برگزاری میزگرد بررسی وضعیت انرژی های تجدیدپذیر در آذربایجان شرقی

برق نیوز: انرژی های تجدید پذیر، انواعی از انرژی ها هستند که پس از تولید این قابلیت را دارند که بدون آلایندگی زیست محیطی در فاصله زمانی کوتاه، مجددا به طبیعت بازگشته و قابل استفاده شوند.
از جمله این انرژی ها می توان به وزش باد، تابش خورشید و جریان آب اشاره کرد که از طبیعت سرچشمه گرفته و در هر نقطه از کره زمین قابل دسترس هستند و می توان از آنها برای تولید برق، حرارت یا برودت استفاده کرد.
طی دو دهه اخیر در راستای انتقال و ارتقای فناوری انرژی های تجدیدپذیر، اقداماتی چند در کشور انجام گرفته و آذربایجان شرقی نیز به دلیل توانمندی های بالای علمی-صنعتی از یک سو و ظرفیت های بالای استفاده از انرژی های تجدیدپذیر مانند آفتاب و باد از سوی دیگر گام های موثری در این حوزه برداشته و به یکی از قطب های پیشروی کشورمان در این حوزه تبدیل شده است.
با این رویکرد، ایرنا مرکز تبریز با برگزاری میزگردی به بررسی وضعیت موجود انرژی های نو در آذربایجان شرقی از دو بعد فنی و ظرفیت تولید، جایگاه استان در کمشور از این منظر و امکان اشتراک تجربه های محققان و صنعتگران آذربایجان شرقی با دیگر مناطق کشور برگزار کرد.

مدیر منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی و نماینده تام الاختیار استاندار آذربایجان شرقی در حوزه علم و فناوری در این میزگرد گفت: توجه به مباحث مربوط به اقتصاد دانش بنیان و تولید و تجاری سازی فناوری از جمله کارهای مهم دولت تدبیر و امید است.
علی جهانگیری افزود: در همین راستا با وجود مشکلات اقتصادی و اجرای سیاست های انقباضی، بودجه تخصیص یافته به شرکت های دانش بینان با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید 25 برابر افزایش یافت.
وی ادامه داد: از دیگر اقدامات دولت، تصویب و اجرایی کردن مناطق ویژه علم و فناوری است که از سال 1384 آیین نامه آن نوشته شد، ولی تا سال 1393 این موضوع اجرایی نشد و فقط در سال 1388 آیین نامه آن اصلاح شد.
جهانگیری اظهار کرد: دولت یازدهم این موضوع را از دبیرخانه شورای عطف که در وزارت علوم مستقر است پیگیری کرد تا در 27 دی ماه 1393 تاسیس پنج منطقه ویژه در کشور تصویب شد.
وی خاطرنشان کرد: انتظار می رود با ایجاد این مناطق ویژه مسیر اقتصاد به سمت تولید محصولات دانش بنیان با ارزش افزوده تغییر یابد.
مدیر منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی با بیان اینکه دولت در خصوص طرح های فناورانه و عملی و کاربردی کردن این طرح ها با قوت تمام حمایت می کند، گفت: استاندار آذربایجان شرقی نیز اهتمام ویژه ای در خصوص بحث های فناورانه دارد و حمایت های خوبی تاکنون انجام شده است.
وی از جمله اهداف منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی را نزدیک کردن صنایع و دانشگا ه ها به یکدیگر در راستای هم افزایی بیشتر و انجام فعالیت های هماهنگ و هم جهت عنوان کرد.
جهانگیری افزود: ستادهای راهبردی توسعه فناوری ها در رشته های مختلف در استان تشکیل شده که یکی از این ستادها مربوط به انرژی های تجدیدپذیر است.
وی ادامه داد: اقدامات بسیار ارزنده ای توسط جهاد دانشگاهی و دانشگاه های استان در حوزه انرژی های تجدیدپذیر انجام گرفته که با تشکیل این ستاد این گروه ها درکنار هم گردهم آمده اند تا با هم افزایی نیروها به خروجی های مشترک دست یابند.
نماینده تام الاختیار استاندار آذربایجان شرقی در حوزه علم و فناوری گفت: خوشبختانه در دولت تدبیر و امید به منافع بلند مدت و اقدامات مهم و اساسی در راستای پیشرفت و تعالی کشور بیش از دولت های دیگر توجه می شود.
وی اضافه کرد: برای به ثمر رساندن سیاست های کلی ارایه شده باید بستر فراهم شود که این امر نیز نیازمند همکاری و همدلی مدیران میانی، پایه و اجرایی در کشور و همت و مشارکت عمومی مردم است.

