ترموگرافی چیست؟

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز، ترموگرافی مادون قرمز یکی از جذاب‌ترین تکنولوژی‌های امروزی است که برای انجام امور جاری شغل‌های تعمیرات و نگهداری در صنایع مختلف وارد شده است. این تکنیک همچنین زمینه‌ای برای شغل‌های جدید در رابطه با پایش وضعیت با روش ترموگرافی، بازرسی‌های ویژه‌ی گروه‌های اطفای حریق و نیز بازرسی‌های پیش از قرارداد‌های بیمه به‌وجود آورده است.


آنالیز ترموگرافی که به نام‌های گرمانگاری، ترموویژن و تصویربرداری حرارتی نیز شناخته می‌شود، تکنیک مهمی است که دامنه کاربرد‌های آن بسیار گسترده و فراتر از بحث مراقبت وضعیت (CM) تجهیزات و ماشین آلات است. داده برداری به کمک دوربین ترموگرافی (ترموویژن) صورت می‌پذیرد. از این طریق کلیه اشکالاتی که منجر به تغییر در الگوی توزیع دمای سطحی می‌شوند، قابل شناسایی خواهند بود.


به طور کلی امروزه می‌توان کاربرد‌های ترموگرافی (گرمانگاری یا تصویر برداری حرارتی) را در موضوعات زیر دسته‌بندی کرد:

کاربرد در مدیریت ساختمان (نشت‌یابی، ارزیابی اتلاف‌های گرمایش/ سرمایشی و …)
کاربرد در بخش R&D صنایع (مثلاً در صنایع الکترونیک، خودرو، مطالعه مواد و …)
کاربرد در بخش QC صنایع
کاربرد در نت پیش‌بینانه/ پیش‌گویانه
کاربرد‌های پزشکی و گروه‌های امداد و نجات
کاربرد در پیش‌گیری از آتش سوزی و امور بیمه
کاربرد‌های نظامی و دید در شب


جدول زیر برخی از زمینه‌های کاربردی این تکنیک برای مراقبت و پایش وضعیت و تشخیص عیب سیستم‌ها و تجهیزات صنعتی (اعم از مکانیکی، الکتریکی و فرآیندی) را نشان می‌دهد:

امروزه هر کارخانه یا تاسیسات برای تشخیص عیوب پنهان خودحتما نیاز به خدمات تخصصی ترموگرافی خواهد داشت.


عیوب قابل تشخیص توسط بازرسی ترموگرافی:

اتصالات الکتریکی نامناسب (نقاط داغ و یا قطعی اتصال)
شل بودن قطعات و تجهیزات
بار بیش از حد
خنک‌کاری و روانکاری نامناسب
ولتاژ نامناسب
کثیف بودن تجهیزات
اکسیده شدن اتصالات
خوردگی و فرسایش خارجی
عدم هم محوری
ارتعاشات بیش از حد


چهار کاربرد دوربین ترموگرافی در صنایع

۱. شبکه‌های توزیع: این دستگاه جهت تست و عیب‌یابی در شل بودن، خوردگی، نامناسب بودن اتصالات، خرابی و نشتی جریان در سر کابل‌ها، خازن‌های در حال خرابی، برقگیر‌های خراب، کلید‌هایی که کنتاکت‌های آن‌ها دچار خرابی یا ضعف شده‌اند، نقاط دارای حرارت بیش از حد مجاز، اضافه بار‌ها و سیم‌های در حال پارگی کاربرد دارد.

۲. کلیدها، کنتاکتور‌ها و بخصوص کلید فیوزها: کلید‌هایی که کنتاکت‌های آن‌ها دچار خرابی می‌باشد، شل بودن تیغه‌های کلید فیوزها، وجود اکسید شدگی، ناتعادلی بار، اضافه بارها، داغی کنتاکت‌ها، داغی کابلشو‌های ارتباطی.

۳. ترانسفورماتورها: همه عیوب ترانسفورماتور‌ها که با دیدن اختلاف دما قابل نمایش است مانند شل بودن کفشک‌ها، ضعف در اتصالات کابلشو‌ها به بوشینگ‌ها یا کفشک‌ها، بوشینگ‌های داغ شده، نامتعادلی بار فاز‌های ترانس، رادیاتور‌هایی که دچار گرفتگی شده‌اند، مشخص نمودن سطح روغن در ترانس.



۴. موتور‌ها و ژنراتورها: مورد استفاده این دستگاه در نامتعادلی بار فازها، داغ شدگی زغالها، بوبین‌های اتصال شده، کموتاتور‌های معیوب، سایر نقاط داغ موتور و ژنراتور می‌باشد.