روش‌های جدید اجرای پست و انتقال خطوط فشار قوی در صنعت برق خراسان

به گزارش برق نیوز، معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی شرکت توانیر با اشاره به وضعیت مصرف برق در کشور بیان کرد: تا امروز میزان مصرف برق در کشور ۵.۸ درصد رشد داشته که میزان این رشد در سال پیش، تنها یک درصد بود.

 

مصطفی رجبی مشهدی در حاشیه بازدید از طرح‌های صنعت برق خراسان و اولین پروژه استفاده از روش حفاری افقی جهت دار در احداث خطوط کابلی زیرزمینی فوق توزیع HDD در شهر مشهد درباره وضعیت پیک مصرف برق در تابستان اظهار کرد: قطعا با ادامه این رشد، امکان پاسخگویی به نیاز موجود در شبکه وجود نخواهد داشت. در حال حاضر حداکثر توان تامین برق در کشور ۶۰ هزار مگاوات است؛ به همین جهت برای اینکه بتوانیم از اعمال خاموشی جلوگیری نمائیم، لازم است توصیه‌های مربوط به مدیریت مصرف در بخش خانگی جدی گرفته شود.

وی ادامه داد: البته همکاری خوبی در بخش کشاورزی و تولید با صنعت برق وجود دارد که میزان بهره برداری خود را در اوج مصرف قدری کاهش می‌دهند. خوشبختانه سال گذشته با حدود ۱۰۰۰ مگاوات مصرف کننده صنعتی و تولیدی جدید قرارداد منعقد شد و در حال حاضر بخش صنعت در رشد پیک بار حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد سهم دارد. بخش دیگر این رشد مصرف نیز ناشی از مصرف مشترکان خانگی است. براساس آمار سالانه یک میلیون مشترک به شبکه سراسری برق اضافه می‌شود و به همین جهت استفاده از کولر‌های گازی به تناسب تعداد مشترکان رو به افزایش است.

رجبی مشهدی با بیان اینکه باید توجه داشت هر کولر گازی حدود ۴ تا ۵ برابر یک کولر آبی مصرف برق دارد، گفت: منازل برخوردار از کولر گازی معمولا ۲ تا ۳ دستگاه کولر یا حتی بیشتر استفاده می‌کنند؛ در حالی که تعداد کولر‌های آبی کمتر است و همین موضوع مصرف را افزایش می‌دهد.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی شرکت توانیر اضافه کرد: برای کنترل این مصرف، تعدادی نیروگاه جدید از دوره پیک سال پیش احداث شد که تا پایان تابستان امسال به ۳۰۰۰ مگاوات نیروگاه جدید دست خواهیم یافت. در بخش مدیریت مصرف نیز حدود ۳۵۰ میلیارد تومان پاداش خوش مصرفی به بخش کشاورزی و صنعت اعطا شده که این فرایند امسال نیز ادامه پیدا خواهد کرد. علاوه بر این سال گذشته به آن دسته از مشترکان خانگی که زیر الگوی مصرف، برق مصرف می‌کنند ۱۰۶ میلیارد تومان پاداش اعطا شد.

وی در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به بازدید خود از تاسیسات و طرح‌های جدید صنعت برق خراسان گفت: یکی از موضوعات اساسی صنعت برق، این است که در هسته مرکزی کلان شهر‌ها رشد ساخت و ساز‌ها افزایش قابل توجهی داشته و همین موضوع موجب افزایش فزاینده مصرف برق شده است. تامین نیاز برق متناسب با این افزایش مصرف نیازمند برخی زیرساخت‌ها است که برای ایجاد آن لازم است سرمایه گذاری‌های سنگین و استحصال زمین برای احداث پست‌های برق اختصاص یابد.

