سیم ارت چیست و چرا در ایران اجباری می شود؟

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: در مهندسی برق، واژه  earth یا ارت با توجه به کاربردهای آن دارای معانی متفاوتی است. زمین در یک مدار الکتریکی می‌تواند نقش یک نقطه مبدا را داشته باشد که بر طبق آن بقیه ولتاژهای الکتریکی را اندازه‌گیری می‌کنند.

 

واژه زمین همچنین به مسیری کلی برای بازگشت جریان به منبع نیز اطلاق می‌شود. این واژه در مورد یک اتصال مستقیم به زمین نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. یک مدار الکتریکی ممکن است به دلایل مختلفی به زمین متصل شده باشد. در مدارهای قدرت این اتصال‌ها معمولاً برای بالا بردن ایمنی و محافظت افراد یا دستگاه‌ها از تاثیرات معیوب بودن عایقکاری هادی‌ها ایجاد می‌شود. اتصال به زمین در مدارهای قدرت از آسیب دیدن عایق‌های مدار در اثر افزایش ولتاژ بین زمین و مدار جلوگیری کرده و این ولتاژ را در یک حد معین محدود می‌کند.

 

 

یک زمین الکتریکی باید از ظرفیت انتقال جریان مناسبی برخوردار باشد تا بتوان از آن به عنوان مبدا صفر ولتاژ استفاده کرد. شبکه زمین یا همان سیم سوم برای محافظت از ما در برابر برق گرفتگی و در برخی مواقع آتش سوزی تعبیه استفاده می گردد تا اگر به هر دلیلی جریان الکتریکی به بدنه دستگاه اتصال پیدا کند و به بدنه دست بزنیم دچار برق گرفتگی نشویم. این سیم برای هدایت جریان اضافه یا ناخواسته استفاده می شود تا در صورت اتصالی ، جریان الکتریکی از طریق این شبکه به سمت زمین هدایت شود نه از طریق بدن ما. اما این مسئله در ایران تاکنون جدی گرفته نشده است و استفاده از آن اجباری نیست.

اجباری نبودن استفاده از شبکه زمین در ساختمان ها باعث شده است که در اکثر موارد ساختمان ها بدون این تجهیز مهم حفاظتی ساخته شود و سازندگان نیز به خاطر عدم اجباری بودن آن و کسب سود بیشتر از استفاده آن سرباز زده که سالیانه جان تعداد زیادی از هم وطنانمان را به خطر انداخته است.

سیم سوم که برای شبکه زمین یا ارت در نظر گرفته شده است در کارکرد الکتریکی تجهیزات تاثیری ندارد و برای حفاظت مورد استفاده قرار می گیرد. در ایران وقتی وسایل برقی و تجهیزات خارجی خریداری می شود همگی دارای سه شاخه بوده که به دلیل عدم وجود سیم ارت در واحدهای مسکونی با تبدیل سه شاخه به دو شاخه عملا شبکه حفاظتی زمین را خارج کرده و بدون این حفاظت مهم از تجهیزات استفاده می کنند.