تابلو برق ساختمان یا تابلو کنتورها
تابلو برق یک محفظه برای نصب و سیم بندی تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی است که کلیدها و قطعات کنترلی و حفاظتی و لوازم نمایشگرروی آن نصب میشوند. در ادامه بیشتر با تابلو برق منازل آشنا می شویم.
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: تابلو برق: هر محفظه فلزی یا غیر فلزی که تجهیزات برقی مثل کنتورها، فیوز ها، کلیدهای محافظ جان، چراغهای سیگنال و … در آن نصب میشوند.
پس با این تعریف تابلوهای برق ساختمان سه نوع هستند.
اول از همه جعبه فیوز است که در داخل هر واحد ساختمانی و در ورودی آپارتمان نصب میشود، سرخط تمام مصرف کنندههای یک واحد مسکونی از آن تغذیه میشود، و در نقشههای برق ساختمان آن را با علامت اختصاری DP نشان میدهند.
تا چند سال قبل در ساختمانهای مسکونی خبری از جعبه فیوز نبود و به روش جعبه تقسیم سیمکشی منازل اجرا میشد. ولی از آنجا که جعبه فیوز مزیتهای زیادی را با خود آورد. استفاده از آن فراگیر و حتی مقررات برق ساختمان استفاده از آن را الزامی کرد. بزرگترین مزیت جعبه فیوز این است که در صورت ایجاد مشکل در یک سرخط تنها آن مسیر از مدار خارج میشود و برق بقیه مسیرها قطع نمیشود.
دومین تابلوی که در برق ساختمان استفاده میشود. تابلو برق عمومی است؛ که در بعضی از ساختمانها مجزاست و در خیلی از ساختمان برای آن باکس مجزا نصب نشده و در داخل تابلو برق کنتورها مقداری فضا برای آن در نظر میگیرند.
وظیفه این تابلو برق رسانی به قسمتهای مشاعات یا عمومی ساختمان مثل آسانسور، روشنایی راه پله، روشنایی راهرو، حیاط، پشت بام، برق آنتن مرکزی، آیفون، اعلان حریق و هر وسیله برقی دیگری است که تمام اهالی ساختمان در پرداخت هزینههای آن شریک هستند. در نقشههای برق ساختمان آن را با علامت اختصاری GP نشان میدهند
در داخل این تابلو برای سرخط روشناییها از فیوزهای ۱۰ آمپر و برای سرخط پریزها از فیوز ۱۶ آمپر استفاده میشود. برای آسانسور هم یک فیوز سه فاز نصب میشود. پس به نوعی میتوان گفت که طرز سربندی و نصب فیوزهای داخل این باکس شبیه جعبه فیوزی است که در بخش قبلی آموزش داده شد.
این تابلوها در نوع توکار و روکار در بازار موجود است؛ که تصویر یک نمونه از آنها را در پایین مشاهده میکنید. بسیاری از برقکارها به خاطر کاهش هزینهها و افزایش سرعت کار این تابلو را نصب نمیکنند، ولی در عوض فیوزهای آن را در تابلوی اصلی نصب میکنند.
پس با این تعریف تابلوهای برق ساختمان سه نوع هستند.
اول از همه جعبه فیوز است که در داخل هر واحد ساختمانی و در ورودی آپارتمان نصب میشود، سرخط تمام مصرف کنندههای یک واحد مسکونی از آن تغذیه میشود، و در نقشههای برق ساختمان آن را با علامت اختصاری DP نشان میدهند.
تا چند سال قبل در ساختمانهای مسکونی خبری از جعبه فیوز نبود و به روش جعبه تقسیم سیمکشی منازل اجرا میشد. ولی از آنجا که جعبه فیوز مزیتهای زیادی را با خود آورد. استفاده از آن فراگیر و حتی مقررات برق ساختمان استفاده از آن را الزامی کرد. بزرگترین مزیت جعبه فیوز این است که در صورت ایجاد مشکل در یک سرخط تنها آن مسیر از مدار خارج میشود و برق بقیه مسیرها قطع نمیشود.
دومین تابلوی که در برق ساختمان استفاده میشود. تابلو برق عمومی است؛ که در بعضی از ساختمانها مجزاست و در خیلی از ساختمان برای آن باکس مجزا نصب نشده و در داخل تابلو برق کنتورها مقداری فضا برای آن در نظر میگیرند.
وظیفه این تابلو برق رسانی به قسمتهای مشاعات یا عمومی ساختمان مثل آسانسور، روشنایی راه پله، روشنایی راهرو، حیاط، پشت بام، برق آنتن مرکزی، آیفون، اعلان حریق و هر وسیله برقی دیگری است که تمام اهالی ساختمان در پرداخت هزینههای آن شریک هستند. در نقشههای برق ساختمان آن را با علامت اختصاری GP نشان میدهند
در داخل این تابلو برای سرخط روشناییها از فیوزهای ۱۰ آمپر و برای سرخط پریزها از فیوز ۱۶ آمپر استفاده میشود. برای آسانسور هم یک فیوز سه فاز نصب میشود. پس به نوعی میتوان گفت که طرز سربندی و نصب فیوزهای داخل این باکس شبیه جعبه فیوزی است که در بخش قبلی آموزش داده شد.
این تابلوها در نوع توکار و روکار در بازار موجود است؛ که تصویر یک نمونه از آنها را در پایین مشاهده میکنید. بسیاری از برقکارها به خاطر کاهش هزینهها و افزایش سرعت کار این تابلو را نصب نمیکنند، ولی در عوض فیوزهای آن را در تابلوی اصلی نصب میکنند.

