فیوز های حرارتی thermal fuse

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: فیوزهای حرارتی که امروز در صنعت الکترونیک کاربرد فراوانی دارند، همان طور که از اسم این فیوز ها پیداست اساس کار این فیوزها بر مبنای قطع جریان مدار بر اساس افزایش دماست که در ادامه این مطلب در مورد چگونگی ساخت و عملکرد آن ها توضیحاتی داده شده است.

فیوز های قطع کننده حرارتی دارای دو نوع axial و radial می باشد که هر دو آن ها دارای دو نوع ساختار متفاوتی هستند. فیوز های حرارتی از یک نوع آلیاژ بخصوص اکسید شده در اتصال سیم رابط آن استفاده شده که باعث افزایش اطمینان در خاموش کردن و درست کار کردن فیوز می شود.

تیغه های این فیوزها با نوعی عایق خاص درون محفظه فیوز پوشش داده شده است. زمانی که به علت افزایش جریان و یا اتصال کوتاه حرارت سیم پیچ بالا رود اتصال سیم رابط باز شده و مدار باز می شود که در این حالت به اصطلاح گفته می شود فیوز عمل کرده است. نکته دیگر در مورد این فیوزها این است که این فیوزها یکبار مصرف بوده و باید بعد از عمل کردن برای راه اندازی مجدد مدار تعویض گردد. در مدل axial تیغه حرارتی آن توسط یک محفظه سرامیکی لوله ای شکل در بر گرفته شده است که در مرکز محفظه آن سیم رابط با آلیاژ مخصوص آن وجود دارد که نسبت به بدنه کاملاٌ عایق است.

در شکل زیر اجزای تشکیل دهنده فیوز حرارتی axial قابل مشاهده است.

از این تجهیزات الکتریکی برای جلوگیری از افزایش حرارت در دستگاه استفاده می شود. که عملیات قطع کردن جریان را زمانی انجام می دهد که حرارت مدار از حرارت مشخص شده برای تیغه آن بالا تر رود. این فیوز در اکثر سیستم های الکتریکی که گرما دارند استفاده می شوند، مانند موتورها، گرم کننده ها، توستر، چای سازها و از این دست تجهیزات. در هر دو نوع از این فیوز های حرارتی از آلیاژ مخصوصی که سراسر سیم های سربی را فرا گرفته اند استفاده شده است، زمانی که دمای سیم به دمای مخصوص در نظر گرفته شده برای آن فیوز برسد تیغه حرارتی ذوب شده و باعث می شود که سیم سربی از بین برود و موجب قطع جریان الکتریکی شود.

در مدل radial تیغه حرارتی آن درون محفظه مکعبی شکل از جنس فنولیک قرار دارد. (فنولیک از دسته عایق های آلی سلولی بسته و صلب بوده و ترکیب شیمیایی آن فنول (اسید کربنیک - C6H5OH)به اضافه افزودنی های گدازآور می باشد.) سیم های سربی در بدنه امنی قرار دارند و با عایق خوبی که بدنه این دستگاه ها دارند خطر برق گرفتگی را نیز کاهش می دهند. برای تست سلامت این فیوزها یک مولتی متر الکتریکی را در حالت اهم و یا تست بوق (تست دیودی) قرار می دهیم و دو پراپ مولتی متر را به دو پایه این فیوزها متصل می کنیم اگر مولتی متر در حالت اهم با اهم بالا و در حالت تست دیود با بوق مکرر همراه بود فیوز سالم است و در غیر این صورت فیوز باید تعویض گردد.

نوع دیگر از فیوز های radial که امروزه در صنعت کاربرد فراوانی دارند فیوز های resettable هستند، این فیوز ها از نظر ساختمانی تفاوت قابل توجهی با هم ندارند اما کارایی آنها متفاوت است. فیوز های resettable که با نام فیوز های بازنشانی نیز شناخته شده اند به گونه ای کار می کنند که در حالت عادی مدار به صورت یک مقاومت ضعیف کار می کند که درون محفظه آن از ذرات رسانای پراکنده تشکیل شده که در صورت ایجاد اتصال کوتاه و یا اضافه بار با افزایش جریان مقاومت تا حدی بالا می رود که جریان مدار را قطع می کند و بعد از پایین آمدن مقاومت می توان مدار را مجدداٌ راه اندازی کرد. یکی از ویژگی های خوب این فیوز این است که قابلیت راه اندازی مجدد را دارد و یک بار مصرف نیستند.

منبع:ایکهربا