کد خبر: ۲۴۲۲۴
تاریخ انتشار : ۱۵:۵۰ - ۱۱ مرداد ۱۳۹۶
تجهیزات اندازه گیری در برق برای اندازه گیری پارامترهای مختلف از جمله ولتاژ، جریان، توان اکتیو، توان راکتیو و ... به کار می رود. از جمله تجهیزات اندازه گیری می توان به آمپرمتر، ولتمتر، ترانسدیوسر، واتمتر و وارمتر اشاره کرد.
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: در این مطلب به طور خلاصه به شرح تجهیزات اندازه گیری می پردازیم.
 
 
- آمپرمترها:

وسایلی برای اندازه گیری جریان الکتریکی می‌باشند. از جهات مختلف انواع مختلفی دارند. برای سفارش یک آمپرمتر بایستی به نکات زیر توجه کرد و آن‌ها را برای سازنده در مقطع سفارش مشخص نمود:

۱ - سایز آمپرمتر (۴۸x۴۸، ۷۲x۷۲، ۹۶x۹۶، ۱۴۴x۱۴۴، ۴۸x۹۶)

۲ - نحوه‌ی نصب (مناسب برای نصب روی درب Flush Mounted یا مناسب برای نصب روی یک سطح Surface Mounted، که اکثر قریب به اتفاق موارد نوع Flush Mounted در صنعت تابلو سازی کاربرد دارد.)

۳ - کلاس دقت (۰. ۵، ۱، ۱. ۵) که هر چقدر این عدد کوچکتر باشد دقت وسیله اندازه گیری بیشتر است.

۴ - نحوه مندرج نمودن صفحه آمپر متر: برای این مشخص نمودن این مشخصه بایستی دو مشخصه فرعی را ذکر نمود.

۱ - ۴ - نسبت تبدیل ترانس جریانی که آمپر متر را تغذیه میکند.

۲ - ۴ - حداکثر جریانی که ممکن تست از آمپرمتر عبور کند بدون آنکه ضربه‌ای ناگهانی به عقربه‌ی آن برخورد کند.

به این مشخصه در زبان انگلیسی Graduation می‌گوییم و عدد مشخص کننده این کمیت می‌تواند ۱ یا ۱. ۲ یا ۲ یا ۵ و یا ۶ باشد. در مصارف موتوری به دلیل اینکه جریان راه اندازی ۵ الی ۶ برابر جریان نامی است

Graduation= ۵ or ۶ *In مورد نیاز است، ولی در مصارف غیرموتوری این عدد می‌تواند ۱. ۲ و یا ۱ باشد.

۵ - حداکثر زاویه‌ای که عقربه طی می‌کند (این عدد می‌تواند ۹۰ درجه و یا ۱۸۰ درجه و یا ۲۴۰ درجه باشد.)

برخی آمپرمتر‌ها می‌توانند به عقربه‌ای مجهز باشند که فقط می‌تواند از اعداد کم به سمت اعداد بزرگتر حرکت کند. به عبارت دیگر پشت این عقربه خاص فنری وجود ندارد که در ازای وقتی که جریان کم می‌شود عقربه نیز به سمت اعداد کمتر برگردد. به این گونه آمپرمتر‌ها که مجهز به عقربه ثانویه‌ای با این مشخصه باشد، آمپر متر را مجهز به

Max. Demand گویند. تصور کنید یک اپراتور عقربه‌ی Max. Demand را روی صفر می‌گذارد و برای مدتی به عنوان مثال چند ساعت، چند روز و یا چند هفته دیگر موردی پیش نمی‌آید که به این وسیله مراجعه کند، بلافاصله پس از مراجعه به این نوع آمپر متر می‌تواند دریابد که در تمام طول غیبت، حداکثر جریانی که از این آمپرمتر گذشته به چه میزانی بوده است. البته طبیعی است که این آمپرمتر با عقربه عادی دیگر خود که مجهز به فنر برگشت می‌باشد مقادیر لحظه‌ای جریان را نشان می‌دهد.

نکات فنی دیگری نیز در خصوص آمپرمتر‌ها وجود دارد که بایستی دقت نمود، به عنوان مثال آیا آمپرمتر مختص جریان AC است و یا DC؟

اگر AC باشد در عالم واقع کدام کمیت را اندازه گیری می‌کند؟ مقدار مؤثر یا مقدار Peak و یا ......

البته وقتی شما در هنگام سفارش یک آمپرمتر نسبت تبدیل CT را قید می‌نمایید، بطور تلویحی به سازنده می‌گویید که جریان مورد اندازه گیری از نوع AC است، ولی به هر ترتیب نوع و ماهیت جریان از حیث AC و یا DC بودن بایستی برای سازنده روشن شود.

