اندازه گیری مقاومت زمین"با همبندی" و "بدون همبندی" چیست؟

به گزارش برق نیوز، مهندسان مرسوم شده به اندازه گیری مقاومت زمین "با وجود همبندی" و "بدون وجود همبندی" چیست؟

 

 

۱- " با وجود اتصال به همبندی" اندازه گیری مقاومت زمین معنایی ندارد و روش غلطی است؛ بنابراین ما یک مقاومت زمین دراندازه گیری داریم که همبندی و حتی ارت داخلی ساختمان باید، حین اندازه گیری از آن جدا باشد و چیزی که در این شرایط یعنی با اتصال همبندی قرائت می‌شود یک اندازه گیری غلط است که با وجود کم یا زیاد بودن که خیلی اوقات حتی کمتر دو دهم اهم می‌شود اندازه گیری درستی نیست. اگر این عدد، عدد درستی می‌بود. مقاومت کم این همه ساختمان که از یک پست برق تغذیه می‌شوند، مقاومت کل نقطه خنثای ترانس را به حد چند صدم اهم میرساند و این یعنی جریان سرگردان عبوری از سطح زمین وحشتناک می‌شد. پس این فقط یک عادت غلط در اندازه گیری توسط مهندسین است و باید به کناری گذاشته شود، چون گول زدن خود و البته مردم و جامعه است.

 

۲- اگر بخشی از بتن همبندی میلگرد‌ها که با زمین در تماس هست را به الکترود زمین مدفون در بتن هم، در نظر بگیریم برای اندازه گیری با توجه به سطح گسترده‌ای که این الکترود دارد، میدان وسیع و دستگاه مناسب می‌خواهد که در سطح شهر اندازه گیری آن حتی با خلوت بودن ساختمان‌های اطراف و نبود آن ساختمان‌ها هم ممکن نیست بنابراین در مورد الکترود مدفون در بتن هم این اندازه گیری مرسوم مقاومت زمین جواب نمی‌دهد به همین خاطر قرائت بالا در بند یک (با وجود اتصال به همبندی) اندازه گیری درستی نیست وبه اندازه گیری الکترود زمین مدفون در بتن هم ربطی ندارد.

 

۳-اگر منظور از دو دهم اهم که در بالا ذکر شد همان مقدار ذکر شده در استاندارد‌ها است این مقاومت، مقاومت میلگرد است نه مقاومت زمین، در واقع همبندی فقط تست مقاومت پیوستگی دارد و اگر کسی در ساختمان اندازه گیری مقاومت زمین غلطی با عدم جداسازی همبندی را انجام دهد و آن را به مقاومت پیوستگی نسبت دهد کار درستی نیست یعنی عدد خوانده شده در بند یک (با وجود اتصال به همبندی) ربطی به مقاومت همبندی هم ندارد چرا که همبندی تست پیوستگی دارد نه تست مقاومت زمین

 

۴- البته ما تست دیگری تحت عنوان امپدانس حلقه زمین در ورودی ساختمان داریم که حتی در آن نیز اتصال همبندی و ارت داخلی ساختمان از آن جدا می‌شود این تست که امپدانس حلقه زمین است در این شرایط می‌تواند معیاری برای مقاومت زمین باشد، چون در این حالت از مسیر زمین، الکترود ما با الکترود زمین پست مدار خود را می‌بندد. اما همانطور که عرض شد در اینجا نیز ما اتصال همبندی نداریم و باز می‌شود

 

۵- فقط در یک مورد است که همبندی‌ها حین اندازه گیری باقی است و آن هم تست امپدانس حلقه کلی ساختمان به روش مستقیم است که معیاری برای انتخاب و عمل کردن وسیله حفاظتی است؛ و ربطی به اندازه گیری مقاومت زمین ندارد؛ و البته در اینجا حتما باید همبندی‌ها وارت بهم متصل و برقرار باشند. با تمام مواردی که در بالا ذکر شد و نشان داده شد که عدد و شیوه اندازه گیری مقاومت زمین "با وجود همبندی" کاری غلط است بازبرخی از همکاران دنبال مدلسازی اندازه گیری مقاومت زمین با وجود برقراری اتصال همبندی ساختمان هستند و عدد بسیار کم خوانده شده، در حد دو دهم را که در صورت درستی، منجر به بالا رفتن جریان سرگردان در سطح زمین برای مشترکین تحت پوشش یک پست می‌شود، را چنین توجیه می‌کنند: "مقاومت همبندی که ناشی از تماس میلگرد‌ها با کف زمین است در مدل سازی با الکترود زمین میله‌ای و آمده در دستورالعمل همبندی این دو باید با هم سری باشند. اما اندازه گیری ما آن‌ها را موازی نشان می‌دهد. " البته همانطور که در بالا اشاره شد اندازه گیری ما آن‌ها را موازی هم در نظر نمی‌گیرد و نمی‌توان به راحتی چنین مدلسازی را پذیرفت.

 

در پایان باید گفت نمی‌شود هیچ نسبت سری یا موازی بین مقاومت همبندی که از نوع پیوستگی است و مقاومت الکترود زمین که از جنس دیگری به لحاظ اندازه گیری است پیدا کرد و این دو را بهم پیوند زد. شاید کسی بتواند آن قسمت از سطح تماس بتن میلگرد‌ها با زمین که به نوعی الکترود زمین مدفون در بتن است را به میله‌ای که در ساختمان به عنوان الکترود کوبیده شده، بهم ربط دهد، اما توجه داشته باشید این الکترود میله در حوزه مقاومتی الکترود گسترده تماسی بتن میلگرد‌ها با سطح زمین قرار دارد پس به لحاظ عددی اگر اندازه گیری درست می‌بود می‌بایست الکترود میله‌ای در فاصله خیلی بیشتری از فنداسیون قرار می‌داشت و در این صورت بود که دو مقاومت را با فرض اندازه گیری تکی و درست هر کدام می‌شد، آن‌ها را به یکدیگر نسبت داد و مدل کرد ومثلا گفت اندازه گیری آن‌ها را موازی نشان می‌دهد.

این نوع مدل کردن را حتی برای دو الکترود میله‌ای قائم که در حوزه اثر هم هستند نمی‌توان بدرستی پذیرفت و گفت با هم سری یا موازی هستند. حتی این گونه مصور سازی در ذهن ما هم درست نیست که ما یک میله در عمق داریم و بر روی آن سطح بتنی در تماس با زمین قراردارد پس این قرار گرفتن روی هم نشانه سری بودن این دواست و بازهم توجه داشته باشید به علت در حوزه مقاومت هم بودن دو الکترود این برداشت نیز درست نیست. نتیجه آن که این شیوه اندازه گیری "با وجود همبندی" را باید کنار گذاشت و هیچ توجیه فنی و مدلسازی بر پیکرآن نمی‌توان تراشید.

 

منبع: متخصصین برق