دستورالعمل مديريت خاموشي های برنامه ریزی شده

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: در مقاله قبل دستورالعمل مديريت خاموشي های بدون برنامه را مشاهده کردید. در این مقاله دستورالعمل مديريت خاموشي های با برنامه ارائه می شود. هدف از این دستوالعمل مديريت مناسب بر شبكه هاي فشار متوسط جهت كاهش خاموشيها و نرخ انرژي توزيع نشده و افزايش رضايتمندي مشتركين و كاهش ضايعات می باشد.

1- اطلاع رساني خاموشي هاي با برنامه :اطلاع رساني از تاريخ ، ساعت و مدت زمان خاموشي هاي با برنامه به مشتركين به خصوص مشتركين حساس و صنايع از جمله موارديست كه دركاهش ضايعات و ضرر و زيان شركت نقش مهمي را ايفاد مي نمايند ، معمولاً هنگاميكه صنايع بزرگ از زمان خاموشيها مطلع باشند مي توانند برنامه هاي تعميرات و سرويس داخلي خود را كه نياز به توقف ماشين آلات دارد را با زمان خاموشي برق مطابقت داده و از تعطيلي مجدد خط توليد جهت اين منظور جلوگيري نمايند و يا نهايتاً مي توانند در صورت نياز حياتي به برق از Backup هاي پشتيباني از جمله ژنراتورها استفاده كنند.

دراين راستا لازم است كه كليه خاموشيهاي با برنامه فشار متوسط ( قطع فيدر – سكسيونر و سرخط ها) از سه روز قبل بر روي فرم هاي شماره 3 به امور ديسپاچينگ ودفتر روابط عمومي شركت گزارش شود. و در هنگام تصميم به خاموشي در موعد مقرر نيز هماهنگي مجدد با مركز كنترل به عمل آيد .لازم به ذكر است در اعلام خاموشيهاي بخش فشار ضعيف كه باعث خاموشي مراكز حساس اداري – صنعتي – توليدي – و .... را نيز سبب مي گردد كليه بهره برداران موظفند از سه روز قبل نسبت به اطلاع رساني خاموشي به مشتركين مسئولين محلي اقدام نمايند.

2- مديريت خاموشي هاي بي برنامه :

2-1- مقدمه : در مورد خاموشي هاي ناخواسته تصميم گيري صحيح و عملكرد پرسنل ( مديريت خاموشي ) نقش مهمي را در كنترل و كاهش خاموشيهاي ناخواسته ايفاء مي نمايد.بوجود آوردن بينش عملياتي در پرسنل يعني احياء و برقدار نمودن شبكه با مشخص نمودن محدودة عيب و جدا سازي قسمت معيوب و به حداقل رسانيدن محدودة خاموشي و سپس رفع آن تعريف كلان مديريت خاموشيهاي بي برنامه مي باشد . شايان ذكر است كه ابزار آلات و استفاده ازفناوريهاي جديد از قبيل تستر ، آشكار ساز هاي خطا و نيز بالا بردن حفاظت هاي شبكه نقش مهمي را در كاهش زمان خاموشيهاي ناخواسته ايفاء مي كند .

2-2- استاندارد نمودن شبكه:استاندارد نمودن شبكه ها از لحاظ بالا بردن ضريب اطمينان حفاظتي آن يكي از موارديست كه كليه بهره برداران مي بايستي برنامه زمانبندي كوتاه مدت آنرا براي شبكه هاي شهرستان خود اقدام نمايند .استفاده از فيوز المنتهاي مناسب در انشعابات شبكه ، كردينه نمودن كليه فيوز المنتهاي شبكه ، عدم استفاده كت اوت فيوزها در قسمت هاي راستر و شبكه و استفاده از كت اوت هاي تيغه مستقيم بر روي انشعابات پر بار و بر روي قسمت هاي راسترو شبكه ها و بكارگيري كت اوت فيوزي بروي انشعابات كم بار و نصب آشكارساز خطا بعد از سرخطهاي پربار و طولاني( در امتداد فيدرهاي طولاني جهت چند قسمت نمودن شبكه ها ي طولاني در هنگام عيب يابي و يا اعمال خاموشيهاي خواسته در به حد اقل رسانيدن محدوده خاموشي) .استفاده ازقطع كننده ها در نقاط اپتيمم ( نقطه بهينه) و بالا بردن قابليت مانور شبكه ها خصوصاً در نقاط انتهاي فيدرها با يكديگر از جمله موارديست كه باعث بالابردن ضريب اطمينان حفاظتي شبكه ها كه يكي از بيش نيازهاي مديريت خاموشيهاي بي برنامه مي تواند نقش موثري را داشته باشد.

