تریستور سه سیمه یا SCR

مهمترین عنصر خانواده‌ی تریستور‌ها تریستور سه سیمه استمه با نام یکسو ساز کنترل شده سیلیسیومی یا SCR نیز شناخته می‌شود. این عنصر توسط شرکت جنرال الکتریک در سال ۱۹۵۸ ساخته شده است و SCR نام گرفت. نام تریستور بعدا توسط کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک (IEC) به آن داده شده است.

 

SCR همان طور که از نامش پیداست، یک یکسو ساز یا دیو کنترل شده است.

چیزی که SCR را برای کاربرد‌های کنترل موتور مفید می‌سازد این است که ولتاژ روشن شدن یا شکست آن را می‌توان با جریانی که از گیت آن می‌گذرد کنترل کرد. هرچه این جریان بزرگتر باشد، VBO کوچکتر می‌شود. اگر SCR اتخاب شده دارای ولتاژ روشن شدن بزرگی باشد، به نحوی که در صورت باز بودن گیت آن بزرگترین ولتاژ مدار هم نتواند آن را روشن کند، تنها در صورتی روشن می‌شود که جریانی از گیت آن بگذرد. وقتی SCR روشن می‌شود روشن می‌ماند تا اینکه جریانش از حد خاصی با مقدار IH کمتر شود؛ بنابراین می‌توان پس از روشن شدن SCR جریان گیت آن را برداشت، بدون اینکه اثری بر کار آن گذاشته شود. در حالت روشن، افت ولتاژ مستقیم روی SCR حدود ۱/۲ تا ۱/۵ برابر افت ولتاژ روی یک دیود معمولی در بایاس مستقیم است.

تریستور سه سیمه یا SCR متداولترین عنصر در مدار‌های کنترل قدرتی است. از تریستور در کاربرد‌های یکسوسازی یا سوئیچینگبسیار استفاده می‌شود، و در محدوده‌های مجاز از چند آمپر تا حدود A۳۰۰۰ موجود است.

خلاصه تریستورسه سیمه یا SCR
۱. وقتی روشن می‌شود که ولتاژ VD اعمال شده به آن از VBO بگذرد.
۲. ولتاژ روشن شدن VBO آن توسط جریان گیت iG کنترل می‌شود.
۳. وقتی خاموش می‌شود که جریان آن iD از مقدار IH کمتر شود.
۴. در بایاس معکوس اجازه نمی‌دهد جریانی عبور کند، مگر اینکه ولتاژ معکوس از ولتاژ شکست معکوس بگذرد.