سخنگوی صنعت برق تصریح کرد: حال ممکن است با توجه به تراکم شهر‌ها ابعاد زمین‌های موجود کفایت لازم برای طرح‌های صنعت برق را نداشته باشد. همچنین برای احداث شبکه‌های مربوط نیز نیازمند سرمایه گذاری زیادی است. در این بازدید ۲ طرح مورد بررسی قرار گرفت که نخستین آن پستی است که در فضای ۱۳۰ متر مربعی به صورت تک ترانسفورماتور در خیابان جانباز مشهد قرار است راه اندازی شود. نکته اساسی این طرح کاهش چشمگیر ابعاد زمین مورد استفاده بوده که برای این منظور از فضای عمیق زیر زمین استفاده شده است. چنین ابتکاری هزینه‌های سرمایه گذاری را به شدت کاهش خواهد داد.

رجبی مشهدی خاطرنشان کرد: همچنین این نحوه احداث پست موجب می‌شود تلفات شبکه‌های توزیع به حداقل کاهش یابد چراکه در نتیجه به ثمر رسیدن این پروژه فاصله پست‌های فوق توزیع تا محل مصرف کاهش خواهد یافت.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی شرکت توانیر بیان کرد: ابتکار دیگری که امروز مورد توجه قرار گرفت، شیوه جدید کابل کشی‌ها بود. یکی از روش‌های موجود برای این منظور احداث تونل است که هزینه‌های زیادی را در پی دارد و به ازای هر کیلومتر از یک تونل انرژی، باید بیش از ۱۵ میلیارد تومان هزینه ساخت دارد. با این حال در روش به کار گرفته شده توسط شرکت برق منطقه‌ای خراسان، هزینه‌ها کاهش و سرعت عمل افزایش یافته است و این روش می‌تواند مدل خوبی برای اجرا در کلان شهر‌هایی مانند تهران باشد.

وی با تاکید بر اینکه صنعت برق ناچار از ابتکار برای پیشبرد طرح‌های خود است، گفت: ما از همه ابتکاراتی که در شرکت‌های برق منطقه‌ای پیاده سازی می‌شود، بهره برداری می‌کنیم. این طرح‌ها و ابتکارات با توجه به افزایش هزینه سرمایه گذاری‌ها که ۳ تا ۴ برابر افزایش داشته و چالش تهیه زمین در کلان شهر‌ها بسیار مقرون به صرفه بوده و موجب کاهش هزینه‌های سرمایه گذاری و همچنین دسترسی راحت‌تر به تاسیسات است.

روش‌های جدید اجرای پست و انتقال خطوط فشار قوی در صنعت برق خراسان

 رضا ریاحی، مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای خراسان، نیز در خصوص طرح‌هایی که برای نخستین مرتبه در صنعت برق خراسان برای احداث پست‌ها و خطوط انتقال اجرا شده، گفت: نخستین پروژه اجرای یک پست تک ترانس است که به شکل فشرده برای اماکن شهری که مشکل تصاحب زمین به دلیل قیمت بالا در آن وجود دارد، پیاده سازی شده است.

وی در مورد مزیت این طرح بیان کرد: اگر قرار باشد برای یک پست در محیط شهری زمینی استحصال شود، هزینه آن به حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیارد تومان می‌رسد. به دلیل همین هزینه‌های سنگین صنعت برق خراسان توانسته این پست را به صورت طبقاتی احداث کند و هزینه تصاحب زمین را کاهش دهد. این نوع پست‌ها در شهر‌های بزرگ مانند تهران و مشهد که مشکل استحصال زمین در آن زیاد است، فایده‌ای دوچندان دارد و در کاهش هزینه‌ها بسیار موثر است.

مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای خراسان با اشاره به پروژه دیگر صنعت برق خراسان برای انتقال خطوط فشار برقی اظهار کرد: پروژه دیگر روش جدیدی است برای احداث خطوط کابل‌های فشار قوی که از آن اصطلاحا با عنوان روش HDD یاد می‌شود. در این روش به وسیله مته‌های به خصوصی زمین حفاری شده، سپس لوله گذاری صورت می‌گیرد و از داخل آن لوله‌ها کابل‌های برق عبور داده می‌شود. یکی از مهم‌ترین مزایای این روش این است که به دلیل محیط کارگاهی کوچک و محدود این پروژه‌ها از بروز گره در تردد‌های شهری و ایجاد ترافیک جلوگیری می‌شود. همچنین هزینه این روش نیز نسبت به احداث تونل‌های انرژی بسیار پایین‌تر است.