همواره مثال پيش گيري بهتر از درمان از جمله موارديست كه در بخش صنعت برق بدان كمتر پرداخته شده است ، جلوگيري از بوجود آمدن عدم تناسب ظرفيت هاي اسمي تجهيزات با بار موجود آنها و جلوگيري از فول بار شدن و اشغال ظرفيتهاي منصوبه، بخش بار يكنواخت و اقدامات لازم در متعادل سازي بار فيدرهاي درشهرستان و دقت نظر در پيش بيني افزايش ظرفيت تاسيسات و ارائه پيشنهاد شبكه ها و فيدرهاي جديد به اين منظور و در نظر گرفتن به روز رساني حفاظت هاي شبكه با تغييرات بار و مانورهاي شبكه و از همه مهمتر تعميرات برنامه دار ( تعميرات پيش بينانه و پيش گيرانه ) از جمله موارد استفاده بهينه شبكه ها و تاسيسات مي باشد.

2-3- آموزش به پرسنل و توجيه دستوالعملها: يكي از عوامل مهم در ايفاي صحيح مديريت خاموشي آموزش پرسنل عمليات و استفاده از پرسنل صلاحيتدار مي باشد معرفي پرسنل در گذرانيدن دوره هاي مختلف شبكه ، عمليات 20كيلوولت و دوره هاي باز آموزي آنها و نيز توجيه نمودن انواع دستورالعملها از جمله دستورالعملهاي قطع و وصل فيدرها(پيوست1) و مديريت خاموشيها مي باشد .انتخاب تعدادي از پرسنل عمليات با تجربه و آموزش ديده و معرفي آنها به امور ديسپاچينگ و كنترل شبكه به منظور صدور فرمانهاي قطع ووصل شبكه و همينطور راهنمائي ديگر پرسنل در مديريت خاموشيها نقش مهمي را در كاهش ضايعات و نرخ انرژي هاي توزيع نشده ايفاء مي نمايد.*اجراي صحيح دستورالعمل قطع و وصل فيدرهاي فشارمتوسط در جلوگيري از تكرار خاموشيهاي ناخواسته بر روي فالت هاي پايدار ،راهنمائي پرسنل و پيگيريهاي لازم در كنترل بازديد ها در عيب يابي از شبكه ها و فرمان وصل مجدد يكي از موارد اساسي است كه تكنسين ها و يا مسئولين شيفت هاي عمليات مي بايستي در كنترل و مديريت خاموشيهاي بي برنامه اقدام نمايند.چند قسمت نمودن شبكه ها بوسيله انواع جدا كننده ها ، تست هر قسمت بوسيله دستگاههاي تستر و يا المنت فيوزهاي سايز پائين ، جدا نمودن قسمت معيوب و برقدار نمودن ساير قسمتهاي فيدر از جمله موارديست كه پرسنل عمليات مي بايستي آنرا در اولويت كارها قرار دهند .دراين راستا شناخت پرسنل از شبكه و نيز آگاهي كامل از كليه مسائل فني – دستورالعملها و.... نقش مهمي را در تسريع رفع خاموشيها ايفاء مي كند.

2-4-رعايت نمودن دستورالعملهاي قطع و وصل :متاسفانه بيشترين مشكلات خاموشيهاي تكراري ناشي از عدم صحيح بكارگيري دستورالعملهاي قطع و وصل شبكه هاي 20 كيلوولت و اصرار بهره برداران در وصل مجدد فيدر بدون بازديد صحيح و كامل از شبكه و نيز اقدامات عملياتي در چند قسمت نمودن شبكه در هنگام بروز فالتهاي پايدار و تست قسمت به قسمت شبكه ها و سپس برقدار نمودن قسمت به قسمت شبكه مي باشد. در اين راستا لازمست تا كليه تكنسين ها و رهبران واحدهاي اجرائي عملياتها از افرادي انتخاب شوند كه ضمن تسلط داشتن بر وضعيت شبكه ها از دستورالعملهاي قطع و وصل شبكه و نيز دستورالعملهاي مديريت خاموشيها مطلع باشند.

