طرح یک میلیارد دلاری خط انتقال برق کاسا

بر اساس طرح یک میلیارد دلاری خط انتقال برق ˈکاسا - 1000 ˈ به طول یکهزار و 222 کیلومتر ، پیش بینی شده است که برق تولیدی نیروگاه ˈقنبراته در قرقیزستان و ˈراغونˈˈ در تاجیکستان به افغانستان و پاکستان انتقال یابد.

کارشناسان ،اجرای طرح کاسا - 1000 را اگرچه مفید ارزیابی می کنند اما در عین حال تحقق این پرو‍‍ژه را با وجود مشکلات خاص کشورهای منطقه دست نیافتنی می دانند.

تامین اعتبار هنگفت این طرح یکی از مهمترین مشکلات آن محسوب می شود . چهار کشور تاجیکستان ، قرقیزستان ، پاکستان و افغانستان به دلیل ضعف شدید منابع اقتصادی به تنهایی قادر به تامین میزان کمی از اعتبار آن نیستند.

به گزارش "برق نیوز" تاکنون چند کشور و موسسه مالی بین المللی برای مشارکت در این طرح اعلام آمادگی کرده اند و به گفته ˈرشید گل افˈ یکی از دست اندرکاران حوزه انرژی تاجیکستان این کشورها و سازمان ها پذیرفته اند که تنها 200 میلیون دلار از اعتبار آن را در صورت فراهم شدن شرایط بپردازند.

برای اجرای طرح انتقال برق ˈکاسا - 1000 ˈکه بر اساس آن در نظر است برق از قرقیزستان و تاجیکستان به دو کشورهای افغانستان و پاکستان انتقال یابد، یک میلیارد دلار اعتبار و بر اساس منابعی دو میلیارد دلار نیاز است.

سهم قرقیزستان و تاجیکستان در این پروژه به ترتیب 180 و 230 میلیون دلار و سهم افغانستان و پاکستان 283 و 181 میلیون دلار تعیین شده است.

کشورهای تاجیکستان و قرقیزستان به خاطر نداشتن زیرساخت ها و توان مالی به تنهایی قادر به راه اندازی طرح های برق - آبی نیستند و به کمک های بین المللی نیاز دارند.

ازبکستان کشور همسایه قرقیزستان و تاجیکستان نیز همواره برای اجرای این طرح کارشکنی کرده است چون به گفته ازبک ها این طرح مشکلات زیست محیطی ایجاد خواهد کرد اما متخصصان و پژوهشگران در ارزیابی زیست محیطی خود از طرح کاسا - 1000 این طرح را کاملا بی ضرر دانستند.

یکی از مشکلات دیگر اجرای این طرح ،عبور مسیر خطوط انتقال برق از محل سکونت تعدادی زیادی از اهالی روستایی و کشتزارهای تاجیکستان عنوان شده است هر چند که مقام های متولی این کشور اعلام کرده اند که میزان خسارات وارد شده به اهالی ساکن در محل عبور این خط پرداخت خواهد شد.

با کاهش ذخایر آب رودخانه ˈنارینˈ در فصل تابستان در قرقیزستان و افزایش چالش های مالی و سیاسی بر سر راه ساخت نیروگاه های بزرگ برق -آبی نظیر ˈقنبراتهˈ در قرقیزستان و ˈراغون ˈ درتاجیکستان ، می تواند هر نوع طرح انتقال برق از آسیای مرکزی به افغانستان و پاکستان را منتفی کند.

نبود امنیت کامل در افغانستان و آینده سیاسی آن که پروژه کاسا 1000 از آن به پاکستان می گذرد در کنار فعالیت گروهک های تندرو در خاک پاکستان نیز ممکن است موجب ایجاد چالشهای امنیتی بر سر ساخت و بهره بردای از این طرح شود.

دو کشور آمریکا و روسیه هم به خاطر منافع خود در کشورهای آسیای مرکزی و بخصوص در ازبکستان ممکن برای اجرای این طرح کارشکنی کنند.

برخی کارشناسان با وجود مشکلات فوق طرح را جاه طلبانه و در عین حال دست نیافتنی می دانند.