تست HIPOT
یکی از تست های استقامت عایقی تست HIPOT می باشد. در ادامه این تست تشریح می شود.
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: برای اینکه بدانیم تست HI POT چیست و چگونه انجام می‌شود، لازم است در ابتدا تئوری تست HI POT را تشریح کنیم. گاهی اوقات این تست، تست استقامت دی الکتریک نامیده می‌شود و به منظور تشخیص قدرت عایقی بین حامل‌های جریان فشار قوی و متعلقات آنها بکار می‌رود. این تست با اعمال یک ولتاژ بالا به هادی‌ها و متعلقات آنها انجام می‌گیرد و میزان جریان نشتی جاری شده بین عایق اندازه گیری می‌شود. بر طبق نظریه اگر یک مقدار ولتاژ بالاتر از ولتاژ نامی هادی به عایق اعمال گردد و بدون اینکه شکست (که نتیجه آن جریان نشتی بزرگی می‌باشد) اتفاق بیفتد، آنرا تحمل کند آنگاه هادی مورد تست در شرایط کار نرمال خود بدون هیچ مشکلی راه اندازی می‌گردد. این تست بر روی کابل‌های ولتاژ بالا و باسبار‌ها صورت می‌گیرد.
تست HI POT با نشان دادن میزان جریان نشتی، نشان می‌دهد که آیا شکست دی الکتریک در مجموعه هادی وجود دارد یا نه؟ ذکر این نکته ضروری است که در برخی شرایط از بهترین عایق‌ها هم میتواند مقداری جریان عبور کند. گاهی اوقات ممکن است با اعمال ولتاژی کمتر از ولتاژ نامی نیز مقدارکمی جریان نشتی وجود داشته باشد. این جریان نشتی میتواند ناشی از عواملی مانند ظرفیت خازنی عایق، مقاومت عایق، پدیده کرونا و تاثیرات الکتروشیمیایی باشد.
اما اگر کابل یا مجموع هادی مورد تست، آسیب دیده یا زدگی داشته باشد، مقدار جریان نشتی بسیار زیاد خواهد بود؛ و این امر میتواند به شخصی که در نزدیکی محل آسیب دیده قرار گرفته است، صدمه وارد نماید. اگر در فرایند ساخت کابل یا در بقیه مراحل مانند حمل و نقل، کابل کشی، مفصل زنی، سر کابل زنی و ... آسیبی به کابل و عایق آن وارد شده یا منفذ یا ناخالصی در کابل وجود داشته باشد، احتمال صدمه دیدن آن قسمت از کابل در حالتی که در سرویس است، در اثر نشت جریان وجود دارد؛ و به کابل و تاسیسات آسیب‌های جبران ناپذیری وارد می‌گردد؛ و تست HI POT بهترین راه تشخیص موارد فوق می‌باشد. این تست میتواند عایق کم، سوراخ بودن کابل، پیچش ناکافی سیم (هادی کابل)، له شدگی کابل و... را نیز تشخیص دهد.
مشخصات تست HI POT
این تست میتواند با اعمال ولتاژ AC یا DC انجام گیرد. تست با هر کدام از روشهای اعمال ولتاژ (DC , AC) مزایا و معایب خاص خود را داراست؛ و در واقع به تجهیز مورد تست وابسته است.
مشخصات تست HI POT
این تست میتواند با اعمال ولتاژ AC یا DC انجام گیرد. تست با هر کدام از روشهای اعمال ولتاژ (DC , AC) مزایا و معایب خاص خود را داراست؛ و در واقع به تجهیز مورد تست وابسته است.
|
مزاياي تست DC |
مزاياي تست AC |
|
اين تست با يك سطح جريان بسيار كوچك، مصرف توان كمتر و خطر كمتر براي اپراتور انجام مي گيرد. جريان نشتي اندازه گيري شده، تصوير واقعي تري از جريان واقعي است. براي تست برخي از مدارها كه در آنها از ديود، خازن و ... استفاده شده است ، فقط از اين روش مي توان استفاده كرد |
به علت تغيير مرتب پلاريته شكل موج اعمالي، نيازي به افزايش آهسته ولتاژ نيست. پس از اتمام تست نيازي به تخليه الكتريكي تجهيز مورد تست نيست. اين تست در هر دو پلاريته به عايق استرس اعمال مي ك |
شکل فوق تصویری از یک دستگاه HI POT که هم در روش AC و هم در روش DC کاربرد دارد را نشان می‌دهد.