** پنل های خورشیدی جهاد دانشگاهی مشکل برق عشایر کشور را رفع کرد
رییس جهاد دانشگاهی آذربایجان شرقی با اشاره به پایان ناپذیر بودن انرژی های نو و تجدید پذیر، اظهار کرد: با توجه به ویژگی این انرژی ها و با توجه به پایان پذیر بودن انرژی های فسیلی، استفاده از انرژی های تجدید پذیر در دستور کار کشورهای مختلف قرارگرفته است.
نجف قراچورلو با بیان اینکه جهاد دانشگاهی از جمله سازمان هایی است که رویکرد آینده پژوهی دارد، افزود: از این رو جهاد دانشگاهی استان به عنوان یکی از سازمان های پیشرو در تامین نیازهای پژوهشی و خدماتی، پژوهش در زمینه انرژی های نو را در برنامه خود دارد.
وی ادامه داد: مرکز مدیریت انرژی و فناوری های نو جهاد دانشگاهی آذربایجان شرقی در سال 1387 تاسیس شد و تیم عملیاتی این مرکز طراحی و ساخت نیروگاه هیبریدی و آب شیرین کن خورشیدی را در دستور کار خود داد.
رییس جهاد دانشگاهی آذربایجان شرقی اضافه کرد: با تاسیس این مرکز، نیروگاه های هیبریدی درسال 88 طراحی و در سال 90 به بهره برداری رسید که نخستین نمونه آن در جزیره خارک و نمونه دوم آن نیز در محوطه مرکز درمان ناباروری آذربایجان شرقی نصب شد.
وی با تاکید براینکه پژوهشگران این نهاد توانایی افزایش ظرفیت این نیروگاه را در حد مگاوات دارند، گفت : برخی از تجهیزات مورد نیاز در ساخت نیروگاه های هیبریدی از جمله توربین بادی - خورشیدی توسط جهادگران دانشگاهی آذربایجان شرقی طراحی و ساخته شده است.
قراچورلو همچنین با اشاره به اینکه تامین روشنایی مناطق عشایرنشین همیشه با مشکل مواجه بوده است ، اظهار کرد: برهمین اساس پژوهشگران جهاد دادشگاهی آذربایجان شرقی با بهره مندی از فناوری سلول های خورشیدی توانستند نیروگاه 10 تا 15 کیلوگرمی قابل حمل (پرتابل) برای این قشر طراحی کنند و بسازند.
وی خاطرنشان کرد : نمونه اولیه این نیروگاه در15 قشلاق مختلف استان توزیع و مورد استفاده قرارگرفته و در حال رصد و رفع اشکالات احتمالی آن هستیم.
رییس جهاد دانشگاهی آذربایجان شرقی افزود: به دلیل اینکه برای طراحی و ساخت این نیروگاه، پژوهشگران ما با رویکرد رفع معضل به آن نگریسته اند این طرح از کیفیت بسیار بالایی نسبت به نمونه های خارجی برخوردار است.
وی ادامه داد : برای داشتن انرژی های خورشیدی و بادی قابل رقابت با سوخت های فسیلی ضروری است حامل های انرژی به قیمت واقعی برسند و ملزومات این حامل ها در داخل کشور تولید شود.
قراچورلو با بیان اینکه در زمان حاضر 'ویفر سیلیکون' برای ساخت سلول های خورشیدی از خارج کشور وارد می شود، گفت: محققان جهاد دانشگاهی استان طرحی را برای ساخت و تولید این ویفر در داخل کشور طراحی کرده اند که اگر از سوی دولت یا موسسه های غیردولتی حمایت مادی شود، قیمت تمام شده سلول های خورشیدی 35 درصد کاهش خواهد یافت.
وی با اشاره به تدوین سند تدبیر و توسعه آذربایجان شرقی، اظهار کرد: ستاد انرژی های تجدید پذیر یکی از ستادهای تشکیل شده در قالب این سند در استان است که به دنبال شناسایی ظرفیت ها و فناوری های دستگاه های اجرایی برای تبدیل آذربایجان شرقی به مرجع انرژی های تجدید پذیر است.
وی اظهار کرد: دولت تدبیر و امید اهتمام ویژه برای حمایت از شرکت های دانش بنیان دارد و در همین راستا محصولی که در یک شرکت دانش بنیان تولید می شود امتیاز انحصاری دریافت می کند.

** استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در اقتصاد مقاومتی و مواقع بحرانی تاثیرگذار است
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق آذربایجان شرقی نیز در این میزگرد گفت: این شرکت به 770 هزار مشترک به صورت پراکنده خدمات برق ارایه می دهد که از نظر نگهداری و تامین مستمر و مطمئن برق بسیار پرهزینه است.
یوسف سرافراز افزود: خدمات برق رسانی به دو هزار و 475 روستای استان انجام شده و از حدود چهار سال گذشته برق رسانی به روستاهای بالای 20 خانوار آغاز و اکنون نیز برای روستاهای با جمعیت بالای 10 خانوار درحال خدمت رسانی هستیم و همچنین در طول مسیر به روستاهای زیر 10 خانوار نیز برق رسانی انجام می شود.
وی با اشاره به تفاهم نامه موجود بین شرکت های توزیع نیروی برق و برق منطقه آذربایجان شرقی اظهار کرد: هم اکنون پروژه برق رسانی به 59 روستای استان در حال اجراست و در صورت تامین به موقع منابع تلاش می کنیم حداکثر برق رسانی روستایی از سوی این شرکت تحقق یابد.
سرافراز گفت: این شرکت در راستای سیاست دولت تدبیر و امید جهت استفاده از انرژی های نو در راستای اشاعه و ترویج فرهنگ استفاده از انرژی های پاک، در برق رسانی به روستاها از طریق انرژی های تجدپذیر اقدام کرده است.
وی با بیان اینکه استفاده از انرژی های نو مورد توجه وزارت نیرو و شرکت های توزیع برق است، افزود: در جلسات کمیته انرژی های تجدیدپذیر، وزارت نیرو با استفاده از تجارب سایر کشورها تصمیم های خوب و ارزنده ایی از نظر نرخ، تضمین و ثبات در بخشنامه ها و قوانین اتخاذ شده است.
عضو کمیته انرژی های تجدید پذیر وزارت نیرو ادامه داد: در این راستا سازمان انرژی های نو ایران (سانا) به تازگی از بخش های خصوصی و دولتی که راغب به همکاری و یا علاقمند به استفاده از این انرژی ها هستند، حمایت می کند و در بخشنامه ابلاغی آن، خرید تضمینی تولید برق و انرژی های برق به شرطی که متصل به شبکه باشد، مصوب شده است.
وی اضافه کرد: نخستین ضرورت در بحث رشد اقتصادی و توسعه کشور و استان به عنوان هدف دولت تدبیر و امید در چهارچوب اقتصاد مقاومتی، تامین نیروی برق است.
سرافراز خاطرنشان کرد: امروزه دیگر تامین برق برخی روستاهای استان به وسیله راهکارهای قدیمی مانند ایجاد و توسعه شبکه و نصب ترانس به دلایلی چون رانش زمین، هزینه های بالا نصب و نگهداری و نیز عدم امکان تردد در زمستان مقرون به صرفه نیست و به همین علت از چند سال گذشته با مطالعاتی که انجام گرفت، اقدام به برق رسانی از طریق انرژی های نو به روستاهای استان کردیم.
وی با تاکید بر اینکه استفاده از انرژی های نو تاثیر گذار بر مسایل زیست محیطی است، افزود: انتقال انرژی از طریق شبکه های انتقال، توزیع و تولید برق با استفاده از سوخت های فسیلی تاثیر منفی بر مسائل زیست محیطی دارد و این در حالی است که در انتقال انرژی برق با بهره گیری از انرژی های نو ، هدرروی انرژی وجود ندارد و تولید انرژی از تولید به مصرف و در رشد اقتصادی و اشتغال نیز تاثیر گذار است.
مدیر عامل شرکت توزیع نیروی برق آذربایجان شرقی گفت: برای نمونه برای احداث هر 10 کیلومتر شبکه، شش میلیارد ریال نیاز است یعنی برای تامین برق هر 10 خانوار باید 800 میلیون ریال هزینه شود که با توجه به هزینه بسیار بالا، مسایل زیست محیطی، هزینه های نگهداری ، قطعی و تلفات برق ارایه این خدمت مقرون به صرفه نیست و این درحالی است که در بحث انرژی های نو این موارد مطرح نیست.
وی ادامه داد: در راستای ترویج فرهنگ و وصنعت استفاده از انرژی های نو برای نخستین بار در کشور با حضور وزیر، نیرو پنل های خورشیدی، توربین بادی، هیبریدی در آذربایجان شرقی افتتاح شد و وزیر نیرو برای گسترش و فرهنگسازی این انرژی ها در کشور تاکید و سایر استان ها را نیز مکلف به اجرای آن کرد.
