کابل کشی داخلی مراکز صنعتی چگونه انجام می‌شود؟

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز، در مراکز صنعتی معمولاً ارتباط مصرف کننده ها با دستگاه های فرمان، تابلوهای تقسیم و شبکه توسط کابل های چند سیمه انجام می پذیرد. جهت کابل کشی از روش های مختلفی استفاده می شود، که به عنوان مثال می توان از قرار دادن کابل ها در داخل لوله های فولادی با عایق، توکار و یا روکار، قرار دادن کابل در داخل کانال ها و با قرار دادن آن ها در کنار دیوار نام برد.

در موارد زیادی کابل ها را در داخل کانال هائی قرار می دهند که بر روی زمین کنده شده (کابل کشی زمینی) و معمولاً دیواره های آن ها از بتن بوده و روی آنها توسط ورقه های فلزی آجدار و با صفحات بتن پوشیده می شود. عمق این کانال ها حداقل بایستی ۳۰ سانتیمتر بوده و در آن محل های مخصوص انشعابات در نظر گرفته شود. عرض این کانال ها می تواند از ۳۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر باشد، ولی در کانال های عریض احتمال خم شدن و شکسته شدن درب کانال زیاد است. فاصله کابل ها از یکدیگر در داخل کانال بایستی حداقل ۵ سانتیمتر باشد، در صورتی که تعداد کابل ها در یک کانال زیاد باشد باید توجه داشت که احتمال بالا رفتن حرارت در داخل کانال وجود دارد و این موضوع باعث صدمه دیدن روکش کابل ها می شود. در صورت اجبار می توان از کابل های مخصوص که روکش آنها در مقابل حرارت مقاوم هستند استفاده نمود.

در مواردی که امکان استفاده از کانال های زمینی نباشد، می توان از کانال هائی که از فلز یا عایق ساخته شده و در کنار دیوار یا زیر سقف قرار می گیرند استفاده نمود. این کانال ها می توانند در محل های قابل رؤیت با درب پوش، و در محل های غیرقابل رؤیت بدون درب پوش باشند. با گذاشتن جداره هایی در داخل کانال می توان محفظه داخل آن را به چند قسمت تقسیم نموده و کابل های فشار قوی و یا کابل های دستگاه های اعلان خبر را نیز از آن ها عبور داد. در روی بعضی از این کانال ها حتی امکان نصب کلید و پریزها نیز وجود دارد.

در این نوع کانال ها می توان کابل ها را بدون بست کنار هم قرار داد. مگر در موارد خاصی، مثلاً در کانال های عمودی که بایستی حتماً آن ها را به طریقی به کانال بست. طریقه متداول دیگر، کابل کشی روی دیوار است که برای این کار بایستی از بست استفاده نمود.

کابل کشی زمینی

نکات مهم

به علت موارد استعمال گوناگون، جهت انتخاب بست ها کابل کشی های مختلف بایستی به نکات زیر توجه نمود.

۱- اندازه قطر خارجی کابل

۲- نوع کابل کشی از نظر موقعیت مکانیکی، حرارتی و شیمیائی مكان

٣- نوع کابل کشی از نظر قابل رؤیت (روی دیوار) و با غیرقابل رؤیت بودن (بين سقف ها)

۴- امکان بستن ساده کابل

۵- قیمت مناسب مونتاژ

نکات عملیاتی

در کابل کشی های روی دیوار که قابل رؤیت هستند بهتر است بیشتر از ۵ کابل کنار یکدیگر قرار نگیرند.
برای کشیدن چند کابل در کنار هم می توان از بست های رکابی استفاده نمود که کار را بسیار آسان تر می نماید. بست ها توسط میخ های فولادی مخصوص با پیچ بر روی دیوار محکم شده و سپس کابل بر روی آنها بسته می شود.
در کابل کشی روی دیوار فاصله کابل ها بایستی حداقل به اندازه قطر کابل باشد. فاصله بست ها از یکدیگر بستگی به قطر خارجی، طول و نحوه قرار گرفتن کابل روی دیوار (عمودی – افقی) دارد. این فاصله بطور متوسط ۵۰ سانتیمتر هستند که برای کابل های با مقاطع کوچک و مسیرهای کوتاه تا ۳۰ سانتیمتر کاهش یافته و در مسیرهای طویل و کابل های با مقاطع بزرگ به ۸۰ سانتیمتر نیز می رسد.
باید توجه نمود که فاصله بست ها در حالتی که بصورت عمودی روی دیوار نصب شده اند می تواند بیشتر از حالت افقی باشد.
در کابل کشی روی دیوار باید دقت نمود که کابل حتی الامکان صاف باشد.
در مواردی که امکانات محل اجازه بدهد می توان کابل ها را بر روی پایه هائی که در داخل دیوار محکم شده اند قرار داد.
در کلیه روش های گفته شده به این نکته مهم باید توجه نمود که کابل های دستگاه های صنعتی بایستی از کابل های دستگاه های خبری جدا باشند.
در جاهائی که کابل ها خم شده و با تغییر جهت می دهند، شعاع قوس آنها نباید کمتر از ۵ برابر قطر خارجی کابل باشد، زیرا در صورت کمتر شدن شعاع قوس، امکان قطع شدن هادیهای کابل وجود دارد.

نحوه انتخاب سطح مقطع مناسب کابل

برای انتخاب سطح مقطع مناسب کابل بجز جریان مصرف کننده که عامل اصلی است بایستی عوامل دیگری را نیز در نظر گرفت که عبارتند از:

الف – درجه حرارت محیط

با بالا رفتن درجه حرارت محیط، جریان مجاز کابل ها پائین می آید و باید ضریب حرارت محیط را در نظر گرفت.


ب – تعداد کابل هائی که در کنار هم قرار می گیرند

هر چه تعداد کابل هائی که در کنار یکدیگر قرار می گیرند بیشتر باشند، جریان مجاز آنها نیز پائین می آید.



ج – درصد افت ولتاژ مجاز

می دانیم که در انتقال انرژی الکتریکی از پست ترانسفورماتور تا مصرف کننده بخاطر مقاومت سیم های رابط مقداری افت ولتاژ در مسیر وجود دارد. مقدار این افت ولتاژ نبایستی از ۰٫۵ بیشتر شود در نتیجه در انتخاب سطح مقطع کابل ها به این مورد نیز بایستی توجه نمود. ابتدا مسیر پست ترانفسورماتور تا مصرف کننده را به دو ناحیه از پست تا تابلو اصلی و از تابلو اصلی تا مصرف کننده تقسیم نمود و فرض نمود که سه درصد از افت ولتاژ مجاز در ناحیه اول و دو درصد دیگر در ناحیه دوم باشد، بدین ترتیب درصد افت ولتاژ مجاز از تابلو تا مصرف کننده که به کار ما مربوط می شود ۲ ٪ خواهد شد.