Vpeak =√ ۲ * Vrms
تفاوت بین شکل موج‌های AC و DC ما را مجبور به اعمال روشهای متفاوت برای انجام تست می‌کند. اصول انجام تست با روشهای فوق یکسان است و کافیست اپراتور رابطه بین شکل موج DC و معادل AC آنرا محاسبه کند. شکل موج AC غالباً به صورت مقدار موثر (RMS: Root Mean Squared) بیان می‌شود. توسط این مقدار موثر AC، مقدار انرژی موثر مشابهی مانند شکل موج DC در یک ولتاژ مشابه فراهم می‌شود. به عنوان مثال مقدار انرژی موثر یک منبع ۲۵ ولت DC و یک منبع ولتاژ AC با مقدار ولتاژ موثر ۲۵ ولت مشابه است.
مقدار کمی شکل موج RMS در برق AC در نقطه Peak شکل موج سینوسی به مراتب بیشتر است. در حقیقت بین ولتاژ پیک اندازه گیری شده و مقدار RMS رابطه زیر وجود دارد:
Vpeak =√ ۲ * Vrms
از آنجا این تست همواره با خطر همراه است، قبل از انجام تست لازم است برای ایمنی بیشتر شخص و تجهیزات تدابیری اندیشیده شود؛ و برای انجام تست طبق دستورالعمل کارخانه سازنده آن دستگاه خاص عمل گردد.
روش انجام این تست طبق استاندارد IEC ۵۰۲ - ۲ ویرایش ۵ - ۱۹۹۸ به صورت زیر است:
تست DC: توسط دستگاه HI POT یک ولتاژ DC معادل چهار برابر ولتاژ نامی فاز، به مدت ۱۵ دقیقه به کابل‌ها اعمال می‌گردد. در صورت سلامت کابل یا تجهیز مورد تست، میزان جریان نشتی ماکزیمم نباید از ۵ mA بیشتر شود (۳. ۵ mA rms).
برای یک کابل سه Core مطابق شکل عمل می‌شود. (دو تا از Core-ها، اسکرین و آرمور کابل به هم وصل شده و زمین می‌شوند.) این عمل در مراحل بعد برای بقیه Core-ها نیز بکار می‌رود.
ولتاژ فوق را باید به تدریج اعمال نمود. (حدود دو دقیقه)
تست AC: در روش AC تست HI POT به دو روش صورت می‌گیرد:
۱ - به مدت ۵ دقیقه ولتاژی معادل ولتاژ خط (فاز به فاز) بین یکی از هادی‌ها و شیلد و دیگر هادی‌ها اعمال می‌شود.
۲ - ولتاژی برابر با ولتاژ نامی، به مدت ۲۴ ساعت و همانند شرایط بهره برداری به کابل اعمال می‌گردد.
در زیر چند تصویر از دستگاه HI POT را ملاحظه فرمایید.
تست AC: در روش AC تست HI POT به دو روش صورت می‌گیرد:
۱ - به مدت ۵ دقیقه ولتاژی معادل ولتاژ خط (فاز به فاز) بین یکی از هادی‌ها و شیلد و دیگر هادی‌ها اعمال می‌شود.
۲ - ولتاژی برابر با ولتاژ نامی، به مدت ۲۴ ساعت و همانند شرایط بهره برداری به کابل اعمال می‌گردد.
در زیر چند تصویر از دستگاه HI POT را ملاحظه فرمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.