2-5- اطلاع رساني خاموشيهاي بي برنامه :يكي از مواردي كه كليه پرسنل عمليات و روساي بهره برداري مي بايستي به آن توجه كنند اطلاع رساني خاموشيهاي بي برنامه مي باشد همواره يكي از مسائلي كه باعث بروز شرايط محيط پر استرس را براي بهره برداران سبب ميگردد تماسهاي مكرر مشتركين در مطلع شدن از زمان رفع خاموشي و اعتراض هاي آنان مي باشد .برآورد زمان و تخمين از زمان خاموشي و نيز عمل نمودن به دستور العمل اطلاع رساني خاموشيهاي خاص مي تواند نقش مهمي را چه در زمينه كمك رساني از ديگر امورها و يا كمك هاي ستادي و نيز كاهش شرايط استرس زا نقش مهمي را ايفاء نمايد.

3- ضوابط اجرائي:كليه مديران محترم امور برق شهرستانها موظفند نسبت به حسن اجراي دستورلعمل مذكور اقدام نموده و با برگزاري جلسات آموزشي و توجيهي كليه پرسنل بهره برداري و فني شهرستان نسبت به آموزش و رفع ابهامات احتمالي اقدام لازم را بعمل آورند.لازم بذكر امور ديسپاچينگ و كنترل شبكه بعنوان ناظر عاليه اين دستورالعمل موظف است نسبت به نظارت مستمر بر اجراي صحيح دستورالعمل مذكور اقدام نموده و هرگونه تخلف آنرا در فرم شماره2 ثبت و به معاونت بهره برداري و نهايتا" مديريت محترم عامل شركت گزارش نمايد.

پيوست 1

دستورالعمل قطع و وصل فيدرهاي فشار متوسط تعداد دفعات مجاز وصل فيدر فشار متوسط زير اتصالي اعم از اتصالي دوفاز و بالاتر و يا اتصالي يك قاز به زمين در شبكه فشار متوسط زميني (كابلي) صفر مي‌باشد (نبايستي فيدر وصل گردد).تعداد دفعات مجاز وصل فيدر فشار متوسط زير اتصالي اعم از اتصالي دوفاز(بدون ارت) و يا اتصالي يك فاز به زمين در شبكه فشار متوسط هوايي (در فيدرهاي فشار متوسط فاقد رله ريكلوزري) يك بار پس از 5 دقيقه مي‌باشد.براي فيدرهاي فشار متوسط كه داراي رله ريكلوزري فعال مي‌باشند رله ريكلوزر بنحوي تنظيم گردد كه فقط قابليت يك وصل را داشته باشد و اين وصل بمنزله همان وصل اول تلقي مي‌گردد.در اتصالي دوفاز(بدون ارت) يا يك فاز به زمين در شبكه هوايي به روش زير اقدام نماييد:

4-1- وصل فيدر بعد از پنج دقيقه.

4-2- در صورت عدم وصل فيدر بعد از پنج دقيقه اقدام به اعزام گروه مانور جهت بازديد مسير تا نقطه مانوري اول و باز كردن كليد منصوبه (قطع كليد) و تست مسير دو طرف نقطه مانوري اول

4-3- در صورت عدم وجود عيب بين نقطه مانوري اول تا فيدر فشار متوسط خروجي پست فوق توزيع،‌اقدام به وصل فيدر شود.

4-4- سپس مسير بين نقطه مانوري اول و دوم بازديد و كليد منصوبه در نقطه مانوري دوم باز و پس از تست مسير دو طرف نقطه مانوري،‌در صورت عدم وجود عيب بين نقطه اول و دوم،‌اقدام به وصل كليد منصوبه در نقطه اول شود.