سرافراز اظهار کرد: تاکنون 16 نیروگاه خورشیدی رایگان با ظرفیت تولید 80 کیلووات برق در مساجد و مدارس و11 نیروگاه خورشیدی با ظرفیت 5 تا 25 کیلوات در 11 واحد مدیریت توزیع برق شهرستانی نصب و مورد استفاده قرار گرفته است؛ همچنین برای روشنایی معابر به صورت پایلوت 65 دستگاه تولید برق خورشیدی خریداری شده تا در روستاها مورد استفاده قرار گیرد.
وی افزود: خوشبختانه امروزه فرهنگ استافده از انرژی های تجدیدپذیر تا حدودی در جامعه جاافتاده است و بسیاری از سازمان ها و نهادها، دانشگاه ها و شرکت های خصوصی آذربایجان شرقی متقاضی استفاده از انرژی های تجدیدپذیر هستند و در حال مذاکره و ارایه مشاوره به آنها هستیم.
عضو کمیته انرژی های تجدید پذیر وزارت نیرو خاطرنشان کرد: استفاده از انرژی های تجدیدپذیر نقش بسزایی نیز در زمان های بحرانی و در مواقع وقوع حوادث غیرمترقبه دارد، به طوری که اگر در این مواقع در شبکه قطعی برق رخ دهد، در محل مصرف برق نیز مشکلات متعددی وجود خواهد داشت.
وی اضافه کرد: با توجه به اینکه میزان تابش خورشید در ایران بسیار بالاست باید حداکثر استفاده از این انرژی خدادادی در کشور انجام شود که خوشبختانه در آذربایجان شرقی جهاد دانشگاهی و متخصصان و اساتید این حوزه اقدامات بسیار خوبی انجام داده اند.

**جهان به سمت استفاده از انرژی های تجدیدپذیر می رود
مدیرعامل شرکت توزیع برق تبریز نیز در این نشست با تاکید بر ضرورت استفاده از انرژی های نو اظهار کرد: استفاده از این نوع انرژی ها باید به عنوان یک میثاق ملی به افکار عمومی منتقل شود.
افشین میلانی با تاکید بر اینکه توسعه اقتصاد کشور باید با کاهش هزینه ها همراه باشد، افزود: استفاده از برق ارزان قیمت موجب پایین آمدن قیمت تمام شده محصولات خواهد شد.
وی گفت: استفاده از انرژی های تجدید پذیرعلاوه بر صرفه اقتصادی به دلیل عدم آلایندگی زیست محیطی و حفظ امنیت انرژی نیز ضروری است.
میلانی اضافه کرد: به ازای تولید هر کیلووات ساعت برق، 922 گرم آلاینده در روز معادل 200 هزار تن آلاینده در سال، تولید می شود.
وی با اشاره به اینکه در آینده نزدیک آلاینده ها موجب تغییرات شدید آب و هوایی در دنیا خواهد شد، گفت: پیمان کیوتو با توجه به وجود همین خطر منعقد شد و طبق آن هر کشور باید در تولید گاز دی اکسید کربن محدودیت هایی را رعایت کند.
مدیرعامل شرکت توزیع برق تبریز با اشاره به فعالیت نیروگاه ها و تولید گاز دی اکسید کربن در این مراکز، اظهار کرد: با توجه به تولید این گاز در نیروگاه ها برای عمل به پیمان کیوتو باید از فعالیت دیگر صنایع جلوگیری شود که این امر امکان پذیر نیست.
وی با تاکید بر اهمیت استفاده از انرژی های نو برای برقراری امنیت انرژی افزود: وجود دایمی انرژی با تداوم حیات هر خانواده و شهر معادل است، بنابراین امنیت انرژی ایجاب می کند که ما در محل زندگی نیز به تولید انرژی مبادرت کنیم.
میلانی اظهار کرد: دید ملی به ما تکلیف می کند که بجای تولید برق با استفاده از سوخت های فسیلی و حتی اتمی به سمت تولید برق سبز حرکت کنیم که این مهم نیازمند همت شرکت های دانش بنیان و استقبال مصرف کنندگان است.
وی با بیان اینکه خوشبختانه وزیر نیرو، فرزند انرژی های نو است، گفت: توسعه انرژی های تجدید پذیر یکی از اهداف سند تدبیر و توسعه آذربایجان شرقی محسوب می شود و وزارت نیرو با تصویب مجلس از مشترکان خانگی 30 ریال برای توسعه شبکه روستایی و انرژی های تجدید پذیر دریافت می کند.
