگنال را حس کرده و مقدار شناسایی را برای اقدامات بعدی به کنترل پنل ارسال کند. بنابراین، آلارم چند سنسوری هوشمند را میتوان برای عملیات دقیق و تأیید شده صحیح به کار برد.
نقاط فراخوانی دستی
نقطه فراخوانی دستی اعلام حریق (که همچنین نقطه شکست شیشه نیز نامیده میشود) دستگاهی است که برای راهاندازی مدار آلارم استفاده میشود که با شکستن شیشه و فشار یک عنصر عمل کننده در صورت وجود آتش انجام میشود.
نقاط فراخوانی در ۱.۴ متر بالاتر از سطح زمین نصب میشود که در صورت وجود وضعیت اورژانسی دسترسی به آن آسان باشد. حداقل طول بین دو نقطه فراخوانی ۳۰ متر است که در قسمت ورودی راهپلهها، مسیرهای خروجی و تمام مسیرهای خروجی به هوای آزاد نصب میشود.
[۱]Ionization Smoke Detector
[۲]Light Scattering Smoke Detector
[۳]Light Obscuring Smoke Detector
[۴]Manual Call Points
[۵]Tindal
منبع: ماه صنعت
لینک کوتاه
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.