ساختار داخلی و نحوه عملکرد فازمتر

قبلاً دتکتور‌های ولتاژ نوع نئونی به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گرفتند، مزایایی، چون ساختار ساده بدون نیاز به منبع تغذیه داشتند. سازندگان دتکتور ولتاژ، نوع جدیدی از ولتاژ دتکتور‌ها را که خیلی بهتر از ولتاژ دتکتور‌های نوع نئونی است و شامل یک باتری و یک مدار تقویت کننده با قابلیت تشخیص ولتاژ حتی برای سیم‌های عایق شده می‌باشند را توسعه دادند.

فازمتر‌ها یا دتکتور‌های ولتاژ شامل بخش تشخیص که در یک محفظه‌ی عایق قرار گرفته اند می‌باشد. همان طور که در شکل ۱ نشان داده شده است، وقتی نوک دتکتور ولتاژ با یک خط برق دار تماس پیدا می‌کند، جریان الکتریکی اندک (Io) را از طریق مسیر خط برق دار با ایجاد ظرفیت خازنی پراکنده بین دتکتور و زمین (Co) مشخص می‌کند.



در نتیجه اگر خط، برق دار یا بی برق باشد دتکتور‌ها با نور و صدا آن را نمایش می‌دهند. دتکتور‌ها ممکن است بسته به سطح ولتاژ به انواع ولتاژ ضعیف، ولتاژ متوسط، ولتاژ قوی و ... و همچنین بسته به کاربردشان از قبیل: خطوط هوایی، پست‌های برق و ... دسته بندی شوند.

به عنوان مثال، فازمتر پیچ گوشتی شکل که برای ولتاژ ضعیف و برای چک کردن برق سوکت‌های پریز یا ترمینال‌های سیم در خانه‌ها به طور معمول استفاده می‌شود.

همچنین انواع زیادی از دتکتور‌های ولتاژ مدادی شکل که برای ساخت و یا تعمیر و نگهداری سیستم‌های منبع تغذیه استفاده می‌شوند وجود دارد.

قبلا دتکتور‌های ولتاژ نوع نئونی به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گرفتند، مزایایی، چون ساختار ساده، بدون نیاز به منبع تغذیه داشتند. اگرچه این نوع، نور ضعیف تری از خود منتشر می‌کنند. در نتیجه تشخیص نور نئون، برای تشخیص ولتاژ بدنه‌ی قسمت برق دار توسط دتکتور سخت می‌شود.

بعلاوه این روز‌ها سیم‌های عایق برای خطوط فشار قوی استفاده می‌شوند، بنابراین تشخیص خطوط بی برق با استفاده از دتکتور‌های ولتاژ نوع لامپ نئونی سخت است.

پس از تجربه‌ی چنین شرایطی، سازندگان دتکتور ولتاژ، نوع جدیدی از ولتاژ دتکتور‌های را که خیلی بهتر از ولتاژ دتکتور‌های نوع نئونی است و شامل یک باتری و یک مدار تقویت کننده با قابلیت تشخیص ولتاژ حتی برای سیم‌های عایق شده را توسعه دادند. این نوع جدید امروزه در دسترس می‌باشد.

دتکتور‌های ولتاژ با نور نئون

وقتی یک لامپ نئون، ولتاژی بیشتر از ولتاژ تخلیه خود را دریافت نماید، یک تخلیه نوری با یک نور شدید نارنجی رنگ انجام می‌دهد. حتی اگر ولتاژ اعمال شده اندک باشد دتکتور ولتاژ نوع نئونی بر اساس این اصل ساخته شده است.


آن‌ها از یک ساختار بسیار ساده و آسان ساخته شده اند، بنابراین قبلاً به طور گسترده‌ای به عنوان دتکتور ولتاژ برای ولتاژ‌های فشار ضعیف، متوسط و قوی استفاده می‌شدند.

از معایب آن‌ها سختی تشخیص تابش نور آن‌ها در مکان‌های روشن و غیرممکن بودن تشخیص ولتاژ برای سیم‌های با روکش عایق می‌باشد.



مدار الکترونیکی دتکتور‌های ولتاژ

این نوع دتکتور‌های ولتاژ شامل یک باطری و یک مدار تقویت کننده الکترونیکی ساخته شده از نیمه هادی‌ها می‌باشد. (شکل ۳ و ۴)








یک جریان الکتریکی کم تشخیص داده شده، مدار یکپارچه را تقویت خواهد کرد که باعث می‌شود لامپ القایی با وضوح بیشتری روشن شود. از سوی دیگر مدار سوئیچینگ و مدار نوسان جریان الکتریکی ضعیف را به فرکانس‌های صوتی که یک صدای شفاف تولید می‌کند تبدیل خواهد کرد. این نوع دتکتور‌ها با این روش مشخص می‌کنند که آیا خط برق دار است یا نه.