- ولتمتر‌ها:

ولتمتر‌ها نیز فی الواقع مشابه آمپرمتر‌ها هستند با این تفاوت که بجای نسبت تبدیل جریان باید نسبت تبدیل ولتاژی را مشخص کرد. گاهی اوقات دیده میشود که کارکنان شرکت در حین سفارش می‌گویند:

VT Ratio: ۲۰۰۰۰ /√ ۳ / ۱۰۰ /√ ۳. در هنگام سفارش ولتمتر نباید √ ۳ را گفت: بدیهی است که اگر ولتمتر به ازای ۱۰۰ ولت در ورودی اش مقدار ۲۰ کیلو ولت را نشان می‌دهد. به ازای ۳ √/ ۱۰۰ ولت در ورودی اش عدد ۱۱۵۰۰ ولت را که همان ۳ √/ ۲۰۰۰۰ است را خواهد نشان داد.

اختلاف دیگری که ولتمتر با آمپرمتر دارد این است که Graduation یا Full Scale Indication عقربه هیچگاه

نمی‌تواند و اساسأ لازم نیست که ۵ یا ۶ برابر حالت ولتاژ نامی سیستم باشد، زیرا هیچوقت ولتاژ شبکه ۵ یا ۶ برابر حالت ولتاژ نامی اش نمی‌شود، معمولأ Graduation برابر با ۱. ۲ کفایت می‌کند.

- ترانسدیوسرهای ولتاژی و جریانی:

ترانسدیوسر‌ها با یک ورودی اعم از جریانی یا ولتاژی این وظیفه را بر عهده دارند که از ثانویه ترانس ولتاژ یا جریان تغذیه شده و در خروجی خود یک مقدار DC در حد میلی آمپر در اختیار مصرف کننده قرار دهند. هدف از این خروجی قابل انتقال نمودن جریان یا ولتاژ تبدیل شده در حد میلی آمپر تا محلهای دوردست است. طبیعی است که ۵ آمپر ثانویه یک CT و یا ۱۰۰ ولت ثانویه یک VT نمی‌تواند به اتاق کنترلی که در پانصد متری قرار دارد انتقال یابد، اینجاست که ترانسدیوسر معنی پیدا می‌کند. تصور کنید که یک ثانویه ۵ آمپر یک ترانس جریان یک ترانسدیوسر جریان را تغذیه می‌کند، حال این ترانسدیوسر یک جریان ۲۰ میلی آمپر را در خروجی خود ظاهرخواهد کرد. ترانسدیوسر‌ها معمولأ ۲۰ میلی- آمپر را به ازای ورودی نامی خود در خزوجی ظاهر می‌کنند. اما اگر جریان ثانویه ترانس جریان صفر شود، می‌توانیم از ترانسدیوسر انتظار داشته باشیم صفر میلی آمپر یا ۴ میلی آمپر را در خروجی خود ظاهر کند.

اگر از ترانسدیوسر بخواهیم ۴ میلی آمپر به ازای وزودی صفر از خود ظاهر کند، حتمأ بایستی ترانسدیوسر تغذیه مجزا داشته باشد. ترانسدیوسرهایی که صفر میلی آمپر به ازای ورودی صفر در خروجی خود ظاهر می‌کنند، می‌توانند (ممکن است) از ورودی خود تغذیه شوند و تغذیه مستقل دیگری نداشته باشند.

بعضی‌ها تصور می‌کنند که بایستی نسبت تبدیل ترانس جریان یا ولتاژ را برای سازنده‌ی ترانسدیوسر مشخص نمود در حالیکه اصلأ اینطور نیست، ترانسدیوسر خودش هیچ نشان دهنده‌ای ندارد که نشان دهد مثلأ ۲۰ میلی آمپر مترادف با چه کمیت واقعی‌ای می‌باشد، ولی اگر بخواهیم از خروجی یک ترانسدیوسر در اتاق فرمان قرائتی داشته باشیم آنجا بایستی به سازنده‌ی مثلأ آمپرمتر بگوییم که آمپرمتری نیاز داریم که به ازای ۲۰ میلی آمپر، ۱۰۰ آمپر و به ارای ۴ میلی آمپر، صفر نشان دهد. البته خروجی ۲۰ - ۴ میلی آمپر ترانسدیوسر‌ها بیشتر برای کنترل پروسس کاربرد دارد تا قرائت در اتاق فرمان.

