ترانزیستور تک پیوندی یا UJT
UJT یا ترانزیستور تک پیوندی گونه‌ای از قطعات الکترونیک قدرت است که در مدارات فرمان تریستور‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما امروزه منسوخ شده است. UJT از نظر ساختاری شبیه یک دیود معمولی است و از یک پیوند P-N ساخته شده است.
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: UJT یا ترانزیستور تک پیوندی گونه‌ای از قطعات الکترونیک قدرت است که در مدارات فرمان تریستور‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما امروزه منسوخ شده است. UJT از نظر ساختاری شبیه یک دیود معمولی است و از یک پیوند P-N ساخته شده است. اما در UJT T. بر خلاف دیود معمولی T. به شبکه‌ی کریستالی N. به جای یک پایه دو پایه متصل شده است. (تصویر ۱a). این پایه‌ها B۱ و B۲ و پایه‌ی سوم امیتر نام دارند. مقاومت بین این دو پایه RBBO نام دارد. به خاطر آرایش خاص این قطعه، UJT دارای مقاومت منفی در قسمتی از منحنی جریان-ولتاژ خود می‌باشد.
تصویر ۱ - ترانزستور تک پیوندی
همانطور که در تصویر ۲a مشاهده می‌شود با افزایش ولتاژ امیتر تا ولتاژ قله (Vp) جریان هم زیاد می‌شود، اما پس از رسیدن به Vp وارد ناحیه مقاومت منفی می‌شویم و با افزایش جریان ولتاژ شروع به کاهش می‌کند تا به ولتاژ دره (Vv) برسد. Ip و Iv به عنوان مثال برای UJT از نوع ۲n۲۶۴۷ به ترتیب برابر با ۲ میکروآمپر و ۴ میلی آمپر می‌باشد. Vv در حدود ۱۰ درصد ولتاژ VBB می‌باشد.
تصویر ۲ - منحنی جریان-ولتاژ UJT
از خاصیت مقاومت منفی UJT می‌توان برای ساخت نوسانسازی با خروجی تقریبا سوزنی استفاده کرد. طبق تصویر ۳ خازن متصل شده به امیتر از طریق مقاومت RE شارژ می‌شود. پس از اینکه ولتاژ CE به ولتاژ VP رسید UJT روشن می‌شود و دو پایه‌ی بیس را به هم وصل می‌کند. در این هنگام ولتاژ پایه‌ی B۱، که به زمین وصل بود، بالا می‌رود. خازن CE از طریق امیتر و B۱ تخلیه می‌شود و در نتیجه UJT بلافاصله قطع می‌شود و ولتاژ B۱ دوباره به صفر افت می‌کند. خازن دوباره شروع به شارژ شدن می‌کند و این چرخه ادامه پیدا می‌کند.
تصویر ۳ - اسیلاتور ساخته شده توسط UJT
در طی تخلیه‌ی خازن یک موج سوزنی بر روی مقاومت متصل به B۱ ایجاد می‌شود. این مقاومت را باید کوچک انتخاب کرد تا در تخلیه‌ی خازن ایجاد اخلال نکند. فرکانس کاری مدار بستگی به ثابت زمانی مقاوت و خازن امیتر دارد. میزان دقیقتر فرکانس را می‌توان با فرمول تصویر ۳ محاسبه کرد. همانطور که در تصویر c۳ دیده می‌شود با نصب یک چوک ایمپالس به جای مقاوت B۱ می‌توان از این موج سوزنی برای فرمان دادن به یک تریستور استفاده کرد.
با نصب یک مقاومت متغیر به جای RE و تغییر ثابت زمانی مدار می‌توان فرکانس کاری مدار را تغییر داد. در انتخاب این مقاومت باید دقت کرد. محدوده‌ی RE بر اساس ولتاژ تغذیه‌ی مدار و مقادیر UJT تعیین می‌شود. با فرض ولتاژ تغذیه برابر با ۱۰ ولت محاسبه RE برای ترانزیستور ۲n۲۶۴۷ در زیر آمده است.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.