
موتورخانه آسانسور شامل دو تابلو است یکی تابلو فرمان آسانسور و دیگری تابلو برق آسانسور. تابلو فرمان آسانسور در اختیار برقکار و ناظر برق نیست، ولی تابلو برق با وجود اینکه در محدوده تأییدیه اداره استاندارد آسانسور است، باید توسط ناظرین نظارت شود. متأسفانه اکثر تابلوهای آسانسوری خلاف مقررات ملی ساختمان ساخته میشوند.
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز، موتورخانه آسانسور شامل دو تابلو است یکی تابلو فرمان آسانسور و دیگری تابلو برق آسانسور. تابلو فرمان آسانسور در اختیار برقکار و ناظر برق نیست، ولی تابلو برق با وجود اینکه در محدوده تأییدیه اداره استاندارد آسانسور است، باید توسط ناظرین نظارت شود. متأسفانه اکثر تابلوهای آسانسوری خلاف مقررات ملی ساختمان ساخته میشوند.
کنترل آسانسور توسط میکروکنترلر موجود در تابلو برق و با استفاده از کنتاکتورهای فرمان و دیگر المانها انجام میشود. کیفیت قطعات استفاده شده در تولید تابلو در انتخاب تابلوی آسانسور اهمیت بسیاری دارد. برای مثال استفاده از کنتاکتورهای نامرغوب باعث میشود که صدای جذب کنتاکتورها در هنگام استفاده از آسانسور آزار دهنده شود.

تابلو فرمان آسانسور
تابلو فرمان آسانسور وظیفه کنترل آسانسور را به عهده دارد و معمولا در موتورخانه آسانسور نصب میشود. این تابلو جهت حرکت و سرعت موتور، ترمزها، درب کابین و … را کنترل میکند، وضعیت و موقعیت کابین آسانسور را در هر لحظه تشخیص میدهد و درخواستهای ارسال شده از کابین و طبقات را بررسی و پردازش میکند و فرمانهای لازم را صادر میکند.
تابلو فرمان دو سرعته آسانسور
انواع تابلو فرمان آسانسور پر کاربرد به در دسته کلی تابلو فرمان دو سرعته آسانسور و تابلو فرمان اینورتر دار جای میگیرند. در تابلو فرمان دو سرعته از موتورهایی با دو سیم پیچ برای آسانسور استفاده میشود، پس این موتورها میتوانند در دو سرعت متفاوت کار کنند.
در این نوع تابلو، از آنجایی که موتور به صورت مستقیم راه اندازی میشود، جریان راه اندازی بالایی دارند و طول عمر موتور به نسبت راه اندازی غیر مستقیم با استفاده از اینورتر کمتر است. علاوه بر این جریان راه اندازی بالا موجب نوسان ولتاژ شده و بر روی سایر مصرف کنندهها تاثیر گذار است.
شروع حرکت آسانسور با استفاده از تابلو فرمان دو سرعته با سرعت بالا است و پس از نزدیک شدن به مقصد سرعت ناگهان کم شده و در مقصد سرعت صفر میشود. در این نوع آسانسورها تغییر سرعت کاملا محسوس است و کابین آسانسور جابه جاییهای ناگهانی و تکانهای نسبتا شدیدی خواهد داشت.

تابلو فرمان آسانسور درایو دار
اینورتر یا درایو دستگاهی الکترونیکی است که جریان مستقیم برق را به جریان متناوب تبدیل کرده و در فرکانس و ولتاژ خروجی تغییر ایجاد میکند و به این طریق دور موتور الکتریکی را کنترل میکند. استفاده از اینورتر باعث صرفه جویی در مصرف برق میشود، از الکتروموتورها محافظت میکند و طول عمر آنها را افزایش میدهد. اینورترها میتوانند دور موتور را از صفر تا چندین برابر دور نامی نوشته شده روی پلاک موتور تغییر دهند.
در تابلو فرمان آسانسور درایو دار، موتور با استفاده از درایو و به آرامی راه اندازی میشود و حرکتهای ناگهانی نخواهد داشت، چون سرعت موتور با تغییر گشتاور و فرکانس به آرامی تغییر میکند و از تنشهای مکانیکی بر موتور میکاهد. در آسانسورهای درایو دار بر خلاف آسانسورهای دو سرعته سطح تراز کف کابین دقیق است و درایو سطح ایده آل جهت توقف آسانسور را تنظیم میکند و با طبقات هم سطح میشود.
موتور مورد استفاده در این نوع تابلو فرمان فقط یک سیم پیچ دارند و مجهز به شفت انکودر هستند تا موقعیت آسانسور را تشخیص دهند. نصب تابلو فرمان درایو دار هزینه بیشتری نسبت به تابلو فرمان دو سرعته دارد، اما این هزینه اضافی به علت صرفه جویی در مصرف برق و افزایش طول عمر موتور جبران خواهد شد.

