وقوع خطا در شبکه برق امری اجتناب ناپذیر است، برای کاهش اثرات این خطا ها باید ، تجهیزات و شبکه های برق از حفاظت الکتریکی مطلوبی برخوردار باشند. در این مطلب به انواع خطاها و حفاظت الکتریکی اشاره می شود.
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز : خطاهای ناشی از جریان برق عمدتا" به سه دسته تقسیم میشوند:
۱ _اتصال بدنه که عبارت است از اتصال یکی از سیمهای جریان برق به بدنه دستگاه.
۲ _اتصال کوتاه عبارت است از اتصال دو سیم لخت که نسبت به هم دارای اختلاف پتانسیل الکتریکی میباشندبه یکدیگر.
۳ _ اتصال زمین که عبارت است از اتصال یکی از سیمهای حامل جریان به زمین.
خطاهای نامبرده شده به دوصورت کامل وناقص اتفاق میافتد. دراتصال کامل درمحل اتصالی مقاومت وجودندارد وجریان زیادی از این نقطه عبور میکند، اما اگر اتصال ناقص باشد درمحل اتصال مقاومت وجود دارد بنابر این جریان خطا نسبت به حالت قبل کمتر است.
انواع حفاظت
۱ _حفاظت سیمها و کابلها: در بخش وسایل کنترل وحفاظت بطور کامل مورد بررسی قرار میگیرد.
۲ _ حفاظت مصرف کنندهها و دستگاهای الکتریکی: قسمت عمده مصرف کنندههای سه فاز در مراکز صنعتی را موتورهای الکتریکی تشکیل میدهند. معمولا" جهت حفاظت موتورهای الکتریکی از کلید حفاظت موتور استفاده میشود این کلید موتور را در مقابل بار اضافی و همچنین اتصال کوتاه حفاظت میکند. بدین صورت که در اثر اضافه بار و یا دو فازشد ن. موتور جریان کمی بیشتر از جریان نامی آن میشود. حرارت بی متال کــــــه عضو حفاظت کننده حرارتی است بالا رفته ودراثر تغییر فرم بی متال به اهرم فشار آورده وکلید را قطع میکند. اگر خطاهایی مانند اتصال کوتاه در موتور پیش آید در اثر عبور جریان از بوبین حفاظت کننده مغناطیسی کلیداهرم آهنی بسرعت به سمت هسته بوبین جذب شده و کلید را قطع مینماید.
۱ _اتصال بدنه که عبارت است از اتصال یکی از سیمهای جریان برق به بدنه دستگاه.
۲ _اتصال کوتاه عبارت است از اتصال دو سیم لخت که نسبت به هم دارای اختلاف پتانسیل الکتریکی میباشندبه یکدیگر.
۳ _ اتصال زمین که عبارت است از اتصال یکی از سیمهای حامل جریان به زمین.
خطاهای نامبرده شده به دوصورت کامل وناقص اتفاق میافتد. دراتصال کامل درمحل اتصالی مقاومت وجودندارد وجریان زیادی از این نقطه عبور میکند، اما اگر اتصال ناقص باشد درمحل اتصال مقاومت وجود دارد بنابر این جریان خطا نسبت به حالت قبل کمتر است.
انواع حفاظت
۱ _حفاظت سیمها و کابلها: در بخش وسایل کنترل وحفاظت بطور کامل مورد بررسی قرار میگیرد.
۲ _ حفاظت مصرف کنندهها و دستگاهای الکتریکی: قسمت عمده مصرف کنندههای سه فاز در مراکز صنعتی را موتورهای الکتریکی تشکیل میدهند. معمولا" جهت حفاظت موتورهای الکتریکی از کلید حفاظت موتور استفاده میشود این کلید موتور را در مقابل بار اضافی و همچنین اتصال کوتاه حفاظت میکند. بدین صورت که در اثر اضافه بار و یا دو فازشد ن. موتور جریان کمی بیشتر از جریان نامی آن میشود. حرارت بی متال کــــــه عضو حفاظت کننده حرارتی است بالا رفته ودراثر تغییر فرم بی متال به اهرم فشار آورده وکلید را قطع میکند. اگر خطاهایی مانند اتصال کوتاه در موتور پیش آید در اثر عبور جریان از بوبین حفاظت کننده مغناطیسی کلیداهرم آهنی بسرعت به سمت هسته بوبین جذب شده و کلید را قطع مینماید.
حفاطت اشخاص:
معمولا" ولتاژ بیش از ۶۵ ولت برای انسان خطرناک میباشد.
انواع حفاظت اشخاص عبارتند از:
۱ -حفاظت توسط سیم زمین: که اغلب در مجتمعها و ساختمانها از این نوع حفاظت استفاده میکنند.
الکترود زمین عبارت است از یک قطعه جسم هادی که در زمین قرارداده میشود و سیم زمین به آن متصل میشود. الکترودها به اشکال مختلف ساخته میشوند.
الف:میلههای مسی معمولا به قطر ۱۶ میلیمترکه با چکش در زمین کوبیده میشوند این میلهها دارای نوک تیزفولادی هستندکه فرو رفتن در زمین را آسان میکند. پس از کو بیدن یک میله میتوان میله دیگری به آن پیچ کرد و کوبیدن را ادامه داد تا میله با طول مورد نظر تا حدود ۳ متر به دست آید.
ب:صفحههای مسی که در عمق ۶۰ سانتیمتری یا بیشتر بصورت افقی خوابانده میشود. اجرای این روش با زحمت بیشتری همراه است.
ج:استفاده از لولههای آب شهری در گذشته بسیار معمول بوده است ولی امروزه که بیشتر از لولههای پلاستیکی استفاده میشود این روش قابل استفاده نیست.
د:غلاف یا زره فلزی کابلهای زیر زمینی امروزه بیشتر به عنوان الکترود زمین و سیم زمین مورد استفاده قرار میگیرد. غلاف و زره کابل در پست به نوترال متصل هستند. در این سیستمها در صورت اتصالی، جریان از غلاف یا زره عبور کرده و به زمین نفوذ نمیکند.
در بسیاری از موارد برای کاهش دادن مقاومت زمین از مجموعه میلهها استفاده میکنند و با اتصال الکتریکی آنها به یکدیگر آنها را به صورت الکترود واحد مورد استفاده قرار میدهند. اما نکته قا بل توجه این است که مقا ومت بین الکترود و زمین بستگی به مقا ومت ویژه زمین دارد که خود بسته به جنس زمین و میزان رطو بت است.
۲ _سیستم حفاظت نول: بصورت یک سیم جداگانه به بدنه تابلو یا دستگاه وصل میشود. کاربردآن در تا سیسات الکتریکی که در آنها دستگاهها بصورت انفرادی به زمین وصل میشوند، میباشد و نباید برای دستگاههای دیگر از حفاظت نول استفاده نمود. چون با بودن مقا ومت کم جریان زیادی میگذرد در نتیجه اختلاف ولتاژ نسبتا" زیادی در روی تمام مصرف کنندههای دیگر بین بدنه هادی آنها و زمین بوجود خواهد آمد.
۳ _ حفاظت بوسیله عایق کردن: تمام قسمتهایی که امکان اتصال با بدن انسان را دارد عایق میکنند که برای ساختمانها اقتصادی نیست.
منبع: فوداجی
لینک کوتاه
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.