- واتمتر‌ها و وارمتر‌ها:

واتمتر‌ها و وارمتر‌ها هم از دیگر وسایل اندازه گیری هستند که به ترتیب توان اکتیو و رِاکتیو را اندازه گیری می‌کنند.

این نوع لوازم اندازه گیری ورودیهای جریان و ولتاژ را با هم دارند چرا که برای اندازه گیری توان، هم ولتاژ و هم جریان نیاز می‌باشد. مدارات الکترونیکی خاصی با ضرب برداری جریان و ولتاژ در خروجی خود یک جریان می‌سازد که این جریان در گالوانمتر منجر به تحریک عقربه نشان دهنده می‌شود. جریان خروجی این مدار الکترونیک که ترانسدیوسر نام دارد و به ازای مقادیر ورودی نامی، یا ۱ میلی آمپر است یا ۴ میلی آمپر. به عنوان یک اصل، مجموعه‌ی واتمتر از دو المان تشکیل شده است: گالوانمتر و ترانسدیوسر. گاهی اوقات جعبه ترانسدیوسر و گالوانمتر به هم متصل و یک مجموعه یک پارچه هستند، ولی برخی سازندگان ترانسدیوسر را در یک جعبه جداگانه و گالوانمتر را جداگانه می‌دهند. در این صورت جعبه ترانسدیوسر را باید داخل محفظه کنترل نصب و سیمهای خروجی ترانسدیوسر را برای تحریک عقربه گالوانمتر، به پشت جعبه LV هدایت نمود. توجه کنید که یک آمپرمتر هیچ ارتباطی به ترانسدیوسر جریان ندارد و این دو المان مستقل از هم هستند، ولی واتمتر حتمأ با ترانسدیوسر معنی پیدا می‌کند، برای سفارش یک وارمتر به نکات زیر توجه کنید:

۱ -Graduation مفهوم زیاد و مهمی ندارد.

۲ - بایستی نسبت تبدیل CT و VT تغذیه کننده را حتمأ داد. این اطلاعات برای نحوه‌ی مندرج کردن صفحه گالوانمتر به سازنده کمک می‌کند.

۳ -کلاس دقت ضروری است که ذکر شود.

۴ -نوع شبکه را باید مشخص نمود، مثلأ اگر شبکه شما کاملأ متعادل باشد، ممکن است یک واتمتر تکفاز (با یک ورودی جریانی و یک ورودی ولتاژی) سفارش داد. البته این نوع واتمتر کمیتی که نشان خواهد داد مربوط به سه فاز خواهد بود. ممکن است شبکه سه فاز شما متعادل باشد لیکن شما واتمتر یا وارمتر‌ها را بخواهید که حتمأ سه فاز باشد. (ورودی جریانی و ولتاژی اش بیشتر از یک فاز باشد.).

ولی در این حالت بایستی نوع شبکه را واضح‌تر عنوان کنید:

۳Phase, ۳Wire, Balance Load یا ۳Phase, ۳Wire, Unbalance Load یا ۳Phase, ۴Wire, Unbalance Loa

هر یک از این نوع شبکه‌های فوق در ورودیهای واتمتر یا وارمتر اثر می‌گذارند. مثلأ ممکن است ولتاژ فاز وسط و جریان فازهای R. و T. را بخواهند.

به عنوان مثال در حالت سیستم سه فازه ی، چهار سیم، غیر متعادل بطور قطع جریان و ولتاژ هر سه فاز نیاز می‌باشد.

اگر یک مشتری بخواهد که هم قرائت عقربه‌ای داشته باشد و هم پس از قرائت، یک سیگنال ۲۰ - ۴ میلی آمپر هم به اتاق کنترل ببرد، باید به سازنده بگوییم که ترانسدیوسر باید خروجی ۲۰ - ۴ میلی آمپر داشته باشد و گالوانمترش نیز با همین سیگنال خروجی کار کند.

مشخصاتی نظیر سایز گالوانمتر (۹۶ * ۹۶ یا...) و نحوه نصب (Flush or…) و زاویه انحراف عقربه (۲۴۰ ... ۹۰) در مورد واتمتر‌ها و وارمتر‌ها باید مشخص گردد.
 
 
منبع:وبلاگ مهندسی تابلوهای برق
ارسال نظر قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
نتیجه عبارت زیر را وارد کنید
captcha =
وضعیت انتشار و پاسخ به ایمیل شما اطلاع رسانی میشود.
پربازدیدها
برق در شبکه های اجتماعی
اخبار عمومی برق نیوز
عکس و فیلم
پربحث ترین ها
آخرین اخبار