نقدی بر نمایشگاه بین المللی برق مشهد

با این وجود و به رغم اینکه مدیریت مصرف یکی از مهمترین اهداف توسعه صنعت برق محسوب می شود حضور این بخش نیز در نمایشگاه بین المللی مشهد کمرنگ جلوه می کرد.
برخی از کارشناسان متخصص که از این نمایشگاه بازدید کردند در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بر این باور بودند که بخش عمده غرفه های نمایشگاه را شرکتهای بازرگانی خرد و ارائه کننده تجهیزات ساده برقی تشکیل داده و کمتر به معرفی محصولات جدید تولیدکنندگان بزرگ برق مرتبط با اهداف توسعه نظیر کاهش مصرف انرژی یا ارتقا سطح دانش تولید پرداخته شده است.
به گفته آنان تحریمهای اقتصادی اثرات زیادی بر حوزه برق ایران داشته که هم منشا زیان بود و هم دستاوردهایی را به دنبال داشت و صنعت برق ایران را در بسیاری از بخشهای تولیدی خودکفا کرد لذا انتظار می رفت که نمایشگاه بین المللی صنعت برق به معرفی دانش فنی جدید در قالب حضور شرکتهای بزرگ اروپایی اختصاص می یافت تا اینکه فقط به حضور یک هیات تجاری از هند اکتفا کند.
شرکت کنندگان در دهمین نمایشگاه برق، الکترونیک و صنایع وابسته از استانهای تهران، خراسان رضوی، مازندران، مرکزی، اصفهان، فارس، آذربایجان شرقی و غربی، قم، البرز و گلستان هستند محصولات خود را در زمینه های برق، اتوماسیون، سیم و کابل، روشنایی، کلید و پریز، ژنراتور و ترانسفورماتور، مقره، انرژیهای نو و تجدیدپذیر، خدمات فنی و مهندسی در چهار هزار مترمربع فضای مسقف به نمایش گذاشته بودند.
یکی از بازدیدکنندگان این نمایشگاه که خود را کارشناس برق نیروگاه توس و مدرس دانشگاه فردوسی معرفی کرد به خبرنگار ایرنا گفت: آلمان، فرانسه و آمریکا پیشرفته ترین کشورها در صنعت برق هستند اما هیچیک از غرفه های این نمایشگاه به محصولات و دانش فنی آن کشورها اختصاص نداشت.
مهندس یوسف زحمتکشان افزود: ابزارهای الکترونیکی جدیدی که در این نمایشگاه توسط شرکتهای بازرگانی به معرض نمایش درآمده بود خیلی جالب به نظر می رسیدند و برخی سامانه های کنترلی و نیروگاهی و همچنین سامانه های مرتبط با شبکه توزیع به نمایش در آمد که در خور توجه بود. 

این مهندس برق و الکترونیک گفت: این در حالی است سامانه های دو نیروگاه نکا و توس در ایران ساخت آلمان است و بیش از 35 سال است که بدون هیچ مشکلی کار می کنند.
وی افزود: ایران در دوران تحریمهای اقتصادی به رغم کمبود نقدینگی و بحرانهای دیگر پیشرفت بسیاری در صنعت برق داشت و اکنون متخصصین ایرانی قادر به ساخت عمده قطعات در تامین، انتقال و توزیع برق هستند و حتی اخیرا به دانش دوگانه سوز کردن دیزلسازها نیز دست یافته اند.
او ادامه داد: پساتحریم بی شک دورانی متفاوت برای ایران است که تبدیل آن به فرصتی برای توسعه اقتصادی و تجاری کشور نیاز به برنامه ریزی دقیق دارد، صنعت برق هم به عنوان یکی از صنایع زیرساختی کشور در انتظار تغییراتی بنیادین به لحاظ توسعه شبکه و راهی برای کاهش مصرف انرژی است که برگزاری اینگونه نمایشگاه و حضور شرکتهای بزرگ در آن می تواند زمینه ساز این تغییرات باشد.
زحمتکشان گفت: بخش خصوصی صنعت برق ایران قادر است در بیشتر زمینه ها با شرکتهای خارجی رقابت کند لذا باید این شرایط رقابتی را برای تولیدکنندگان فراهم کرد که یکی از عرصه های آن فضای نمایشگاهی است.
وی همچنین با انتقاد از زمان نامناسب برگزاری نمایشگاه صنعت برق گفت: هفته آخر شهریور ماه که خانواده ها یا در مسافرت یا مشغول ثبت نام فرزندان در مدارس هستند و دانشگاهها نیز هنوز آغاز بکار نکرده اند زمان مناسبی برای نمایشگاهی تخصصی که می تواند برای دانشجویان این رشته و متخصصین مطلوب باشد نیست.