تابلو برق عمومی
سومین و مهمترین تابلو، تابلوی اصلی ساختمان یا تابلو کنتور هاست. این تابلو باید نزدیک درب ورودی اصلی ساختمان نصب شود. کابل اصلی برق ساختمان که توسط اداره برق از تیرهای چراغ برق وارد ساختمان میشود، اول باید وارد این تابلو شود و سپس در بین واحدها و مشاعات ساختمان تقسیم شود.
در تصاویر زیر چند نمونه از این تابلو برقها را مشاهده میکنید. در نقشههای برق ساختمان این تابلوها را با علامت اختصاری MDP نشان میدهند.

تابلو برق اصلی
اندازه این تابلوها بسته به تعداد کنتورهای برقی که قرار است در داخل آن نصب شود مشخص میشود. مثلاً برای یک ساختمان ۲۰ واحدی، تابلو کنتور را طوری میسازند که ” ۲۰ کنتور برق” بعلاوه "یک کنتور عمومی” در داخل آن نصب شود؛ که اگر ساختمان دارای آسانسور باشد برای کنتور عمومی از کنتور سه فاز و در غیر اینصورت از کنتور تک فاز استفاده میشود. این تابلوها هم در دو نوع توکار و روکار در بازار موجود است.
همان طور که در تصویر پایین مشاهده میکنید. تابلوهای اصلی برق ساختمان دارای حداقل سه قسمت مجزا هستند که برای هر کدام از قسمتها هم یک درب مجزا روی تابلو در نظر گرفته شده است.

قسمتهای تابلو برق ساختمان
در تصویر بالا قسمتهای تابلو برق ساختمان را مشاهده میکنید.
قسمت سمت چپ، مربوط به ورود کابل اصلی از تیرهای چراغ برق به تابلو برق و فیوزهای مربوط به آن است.
قسمت سمت راست بالا، که مربوط به محل نصب کنتورهاست.
قسمت سمت راست پایین، که مربوط به محل نصب فیوزهای مینیاتوری خروجی از تابلوست.
اگر درب قسمت ورودی را باز کنید، مشاهده میکنید که کابل اصلی ابتدا وارد یک فیوز سه فاز شده، آنگاه به داخل تعدادی فیوز مینیاتوری یا فیوز فشنگی رفته است؛ و از فیوزهای فشنگی هم یک سیم به داخل هر یک از کنتورها رفته است.
در قسمت کنتورها، کنتورها با ترتیب خاصی قرار میگیرند، به این صورت که از بالا سمت چپ اولین کنتور قرار میگیرد تا آن ردیف پر شود. آنگاه ردیف پایین دوباره از سمت چپ پر میشود.
در قسمت خروجی هم مشاهده میکنید که از هر کنتور یک سیم به داخل یک فیوز آمده، که این فیوز در سر راه کابل اصلی هر واحد قرار دارد. تصویر قسمت خروجی این تابلو برق را در پایین مشاهده میکنید.
خروجی تابلو برق ساختمان
چند نکته:
- ارتفاع نصب "کنتورهای برق تکی” از کف تمام شده، بین ۱۸۰ سانتی متر تا ۲ متر است.
- ارتفاع نصب تابلوهای کنتور برای مجتمعهای بزرگ (مانند چیزی که در تصویر بالا دیدید) باید به گونهای انتخاب شود که ارتفاع بالاترین کنتور حداکثر ۲۲۰ سانتی متر باشد؛ و ارتفاع زیر تابلو هم حدوداً یک متر از کف تمام شده باشد.
-تابلو کنتور باید نزدیکترین محل به درب خروجی ساختمان نصب شود، طوری که وقتی در باز میشود با کنتور برخورد نکند.
-در تابلوهای کنتور فلزی، بدنه تابلو هم باید به سیم ارت وصل شود.
-ورقی که تابلوی کنتور با آن ساخته میشود نباید قطر آن از ۱ ٫ ۵ میلی متر کمتر باشد.
- در صورتی که قرار است از تابلو برق، برای جعبه تقسیم تلفن واحدها یا محل نصب ترانس آیفون و سربندی سیمهای آیفون یا کنترل برق حیاط و قسمت مشاعات استفاده گردد. باید یک پنل جدا (از سه قسمت اصلی که توضیح داده شد) در تابلو برق ایجاد شود.
-باید فاصله تابلو برق کنتورها از لولههای آب حداقل ۶۰ سانتی متر و از لولههای گاز ۱۳۰ سانتی متر باشد.
منبع: آموزش برق ساختمان و سیستم های حفاظتی
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.