راهنمای نحوه انتخاب برقگیرها برای شبکه‌های AC؛

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز:  به هنگام انتخاب برقگیر برای ایجاد یک سیستم حفاظتی، اولین گام، تشخیص نوع شبکه برق رسانی و حفاظت‌های فیزیکی موجود در ساختمان است. قدم دوم، تصمیم گیری در مورد نواحی حفاظتی است.

همانگونه ذکر شده بود، نواحی LPZ داخل ساختمان‌ها به سه بخش تقسیم می‌شوند. حفاظت در ناحیه اول (LPZ۱) یا بعبارتی ورودی کابل به ساختمان که تابلو اصلی در آن محل واقع شده، مهمترین نقطه در این سیستم حفاظتی و اجتناب ناپذیر است.
حفاظت در ناحیه دوم (LPZ۲)، بسته به کاربری، نوع ساختمان و تعداد واحدهای موجود در بنا متفاوت است که می‌توان از سرج ارستر استفاده کرد یا نکرد.

 

تجهیز ناحیه سوم به سرج ارستر نیز بستگی به حساسیت لوازم الکتریکی به کار برده شده در آن محل دارد. استفاده از سرج ارستر در این ناحیه نیز پیشنهاد می‌گردد، اما الزامی نیست.

 

* شبکه‌های برق رسانی استاندارد که موضوع سیستم حفاظتی برقگیر می‌باشند به گروههای زیر تقسیم می‌شوند:

TN-S: شبکه ۵ سیم
TN-C: شبکه ۴ سیم
TT: شبکه ۴ سیم
TN: شبکه ۵ سیم

تعداد رشته سیم‌های عنوان شده، در شبکه سه فاز توزیع برق معتبر میباشند و بدیهی است برای ساختمانهایی که برق تک فاز دارند، ۲ رشته از هر شبکه حذف می‌گردد. اما ماهیت شبکه که بر اساس نحوه اتصال سیمهای نول و زمین تعریف شده، تفاوتی در سه فاز یا تک فاز ندارد.

* ساختمان‌ها از دید سیستم حفاظتی سرج ارستر:

کاربری ۱: ساختمانهای شخصی، ویلایی، تک واحدی
کاربری ۲: ساختمانهای آپارتمانی، چند واحدی، اداری، تجاری
کاربری ۳: ساختمانهای صنعتی، پزشکی، مراکز کامپیوتری

* ساختمان‌ها از منظر حفاظت فیزیکی در برابر صاعقه و تداخل ضربات الکترومغناطیسی:

نوع ۱: ساختمان بدون آنتن صاعقه گیر در پشت بام، برق ورودی از طریق کابل زمینی یا هوایی، سیم ارت وجود دارد (تصویر ۱)
نوع ۲: ساختمان دارای آنتن صاعقه گیر در پشت بام، برق ورودی از طریق کابل هوایی یا زمینی، چاه ارت موجود است (تصویر ۲)
نوع ۳: ساختمان بدون آنتن صاعقه گیر در پشت بام، برق ورودی از طریق کابل هوایی، چاه ارت موجود است (تصویر ۳)
نوع ۴: ساختمان بدون آنتن صاعقه گیر در پشت بام، آنتن تلویزیونی ارت شده است، برق ورودی از طریق کابل هوایی یا زمینی، چاه ارت موجود است (تصویر ۴)

 

* انتخاب نهایی سرج ارسترها:

حالت اول: شبکه از نوع TN یا TT ◄ کاربری ۱ ◄ حفاظت فیزیکی نوع ۱:
- تابلو اصلی ورودی کابل به منزل (ناحیه LPZ۱): سرج ارستر از نوع V۱۰ Compact (کلاس C. یا D) یا هم خانواده
- تابلو توزیع فرعی (LPZ۲:) نیازی به سرج ارستر ندارد
- در ترمینال نهایی مصرف کننده (LPZ۳): سرج ارستر از نوع FC-D (کلاس D) یا هم خانواده - در صورت احساس نیاز

حالت دوم: شبکه از نوع TN یا TT ◄ کاربری ۲ ◄ حفاظت فیزیکی نوع ۱:
- تابلو اصلی ورودی کابل به ساختمان (ناحیه LPZ۱): سرج ارستر از نوع V۲۰ -C ۳ +NPE (کلاس C) یا هم خانواده
- تابلو توزیع فرعی (LPZ۲): سرج ارستر از نوع V۲۰ -C ۳ +NPE (کلاس C) یا هم خانواده – اجباری نیست، توصیه میشود
- در ترمینال نهایی مصرف کننده (LPZ۳): سرج ارستر از نوع FC-D (کلاس D) یا هم خانواده - در صورت احساس نیاز

حالت سوم: شبکه از نوع TN یا TT ◄ کاربری ۲ ◄ حفاظت فیزیکی نوع ۲، ۳، ۴:
- تابلو اصلی ورودی کابل به محل (ناحیه LPZ۱): سرج ارستر از نوع V۲۵ -B+C ۳ +NPE (کلاس B+C) یا هم خانواده
- تابلو توزیع فرعی (LPZ۲): سرج ارستر از نوع V۲۰ -C ۳ +NPE (کلاس C) یا هم خانواده – اجباری نیست، توصیه میشود
- در ترمینال نهایی مصرف کننده (LPZ۳): سرج ارستر از نوع FC-D (کلاس D) یا هم خانواده - در صورت احساس نیاز

حالت چهارم: شبکه از نوع TN-S یا TT ◄ کاربری ۳ ◄ حفاظت فیزیکی نوع ۲، ۳، ۴:
- تابلو اصلی ورودی کابل به محل (ناحیه LPZ۱): سرج ارستر از نوع MC- ۵۰B/ ۳ + ۱ (کلاس B) یا هم خانواده
- تابلو توزیع فرعی (LPZ۲): سرج ارستر از نوع V۲۰ -C ۳ +NPE (کلاس C) یا هم خانواده – موکدا" توصیه میشود
- در ترمینال نهایی مصرف کننده (LPZ۳): سرج ارستر از نوع V۱۰ Compact (کلاس C. یا D) یا هم خانواده - در صورت احساس نیاز

حالت پنجم: شبکه از نوع TN-C ◄ کاربری ۳ ◄ حفاظت فیزیکی نوع ۲، ۳، ۴:
- تابلو اصلی ورودی کابل به محل (ناحیه LPZ۱): سرج ارستر از نوع MCD- ۵۰B/ ۳ (کلاس B) یا هم خانواده
- تابلو توزیع فرعی (LPZ۲): سرج ارستر از نوع V۲۰ -C ۳ +NPE (کلاس C) یا هم خانواده – موکدا" توصیه میشود
- در ترمینال نهایی مصرف کننده (LPZ۳): سرج ارستر از نوع V۱۰ Compact (کلاس C. یا D) یا هم خانواده - در صورت احساس نیاز