تابلو فرمان آسانسور درایو دار
تابلو برق آسانسور
تغذیه تابلو برق آسانسور یک کابل ۵ رشتهای با سطح مقطع ۶ میلی مترمربع و از سمت تابلو مشاعات GDB میباشد به طوری که سه رشته سیم فاز آن وارد کلید مینیاتوری و رشته نول آن به شینه نول و هادی حفاظتی آن به شینه زمین تابلو آسانسور متصل میشود. در عمل به جای کلید مینیاتوری سه فاز از یک کلید مینیاتوری سکسیونری استفاده میشود. زیرا فیوز سریعتر از کلید مینیاتوری در هنگام اتصال کوتاه عمل مینماید. خروجی کلید مینیاتوری سه فاز سه قسمت را تغذیه مینماید.
به یک کلید ۰ و ۱ در تابلو وصل میشود تا بتوان بدون باز کردن درب تابلو برق کل آسانسور را قطع و وصل نمود.
به سه عدد کلید فیوز شیشهای دو آمپر برای ترمینال ورودی چراغ سیگنال وارد میشود.
مطابق نقشه به یک باس بار یا رابط مینیاتوری سه فاز قرار متصل میشود. از خروجی سوم، مدارات روشنایی چاهک، چاه، پریز موتورخانه، تغذیه تابلو مدار فرمان و یک خط رزرو منشعب میشود. به طوری که دو کلید مینیاتوری ۱۰ آمپر تک فاز تیپ B جهت روشنایی چاه و چاهک، دو کلید مینیاتوری ۱۶ آمپر تیپ C برای پریزها و یک کلید مینیاتوری ۲۰ آمپر سه فاز تیپ C برای تابلو فرمان آسانسور استفاده میشود.
جهت اجرای مدار روشنایی چاه آسانسور، باید دو چراغ در فاصله ۰٫۵ متر از بالاترین و پایینترین نقطۀ چاه و مابقی به فواصل حداکثر ۷ متر نصب شود. این چراغها باید مجهز به حفاظ چراغ تونلی و قابلیت روشن خاموش شدن از موتورخانه و چاهک با مدار تبدیل باشند.
توجه شود در سیم کشی داخل تابلو آسانسور که سطح مقطع آن ۶ میلی متر مربع است حتماً سیمهای داخل تابلو هم با سایز ۶ میلی متر مربع کشیده شوند. به عبارت دیگر همواره باید سطح مقطع سیم و کابل متناسب با تجهیزات حفاظتی باشد.
کنترل آسانسور توسط میکروکنترلر موجود در تابلو برق و با استفاده از کنتاکتورهای فرمان و دیگر المانها انجام میشود. کیفیت قطعات استفاده شده در تولید تابلو در انتخاب تابلوی آسانسور اهمیت بسیاری دارد. برای مثال استفاده از کنتاکتورهای نامرغوب باعث میشود که صدای جذب کنتاکتورها در هنگام استفاده از آسانسور آزار دهنده شود.

تابلو فرمان آسانسور
تابلو فرمان آسانسور وظیفه کنترل آسانسور را به عهده دارد و معمولا در موتورخانه آسانسور نصب میشود. این تابلو جهت حرکت و سرعت موتور، ترمزها، درب کابین و … را کنترل میکند، وضعیت و موقعیت کابین آسانسور را در هر لحظه تشخیص میدهد و درخواستهای ارسال شده از کابین و طبقات را بررسی و پردازش میکند و فرمانهای لازم را صادر میکند.
تابلو فرمان دو سرعته آسانسور
انواع تابلو فرمان آسانسور پر کاربرد به در دسته کلی تابلو فرمان دو سرعته آسانسور و تابلو فرمان اینورتر دار جای میگیرند. در تابلو فرمان دو سرعته از موتورهایی با دو سیم پیچ برای آسانسور استفاده میشود، پس این موتورها میتوانند در دو سرعت متفاوت کار کنند.
در این نوع تابلو، از آنجایی که موتور به صورت مستقیم راه اندازی میشود، جریان راه اندازی بالایی دارند و طول عمر موتور به نسبت راه اندازی غیر مستقیم با استفاده از اینورتر کمتر است. علاوه بر این جریان راه اندازی بالا موجب نوسان ولتاژ شده و بر روی سایر مصرف کنندهها تاثیر گذار است.
شروع حرکت آسانسور با استفاده از تابلو فرمان دو سرعته با سرعت بالا است و پس از نزدیک شدن به مقصد سرعت ناگهان کم شده و در مقصد سرعت صفر میشود. در این نوع آسانسورها تغییر سرعت کاملا محسوس است و کابین آسانسور جابه جاییهای ناگهانی و تکانهای نسبتا شدیدی خواهد داشت.

