اندازه گیری دقیق ولتاژ و جریان به منظور تعیین تلفات واقعی، اندازه گیری صحیح انرژی و تعیین میزان برق تبادلی بین مناطق مختلف و همچنین عملکرد صحیح رله‌های حفاظتی اهمیت فراوانی دارد. در این شرایط لازم است از عدم افزایش خطای ترانسهای اندازه گیری و به ویژه ترانس ولتاژ در شرایط بهره برداری اطمینان حاصل شود. در این مطلب با تست ترانسعای ولتاژ آشنا می‌شویم.
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: قبل از بکار گیری ترانس ولتاژ (VT or PT) در سایت مورد نظر، تستهایی بر روی آن انجام میشود. این تست‌ها شامل موارد زیر می‌باشد:
تست پلاریته و Continuity test
مداری مانند شکل زیر می‌بندیم.
ولتمتر بکار رفته در این مدار، یک ولتمتر دارای نقطه صفر مرکزی (central zero scale) یا یک گالوانومتر می‌باشد. در صورت صحیح بودن پلاریته، با بستن کلید یک پالس مثبت و با باز شدن مجدد کلید یک پالس منفی ایجاد خواهد شد؛ و هرگونه حرکت عقربه نشان دهنده پیوستگی (continuity) سیم پیچ هاست.
تست نسبت تبدیل
روش اول:
با تزریق ولتاژی بین ۰. ۵ تا ۱. ۲ ولتاژ نامی به اولیه PT و اندازه گیری ولتاژ ثانویه می‌توان نسبت تبدیل را بدست آورد.
روش دوم:
با ایجاد یک پل اندازه گیری (با پتانسیومتر)، مانند مدار زیر می‌توان نسبت تبدیل را بدست آورد.
آنقدر میزان مقاومت پتانسیومتر‌ها را تغییر می‌دهیم که جریان عبوری از گالوانومتر برابر با صفر شود. در این حالت ولتاژهای V۱ و V۲ را اندازه گیری کرده و از رابطه Ratio=V۱ /V۲ نسبت تبدیل را محاسبه می‌کنیم.
مطابق با استاندارد‌ها تا ۰. ۵ %± خطا در محاسبات قابل چشم پوشی است. درصد خطای اندازه گیری طبق فرمول زیر محاسبه میشود:
- بررسی وضعیت ظاهری PT
- بررسی اتصال زمین ترمینالهای S۲ و P۲ سیم پیچ‌های اولیه و ثانویه
- تست پلاریته
- Continuity test سیم پیچ‌ها
- تست نسبت تبدیل
- تست مقاومت عایقی بین سیم پیچ‌ها با هم و زمین
- اندازه گیری مقاومت ثانویه
- بررسی Phase rotation
- تست دی الکتریک
تست پلاریته و Continuity test
مداری مانند شکل زیر می‌بندیم.
polarity & continuity
ولتمتر بکار رفته در این مدار، یک ولتمتر دارای نقطه صفر مرکزی (central zero scale) یا یک گالوانومتر می‌باشد. در صورت صحیح بودن پلاریته، با بستن کلید یک پالس مثبت و با باز شدن مجدد کلید یک پالس منفی ایجاد خواهد شد؛ و هرگونه حرکت عقربه نشان دهنده پیوستگی (continuity) سیم پیچ هاست.
تست نسبت تبدیل
روش اول:
با تزریق ولتاژی بین ۰. ۵ تا ۱. ۲ ولتاژ نامی به اولیه PT و اندازه گیری ولتاژ ثانویه می‌توان نسبت تبدیل را بدست آورد.
Ratio= V1 /V2
روش دوم:
با ایجاد یک پل اندازه گیری (با پتانسیومتر)، مانند مدار زیر می‌توان نسبت تبدیل را بدست آورد.
آنقدر میزان مقاومت پتانسیومتر‌ها را تغییر می‌دهیم که جریان عبوری از گالوانومتر برابر با صفر شود. در این حالت ولتاژهای V۱ و V۲ را اندازه گیری کرده و از رابطه Ratio=V۱ /V۲ نسبت تبدیل را محاسبه می‌کنیم.
مطابق با استاندارد‌ها تا ۰. ۵ %± خطا در محاسبات قابل چشم پوشی است. درصد خطای اندازه گیری طبق فرمول زیر محاسبه میشود:
%e= ۱۰۰ * [measured ratio-calculated ratio]/calculated ratio
در پایان نتیجه تست را با مقدار ذکر شده در Name plate ترانس مقایسه می‌کنیم.
از مزایای این روش تشخیص پارامترهای زیر است:
اتصال کوتاه سیم پیچی‌ها
عدم پیوستگی سیم پیچی‌ها
اتصالات نامناسب زمان سوار کردن قطعات (assembling)
تست مقاومت عایقی
با استفاده از megger (میگر یا مگا اهم متر) ۵۰۰V مقاومت عایقی بین سیم پیچ‌های اولیه و ثانویه و همچنین ثانویه و Earth را اندازه می‌گیریم. میزان مقاومت به دست آمده باید چندین مگا اهم باشد.
نکته: در هنگام اندازه گیری مقاومت عایقی اتصال زمین طرفین PT را باز کنید.
اندازه گیری مقاومت ثانویه PT
میزان مقاومت سیم پیچ ثانویه را می‌توان بوسیله پل وتستون به دست آورد.
بررسی توالی چرخش فاز‌ها (Phase Rotation Check)
این تست با بکار بردن دستگاه تشخیص توالی فاز‌ها مطابق نمودار زیر انجام می‌پذیرد:
از مزایای این روش تشخیص پارامترهای زیر است:
اتصال کوتاه سیم پیچی‌ها
عدم پیوستگی سیم پیچی‌ها
اتصالات نامناسب زمان سوار کردن قطعات (assembling)
تست مقاومت عایقی
با استفاده از megger (میگر یا مگا اهم متر) ۵۰۰V مقاومت عایقی بین سیم پیچ‌های اولیه و ثانویه و همچنین ثانویه و Earth را اندازه می‌گیریم. میزان مقاومت به دست آمده باید چندین مگا اهم باشد.
نکته: در هنگام اندازه گیری مقاومت عایقی اتصال زمین طرفین PT را باز کنید.
اندازه گیری مقاومت ثانویه PT
میزان مقاومت سیم پیچ ثانویه را می‌توان بوسیله پل وتستون به دست آورد.
بررسی توالی چرخش فاز‌ها (Phase Rotation Check)
این تست با بکار بردن دستگاه تشخیص توالی فاز‌ها مطابق نمودار زیر انجام می‌پذیرد:
تست دی الکتریک
این تست با اعمال ولتاژ ۲۰۰۰ ولت به مدت یک دقیقه بین:
هر کدام از سیم پیچ‌های ثانویه و Earth
بین هر کدام از سیم پیچی‌های ثانویه با اتصال بقیه سیم پیچی‌ها به هم و به زمین
نکته: پس از اتمام تمامی تست‌ها مجدداً سرهای P۲ و S۲ را زمین می‌کنیم.
این تست با اعمال ولتاژ ۲۰۰۰ ولت به مدت یک دقیقه بین:
هر کدام از سیم پیچ‌های ثانویه و Earth
بین هر کدام از سیم پیچی‌های ثانویه با اتصال بقیه سیم پیچی‌ها به هم و به زمین
نکته: پس از اتمام تمامی تست‌ها مجدداً سرهای P۲ و S۲ را زمین می‌کنیم.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.