به لطف طراحی مدار تقویت کننده، تولید دتکتور‌های ولتاژ با این مشخصات ممکن شد.

مزیت مهم این مدل‌ها این است که می‌توانند برای تشخیص هر دو ولتاژ، کم و زیاد استفاده شوند و این ویژگی، تشخیص ولتاژ در سیم‌هایی با پوشش عایق را ممکن می‌سازد.

بعلاوه انواع مدار‌های الکترونیکی این امکان را فراهم می‌کنند تا با یک دکمه به آسانی، شرایط باتری و مدار یکپارچه را چک کرد، این ویژگی بررسی عملکرد دتکتور‌های ولتاژ را آسان‌تر می‌کند.

چگونه دتکتور‌های ولتاژ به طور صحیح استفاده شوند؟

* بازرسی مطمئن قبل از استفاده

از آنجایی که استفاده از دتکتور ولتاژ برای محافظت از جان کارگران ضروری است، آن‌ها باید همیشه در انبار با دقت نگه داشته شوند و در به کار گرفتن آن دقت کافی را به عمل آورند. لطفاً همیشه ظاهر و شرایط روشنایی آن را قبل از استفاده چک کنید. در صورت معیوب بودن هرکدام از آن‌ها فوراً باید با نمونه سالم جایگزین شود.

۱-چک کردن محدوده‌ی ولتاژ حک شده روی دتکتور با محدوده‌ی ولتاژ خط برقی که در حال تست آن هستید یکسان باشد.

۲-چک کردن ظاهری آن تا هرگونه آسیب، کثیفی، شکاف، ترک بر روی آن نباشد.

۳-چک کنید که دتکتور ولتاژ با استفاده از یک منبع تغذیه تایید شده (چک کننده دتکتور ولتاژ) مانند شکل ۵ به صورت نرمال عمل می‌کند.



۴- یک باتری نوع مدار مجتمع دتکتور ولتاژ باید چک شود که ولتاژ باطری مدار داخلی با مکانیزم بررسی، در حالت نرمال است. (دکمه تست)



تذکرات قبل از تشخیص ولتاژ

۱- از یک دتکتور ولتاژ فشار ضعیف برای تشخیص ولتاژ فشار قوی استفاده نکنید.

۲- قبل از انجام تشخیص ولتاژ به دقت وضعیت خط برق را با در نظر گرفتن شرایط مدارشکن ها، لامپ‌های نشانگر، دیاگرام‌های مدار و ... بررسی کنید.

۳- با توجه به نوع دتکتور ولتاژ، با باز و سفت کردن میله عایق فازمتر، آن را آماده کار نمایید.

۴- در طول کار با دتکتور ولتاژ از لمس کردن بخش‌های خطرناک دیگر مانند نوک فلزی جلوی دتکتور پرهیز کنید.

۵- برای تشخیص ولتاژ فشارمتوسط اگر دست شما در فاصله ۶۰ سانتی متری و کمتر از بخش‌های ولتاژ فشار متوسط قرار می‌گیرد از دستکش‌های لاستیکی عایق استفاده کنید. اگر شما از یک دتکتور ولتاژ با طول نرمال حدود ۲۵ سانتی متر استفاده می‌کنید همیشه دستکش‌های لاستیکی عایق را بپوشید.

۶- اگر خطر ولتاژ صاعقه در زمان رعد و برق یا کلید زنی وجود دارد از دتکتور ولتاژ استفاده نکنید.

۷- به عنوان یک قانون از تشخیص ولتاژ در زمان بارندگی اجتناب کنید. اگر شما مجبور به عملیات در زمان بارندگی هستید، بررسی کنید که دتکتور ولتاژ یک ساختار قابل اطمینان برای کار در باران داشته باشد و مراقب خیس شدن آن باشید و اگر خطر شوک الکتریکی وجود ندارد آنرا دوباره بررسی کنید.

۸- تشخیص ولتاژ را به صورت جداگانه برای هر فاز انجام دهید.

۹- دتکتور ولتاژ بایستی برای تشخیص ولتاژ از طرف زمین به خط برق نزدیک شود.

۱۰- کابل‌های ولتاژ متوسط نمی‌توانند بازرسی شوند بخاطر اینکه هادی‌های آن‌ها توسط شیلد با نوار‌های هادی زمین شده اند. (شکل ۷)

تشخیص ولتاژ کابل‌های فشار متوسط و قوی با استفاده از یک دتکتور ولتاژ خاص که در ترمینالی که در سر کابل قرار گرفته است، انجام می‌شود. بعضی وقت‌ها یک دتکتور جریان الکتریکی، برای تشخیص جریان الکتریکی کابل‌ها به کار می‌روند.

 

 

 

 

 

منبع: ایکهربا