چرا "برق امید" به ضد امید تبدیل می‌شود؟

به گزارش برق نیوز، «برق امید» نام طرحی است که در روز‌های اخیر توسط اردکانیان وزیر نیرو مطرح شده که هدف از آن نیز اصلاح گروه مصرف برق است. با توجه به اظهاراتی که از سوی مسئولان وزارت نیرو بیان شده، قرار است در این طرح الگوی مصرف یا حداقل نیاز به مصرف برق تعیین شود و با استفاده از آن تمامی مصرف‌کنندگان به سه بخش کم مصرف، خوش مصرف و پرمصرف تقسیم‌بندی شوند.

در ادامه براساس دسته‌بندی انجام شده به هر کدام از بخش‌ها تشویق‌ها، توصیه‌ها و تنبیه‌هایی اختصاص پیدا می‌کند. یکی از اتفاقاتی قرار است در زمان اجرای این طرح رخ دهد، عدم دریافت هزینه برق مصرفی از اقشار کم مصرف است. طبق گفته اردکانیان مشترکین کم‌مصرف از تخفیف ۱۰۰ درصدی در قبض برق برخوردار می‌شوند تا سایر اقشار نیز تشویق به بهبود مصرف خود شوند که طبق آمار‌های بیان شده نزدیک به ۳۰ میلیون نفر از برق خانگی رایگان بهره‌مند می‌شوند که نزدیک به ۸ میلیون مشترک خانگی را شامل خواهد شد.

تشدید مشکلات نیروگاه‌ها با رایگان کردن برق برای کم مصرف‌ها

اما طرح اختصاص برق رایگان به اقشار کم مصرف ایرادات مهمی دارد. یکی از ایرادات اساسی این طرح افزایش بار مالی بر وزارت نیرو و در نهایت نیروگاه‌ها است. در حال حاضر به دلیل پایین بودن هزینه برق مصرفی پرداختی توسط مردم وزارت نیرو با مشکلات عدیده‌ای از جمله بدهکاری بالا به نیروگاه‌ها روبرو است. درحال حاضر طبق گفته وزیر نیرو تعرفه فعلی برق پرداختی توسط مردم، ۵۰ درصد قیمت تمام شده بدون احتساب قیمت سوخت نیروگاه‌ها است که موجب کسری بودجه سالانه نیروگاه‌ها شده است. از این رو رایگان کردن برق برای حدود ۸ میلیون مشترک کم مصرف، مشکلات مالی وزارت نیرو و به تبع آن نیروگاه‌ها را افزایش خواهد داد.

تنها در حالتی می‌توان بار مالی این طرح را بر وزارت نیرو کاهش داد که به همان میزان کاهش درآمد ناشی از رایگان کردن برق برای اقشار کم مصرف، هزینه برق مصرفی مشترکان پرمصرف افزایش یابد. طبق بررسی‌های انجام شده در حال حاضر دهک‌های پرمصرف بیش از ۱۰ برابر دهک‌های کم مصرف از یارانه پرداختی وزارت نیرو بهره‌مند می‌شوند که اصلی‌ترین دلیل آن نیز ارزان بودن برق برای گروه‌های پرمصرف بوده که موجب افزایش مصرف برق در مشترکان پرمصرف شده که در واقع همان گروه‌های پردرآمد است.



عزم ضعیف وزارت نیرو برای افزایش بهای برق پرمصرف‌ها

تاکنون از سوی وزارت نیرو درباره جبران عدم دریافت هزینه برق از مشترکان اطلاعات دقیقی منتشر نشده، اما سخنان وزیر نیرو نشان می‌دهد که عزم جدی برای جبران کاهش درآمد وزارت نیرو از مشترکان پرمصرف وجود ندارد. اردکانیان درباره رفتاری که وزارت نیرو با مشترکان پرمصرف خواهد داشت، اظهار کرد: در این طرح مقرر شده از مشترکین خوش‌مصرف قدردانی شود و از مشترکین پرمصرف خواسته‌ایم تا با انجام کار‌هایی از عنوان پرمصرف دور شده و به خوش‌مصرف‌ها بپیوندند. راه‌حل دیگر برای کاهش برق پر مصرف‌ها این است که آن‌ها می‌توانند پنل‌های خورشیدی کوچک در پشت‌بام منازل نصب کنند. برای تحقق این هدف به کسانی که نیاز مالی دارند وام کم‌بهره تعلق می‌گیرد.

رایگان کردن برق نیروگاه‌ها اشتباه است

با این حال نیز برخی از کارشناسان با رایگان کردن هزینه برق برای تمامی مشترکان کم مصرف را اشتباه می‌دانند. آن‌ها مشکلات درآمدی نیروگاه‌ها و بدهی وزارت نیرو به آن‌ها را اصلی‌ترین ایراد این طرح می‌دانند. سید حمید قریشی کارشناس اقتصاد انرژی  درباره تبعات فروش برق رایگان به مشترکان کم مصرف گفت: عدم دریافت هزینه از مشترکان کم مصرف اشتباه است، زیرا درآمد‌های وزارت نیرو را دچار مشکل می‌کند و همچنین فسادآور خواهد، زیرا برق دزدی را تشدید خواهد کرد. علاوه‌بر این برق رایگان برای اقشار کم مصرف هیچ‌گونه مطلوبیتی ندارد.

وی افزود: وزارت نیرو می‌تواند از روش پلکانی برای محاسبه هزینه برق مصرفی مشترکان مختلف استفاده کند به نحوی که گروه‌های کم مصرف نیز پرداختی برای برق داشته باشند، اما قیمت برق برای مشترکان پرمصرف به نحوی تعیین شود تا مجبور به کاهش میزان مصرف خود شوند.

بازگشت افزایش قیمت پلکانی برای بهبود مصرف برق

با این حال به نظر می‌رسد که وزارت نیرو در حال حاضر در طرح رایگان کردن برق برای مشترکان کم مصرف تجدید نظر کند و با استفاده روش پلکانی هزینه برق مصرفی هر یکی از گروه‌ها را تعیین کند. از سوی دیگر مسئولان این وزارت خانه خیلی دیر به فکر بهبود قیمت‌گذاری برق مصرفی افتاده‌اند، زیرا بیشترین مشکلات در بخش تولید برق مربوط به فصل تابستان است و خاموشی‌های برخی مناطق گرمسیر در تابستان جاری نیز ناشی از سیاست‌های نادرست قیمتی وزارت نیرو برای کنترل مصرف بوده که موجب ناتوانی این وزارت خانه در پرداخت مطالبات نیروگاه‌ها شده است و نتیجه آن عدم بازسازی و توسعه شبکه‌های تولید و انتقال نیرو بوده است.

 

منبع: خبرگزاری آنا