تابلو فرمان آسانسور درایو دار
اینورتر یا درایو دستگاهی الکترونیکی است که جریان مستقیم برق را به جریان متناوب تبدیل کرده و در فرکانس و ولتاژ خروجی تغییر ایجاد میکند و به این طریق دور موتور الکتریکی را کنترل میکند. استفاده از اینورتر باعث صرفه جویی در مصرف برق میشود، از الکتروموتورها محافظت میکند و طول عمر آنها را افزایش میدهد. اینورترها میتوانند دور موتور را از صفر تا چندین برابر دور نامی نوشته شده روی پلاک موتور تغییر دهند.
در تابلو فرمان آسانسور درایو دار، موتور با استفاده از درایو و به آرامی راه اندازی میشود و حرکتهای ناگهانی نخواهد داشت، چون سرعت موتور با تغییر گشتاور و فرکانس به آرامی تغییر میکند و از تنشهای مکانیکی بر موتور میکاهد. در آسانسورهای درایو دار بر خلاف آسانسورهای دو سرعته سطح تراز کف کابین دقیق است و درایو سطح ایده آل جهت توقف آسانسور را تنظیم میکند و با طبقات هم سطح میشود.
موتور مورد استفاده در این نوع تابلو فرمان فقط یک سیم پیچ دارند و مجهز به شفت انکودر هستند تا موقعیت آسانسور را تشخیص دهند. نصب تابلو فرمان درایو دار هزینه بیشتری نسبت به تابلو فرمان دو سرعته دارد، اما این هزینه اضافی به علت صرفه جویی در مصرف برق و افزایش طول عمر موتور جبران خواهد شد.

تابلو فرمان آسانسور درایو دار
تابلو برق آسانسور
تغذیه تابلو برق آسانسور یک کابل ۵ رشتهای با سطح مقطع ۶ میلی مترمربع و از سمت تابلو مشاعات GDB میباشد به طوری که سه رشته سیم فاز آن وارد کلید مینیاتوری و رشته نول آن به شینه نول و هادی حفاظتی آن به شینه زمین تابلو آسانسور متصل میشود. در عمل به جای کلید مینیاتوری سه فاز از یک کلید مینیاتوری سکسیونری استفاده میشود. زیرا فیوز سریعتر از کلید مینیاتوری در هنگام اتصال کوتاه عمل مینماید. خروجی کلید مینیاتوری سه فاز سه قسمت را تغذیه مینماید.
به یک کلید ۰ و ۱ در تابلو وصل میشود تا بتوان بدون باز کردن درب تابلو برق کل آسانسور را قطع و وصل نمود.
به سه عدد کلید فیوز شیشهای دو آمپر برای ترمینال ورودی چراغ سیگنال وارد میشود.
مطابق نقشه به یک باس بار یا رابط مینیاتوری سه فاز قرار متصل میشود. از خروجی سوم، مدارات روشنایی چاهک، چاه، پریز موتورخانه، تغذیه تابلو مدار فرمان و یک خط رزرو منشعب میشود. به طوری که دو کلید مینیاتوری ۱۰ آمپر تک فاز تیپ B جهت روشنایی چاه و چاهک، دو کلید مینیاتوری ۱۶ آمپر تیپ C برای پریزها و یک کلید مینیاتوری ۲۰ آمپر سه فاز تیپ C برای تابلو فرمان آسانسور استفاده میشود.
جهت اجرای مدار روشنایی چاه آسانسور، باید دو چراغ در فاصله ۰٫۵ متر از بالاترین و پایینترین نقطۀ چاه و مابقی به فواصل حداکثر ۷ متر نصب شود. این چراغها باید مجهز به حفاظ چراغ تونلی و قابلیت روشن خاموش شدن از موتورخانه و چاهک با مدار تبدیل باشند.
توجه شود در سیم کشی داخل تابلو آسانسور که سطح مقطع آن ۶ میلی متر مربع است حتماً سیمهای داخل تابلو هم با سایز ۶ میلی متر مربع کشیده شوند. به عبارت دیگر همواره باید سطح مقطع سیم و کابل متناسب با تجهیزات حفاظتی باشد.
منبع: الیکا الکتریک
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.