یکی از غرفه داران نمایشگاه و متصدی شرکت بازرگانی از هند نیز به خبرنگار ایرنا گفت: صنعت برق ایران پیشرفتهای زیادی در سالهای اخیر کرده اما اکنون در بخش تجهیزات الکترونیکی کمی عقب است.
سومیت گاپتا افزود: به همین منظور من در غرفه ها چندین وسیله جدید الکترونیکی مربوط به تولیدکنندگان هندی را عرضه کرده ام که یکی از آنها ماشین هوشمند لپارت است که دارای یک تبلت بوده و می تواند مانند کارتخوان عمل کرده و محاسبات مربوط به خرید را به صورت فاکتور کاغذی ارائه کند.
بازدیدکننده دیگر از این نمایشگاه نیز گفت: غالب غرفه های نمایشگاه صنعت برق در مشهد به شرکتهای بازرگانی تعلق داشت و تولیدکنندگان در آن حضور کمتری داشتند به ویژه شرکتهای بزرگی مانند زیمنس، اشکودا که شرکتهای بزرگ دنیا در صنعت برق به شمار می روند.
مهندس محمدرضا شایگانفر افزود: کشورهایی مانند آلمان، آمریکا و فرانسه در صنعت برق بسیار پیشرفت کرده اند، فرانسه برق خود را از طریق مزارع نیروگاهی با پنلهای خورشیدی در شمال آفریقا تامین می کند که می تواند یک دستاورد بزرگ در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر به شمار رود.
وی بیان کرد: یکی از برنامه ایران در سند چشم انداز توسعه استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و تولید برق از طریق پنلهای خورشیدی است اما در کل این نمایشگاه تنها یک یا دو غرفه به ارائه این نوع تجهیزات اختصاص داشت.
او گفت: در کشورهای پیشرفته مردم با بهره گیری از سامانه های هوشمند، برق را در خانه هایشان تولید می کنند اما هنوز در ایران چنین سامانه ای متداول نشده است.
این کارشناس صنعت برق افزود: مصرف کنندگان خانگی بخش عمده ای از مشتریان انرژی برق را تشکیل می دهند لذا با بهره گیری از فضای نمایشگاه بین المللی می توان ضمن معرفی دستاوردهای شرکتهای بزرگ خارجی در این زمینه مردم را برای تولید برق در خانه آماده کرد.
وی ادامه داد: هدفگذاری برای برگزاری یک نمایشگاه باید مطابق با نیاز صنعت و کشور باشد، اکنون استفاده از انرژی خورشیدی برای کاهش مصارف خانگی در اولویت است اما هیچیک از غرفه ها به این موضوع نپرداخته و بیشتر صنایع مرتبط یا بهره بر از صنعت برق در این نمایشگاه محصولات خود را عرضه کرده بودند.
مهندس شایگان گفت: زمانی که نمایشگاهی در سطح بین المللی برگزار می شود برای اینکه بتوان سطح تولیدکنندگان داخلی را مشخص نمود باید از حضور شرکتهای بزرگ در این صنعت بهره گرفت.
وی افزود: اکنون ایران در ساخت تجهیزات پستهای برق توانمندی بالایی دارد اما در موضوع سامانه های کنترلی نیازمند پیشرفت است لذا فضای نمایشگاهی می تواند زمینه بهره گیری از دانش این بخش را برای سازندگان فراهم کند.
او ادامه داد: نمایشگاه بین المللی صنعت برق می توانست ارائه کننده سامانه های جدید در راستای توسعه صنعت برق، استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و کاهش مصرف انرژی باشد در حالی که این اهداف در نمایشگاه دنبال نشده بود.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در جریان دیدار از نمایشگاه صنعت برق طی گفت و گو با خبرنگار ایرنا به قابلیتهای صنعتگران این بخش در کشور اشاره و بیان کرد: در بخش ماشین سازی و تجهیزات شامل تابلوهای برق صنعتی و تابلوهای مخابراتی واحدهای تولیدی بسیار توانمندی در این استان و در کشور داریم که بی رقیب هستند و انحصاری فعالیت می کنند.
راضیه علیرضایی افزود: یکی از مزیتهای ایران در کسب و کار جهانی رتبه ای است که در تامین انرژی دارد و اگر فضای کسب و کار کشور را بررسی کنید بهترین امتیاز به بخش تامین انرژی برق تعلق دارد.