مدیرعامل شرکت توزیع برق تبریز اضافه کرد: در راستای ترویج فرهنگ استفاده از انرژی های نو، سال گذشته 150 کیلووات سلول خورشیدی در30 هنرستان و دو دانشگاه استان نصب شد.
وی گفت: وزارت نیرو برای تشویق مردم به استفاده از سلول های خورشیدی، پذیرفته است تا 50 درصد هزینه اولیه را پرداخت کند که با صدور این بخشنامه طی یک ماه گذشته تعداد مراجعان برای عقد قرارداد انرژی های تجدید پذیر در مقایسه با ماه های قبل از آن 10 برابر افزایش یافته است.
وی با اشاره به ضرورت اشاعه فرهنگ مصرف درست انرژی در جامعه افزود: فرهنگ مصرف انرژی باید در جامعه تبیین شود و در همین راستا باید زمان پیک بار مراعات شود؛ اگر مردم 23 روز از سال مصرفه بهینه برق را رعایت کنند، پنج هزار مگاوات انرژی برق معادل تولید پنج نیروگاه یکهزار مگاواتی ذخیره خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه برای مدیریت مصرف انرژی، مردم باید به زمان مصرف، میزان مصرف و کیفیت تجهیزات توجه داشته باشند، ابراز امیدواری کرد توسعه انرژی های نو بتواند توسعه روزافزون آذربایجان شرقی را به دنبال داشته باشد.

**انرژی های تجدید پذیر عامل بقای محیط زیست
مدیرکل حفاظت از محیط زیست آذربایجان شرقی نیز گفت: آلاینده های ناشی از احتراق سوخت های فسیلی و افزایش غلظت دی اکسیدکربن در اتمسفر و پیامدهای آن، زمین را با تغییرات برگشت ناپذیر و تهدید آمیزی مواجه ساخته است.
حمید قاسمی افزود: افزایش دمای کره زمین، تغییرات جهانی آب و هوایی، بالا آمدن سطح دریاها و تخریب لایه ازن و در نهایت تشدید منازعات بین المللی، از جمله این پیامدها محسوب می شوند.
وی با بیان اینکه متاسفانه امروزه سوخت های فسیلی مرسوم ترین منابع تولید انرژی مصــرفی کشور ماست، اظهار کرد: اگرچه به دلیل وجود این منابع در کشور، مصرف این نوع انرژی ها هنوز هم توجیه اقتصادی داشته و پشتوانه بودجه کشور است، اما این مصرف، آثار مخربی بر اقتصاد کشور و نیز منابع محیط زیست و به خصوص سلامت مردم باقی گذاشته است.
قاسمی خاطرنشان کرد: با توجه به پایان پذیر بودن انرژی های فسیلی، جایگزینی و بهره گیری از انرژی های تجدید پذیر برای کشور، به ویژه در این مقطع حساس سیاسی و اقتصادی بسیار ضروری و حیاتی تلقی می شود.
وی گفت: استفاده از انرژی های نو نه تنها مشکل بحران انرژی را برای کشور رفع می کنند، بلکه به خاطر پاک بودن و عاری از آلودگی، مشکلات بحران زیست محیطی را نیز برطرف خواهند کرد.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست آذربایجان شرقی افزود: پایان پذیر بودن منابع انرژی های فسیلی و آلودگی های محیط زیستی ناشی از آن، ضرورت استفاده از انرژی های نو به منظور دستیابی به اهداف توسعه پایدار را بخوبی آشکار می کند.
وی تاکید کرد: در ایران، وجود زمینه مناسب اقلیمی و تابش آفتاب در بیشتر مناطق و در اکثر فصول سال، همچنین وجود پستی و بلندی ها در مسیر نهرهای آب، داشتن مناطق واجد پتانسیل بالای باد و قابلیت های تولید انرژی زمین گرمایی، زمینه لازم و مناسبی را برای استفاده و گسترش انرژی های نو و پاک فراهم آورده است.
قاسمی با اشاره به پتانسیل بالای اقلیمی آذربایجان شرقی گفت: قابلیت استفاده از انرژی باد در مناطق باد خیز ، انرژی خورشیدی در کل استان، انرژی زمین گرمایی در نواحی آتشفشانی و زلزله خیز استان و چشمه های آبگرم، انرژی بیوماس به وسیله استفاده از همه اجزای قابل تجزیه زیستی مانند پسماندها، فاضلاب ها، زائدات کشاورزی، زباله های شهری و صنعتی و همچنین بهره مندی از بیوگاز از طریق زباله گاه های استان وجود دارد.