4-5- در ادامه اقدام به بازديد و تست مسيرهاي بعدي و انجام عمليات لازم مشابه فعاليتهاي توضيح داده شده براي مسيرها و نقاط اول و دوم نموده تا محل عيب پيدا گردد

تبصره 1: بديهي است در صورتيكه عيب در هر يك از محدوده‌هاي فوق باشد و امكان رفع عيب به سرعت مقدور نبوده و يا بعبارتي زمان رفع عيب بيشتر از مانور شبكه باشد مي‌بايست نسبت به مانور شبكه و جدا كردن محدوده عيب و برقدار كردن شبكه ما قبل و مابعد، از طريق فيدر مربوطه يا فيدرهاي ديگر اقدام شود.

تبصره 2: در صورتيكه در نقاط مانوري اول، دوم و...، كليد جهت قطع شبكه وجود نداشته باشد و يا كليد مربوطه قابل قطع زير بار نباشد مي‌بايست جهت در مدار آوردن قسمتهاي فاقد عيب، فيدر بصورت دستي قطع و پس از انجام عمليات در مدار آوردن قسمتهاي سالم شبكه، نسبت به وصل فيدر اقدام گردد.

تبصره 3: استفاده از دستگاه تستر جهت پيدا كردن سريع محدوده عيب و كاهش زمان خاموشي الزامي مي‌باشد. منتهي در صورت سالم نبودن دستگاه تستر مي‌بايست قبل از وصل فيدر و يا كليدهاي مربوطه در نقاط مانوري،‌حتما از مسير بازديد و در صورت عدم مشاهده عيب اقدام به وصل قطع كننده‌هاي مربوط شود.

تبصره 4: ترجيحا تعداد مانورهاي مورد نياز جهت پيدا كردن عيب در طول يك شبكه هوايي 3 نقطه تعريف گردد.در صورتي كه اتصالي سه فاز و يا سه فاز به زمين در شبكه هوايي به وقوع پيوسته باشد به هيچ عنوان نمي‌بايست فبدر وصل گردد مگر اينكه عيب يابي نموده و پس از پيدا كردن محدوده معيوب و جدا كردن آن و اطمينان خاطر از سلامت شبكه اقدام به وصل فيدر گردد.

تبصره: در صورتيكه فيدر فشار متوسط ترانسفورماتور و يا فيدر فشار متوسط خروجي باسبار در اين نوع اتصالي‌ها پس از وصل فيدر فشار متوسط مربوط،‌مجددا قطع گردد رئيس بهره برداري شهرستان مسئول و پاسخگو مي‌باشد.در صورتيكه فيدر پس از رفع مشكل و بارگيري دوباره پس از گذشت 3 ساعت دچار قطعي گردد بعنوان يك حادثه جديد محسوب شده و براي حادثه جديد مي‌بايست عمليات مجددا از ابتدا شروع شود.

در شبكه‌هاي زميني در صورتي كه اتصالي يك فاز، دو فاز، سه فاز، بوقوع پيوسته باشد مي‌بايست حتما قبل از وصل فيدر نسبت به تست شبكه( دستگاه تستر) و جدا كردن بخش معيوب اقدام و سپس نسبت به وصل فيدر اقدام گردد.

رله ريكلوزري موجود در فيدرهاي فشار متوسط تغذيه كننده خطوط كابلي نمي‌بايست فعال باشند.در شبكه‌هاي تركيبي (زميني، هوايي) اگر طول شبكه خروجي فيدر فشار متوسط بيش از 50درصد هوايي باشد براي وصل اول فيدر در زمان قطعي مشابه فيدرهاي فشار متوسط هوايي و اگر شبكه خروجي فيدر فشار متوسط بيش از 50 درصد كابلي (زميني) باشد در اين صورت براي وصل اول فيدر در زمان قطعي مشابه فيدرهاي فشار متوسط زميني عمل مي‌گردد.10- در پستهاي فوق توزيع بغير از پستهاي اسكن، صحرايي، سيار و پكيج مي‌بايست به صورت سه شيفت اپراتور جهت كنترل ولتاژ، بار، قطع وصل فيدرهاي فشار متوسط و... وجود داشته باشد.

تبصره: وصل فيدر فشار متوسط تحت هر شرايطي فقط با فرمان مركز كنترل ديسپاچينگ توزيع قابل انجام مي‌باشد.