وی بیان کرد: نیروگاههای ایران حتی توسط مهندسین داخلی ساخته می شوند و کشورمان در مقایسه با کشورهای منطقه در سهولت دسترسی به انرژی از رتبه نخست برخوردار است.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: در سالهای اخیر صنعت برق و بازار آن در ایران متعلق به شرکتهای بزرگ دولتی بوده و تجارت در این صنعت برای بخش خصوصی چندان نمودی نداشته لذا می توان یکی از دلایل اختصاص بخش عمده این نمایشگاه به شرکتهای بازرگانی را همین مساله دانست.
وی گفت: در دوران پساتحریم کشور در شرایط متفاوتی قرار می گیرد و این شرکتهای خصوصی هستند که باید تامین تجهیزات و اجرای پروژه های صنعت برق را عهده دار شوند لذا باید هدفگذاری درستی با کمک سندیکا برای آمادگی در این دوران داشته باشند.
علیرضایی افزود: اکنون بیشتر توجه فعالان صنعت برق روی اصلاح مصارف انرژی است و این یکی از موضوعاتی است که باید مدنظر قرار گیرد.
وی ادامه داد: یکی از مولفه هایی که به تولید کمک می کند، انرژی ارزان است لذا با توجه به اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها باید واحدهای صنعتی به سمتی پیش روند که ماشین آلات خود را با توان برق مصرفی کمتری بسازند زیرا سرعت تولید و کاهش مصرف انرژی از شاخصهای ماشین آلات با کیفیت بالا به شمار می رود.
رییس هیات مدیره سندیکای صنعت برق خراسان رضوی نیز کمبود نقدینگی و مطالبات فراوان پیمانکاران از دولت را مهمترین مشکل صنعت برق برشمرد.
محسن شادمان: این مساله باعث شده صنعت برق با مشکلاتی برای توسعه مواجه شود، امسال در یک مقطع زمانی در هر سه بخش تولید، انتقال و توزیع با خاموشی مواجه شدیم.
وی افزود: تحریمها باعث شد صنعت برق به توانمندیهای داخلی خود اکتفا کند و این موضوع باعث پیشرفت آن شد اما کمبود نقدینگی دولت را در پرداخت مطالبات فعالان صنعت برق به ویژه پیمانکاران و تولیدکنندگان با مشکل مواجه کرد و این مساله بر برنامه های توسعه در این بخش تاثیر گذاشت.
رییس هیات مدیره سندیکای صنعت برق خراسان رضوی در ادامه توانمندی صنعت برق ایران را بالا ذکر و اظهار امیدواری کرد دوران پساتحریم فضای مناسبی را برای بروز توانمندیهای بیتشر در صنعت برق فراهم کند.
وی با تاکید بر ضرورت توسعه صادرات خدمات فنی و مهندسی در دوارن پساتحریم گفت: در پساتحریم نیاز به صنعت برق به عنوان یک صنعت زیربنایی بیشتر است و باید دولت برای آن برنامه داشته باشد لذا سندیکای صنعت برق هم به عنوان متولی بخش خصوصی در این زمینه برنامه هایی تدوین کرده است.
شادمان رشد صادرات خدمات فنی و مهندسی را مستلزم بسترسازی در کشورهای دیگر برای شناساندن توانمندیهای داخلی ذکر و بیان کرد: سندیکای صنعت برق به عنوان یک مرجع رسمی این وظیفه را بر عهده گرفته و تاکنون چندین بار اسناد پی.کیو را از چند شرکت مختلف برای کشورهای عراق، کردستان عراق و افغانستان جمع آوری و ارسال کرده است.
وی برگزاری اینگونه نمایشگاهها را در آشنایی مردم با محصولات داخلی نیز مفید ارزیابی کرد و افزود: در دوران پساتحریم برگزاری نمایشگاه می تواند کمک بزرگی به تولید داخل، بخش خدمات و نظام پیمانکاری باشد زیرا پس از برداشته شدن تحریمها و ورود کشورهای بزرگ منطقه و اروپایی به ایران ممکن است بازار داخلی دچار مشکل شود.
رییس هیات مدیره سندیکای صنعت برق خراسان رضوی گفت:
نمایشگاهها به خوبی می توانند توانمندی شرکتهای داخلی را به نمایش بگذارند اما در صورتی این امر امکانپذیر است که با برنامه ریزی دقیق و همزمان با ورود هیاتهای بزرگ اقتصادی از کشورهای بزرگ در زمانهای کوتاه باشد.
دهمین نمایشگاه برق، الکترونیک و صنایع وابسته طی روزهای 26 تا 29 شهریور ماه در محل دائمی نمایشگاه بین المللی مشهد برپا شد.