 ریاحی با بیان اینکه از این روش برای نخستین مرتبه در کشور برای انتقال کابل‌های فشار قوی استفاده می‌شود، خاطرنشان کرد: همچنین صنعت برق خراسان چند پروژه جدید در زمینه سازوکار‌ها آغاز کرده که در راستای اجرای یکی از اهداف وزیر محترم نیرو است و در دستور کار شرکت‌های برق منطقه‌ای قرار دارد. این پروژه‌ها در جهت بهبود سازوکار‌ها تعریف شده و در این راستا ۲ پروژه مد نظر ماست که یکی کاهش خطا و اشتباهات نیروی انسانی حین کار است که عاملی اثرگذار در کاهش حوادث شبکه است و انشالله این پروژه امسال به ثمر خواهد رسید. پروژه دیگر نیز پارک آموزشی است که تلاش می‌شود امسال به بهره برداری برسد.

اجرای ۳۲۰۰ متر پروژه انتقال خطوط فشار قوی در مشهد از طریق روش HDD برای اولین با در کشور

همچنین  حسین محمودی، معاون طرح و توسعه شرکت برق منطقه‌ای خراسان، نیز با اشاره به روش‌های جدید صنعت برق خراسان برای اجرای پست و نیز انتقال خطوط فشار قوی برق در سطح شهر‌ها گفت: صنعت برق به دلیل رشد مصرف و توسعه شهر‌ها برای تامین برق نیاز به احداث پست‌های جدید در سطح شهر‌ها دارد؛ و یکی از مشکلات پیش روی ما در این مسیر تامین زمین است. پیش از این پست‌ها در ابعاد ۱۰۰ در ۱۰۰ یا ۸۰ در ۸۰ متر اجرا می‌شد که استحصال چنین زمین‌هایی برای صنعت برق در محدوده شهر‌ها بسیار مشکل است.

وی اضافه کرد: برای رفع این مساله یکی از طرح‌هایی که دنبال اجرای آن هستیم، احداث پست‌های زیرزمینی است. راه اندازی پست‌های تک ترانسه مصوبه‌ای از سوی شرکت توانیر نیز دارد که تحت عنوان «طرح‌های I» شناخته می‌شود. یکی از مزایای این طرح‌ها این است که می‌توان این پست‌ها را در ظرفیت‌های کوچک در زیر خط‌ها اجرا کرد. ما از این طرح‌ها ایده گرفته و در زمین‌های کوچک آن را اجرا کرده ایم.

 محمودی خاطرنشان کرد: یکی از شرایطی که برای اجرای این پروژه‌ها در صنعت برق فراهم است، این است که شرکت‌های توزیع برای پست‌های ۲۰ کیلوولت داخل شهر، زمین‌هایی در ابعاد ۷۰ تا ۱۰۰ متر در اختیار دارند. شرکت برق منطقه‌ای خراسان با مشارکت شرکت توزیع مشهد یکی از همین زمین‌ها را در اختیار گرفت. با توجه به اینکه در محدوده این زمین تونل انرژی نیز احداث شده و کابل‌های برق از آن عبور می‌کند، در عمق ۷ متر زیر این زمین تونل را به آن متصل کردیم و یک پست طرح I اجرا شده است.

معاون طرح و توسعه شرکت برق منطقه‌ای خراسان با بیان اینکه اجرای این پست‌ها هزینه‌ها را بسیار کاهش می‌دهد، تصریح کرد: این در حالی است که راه اندازی یک پست GIS حداقل به ۹۰۰ متر زمین احتیاج دارد.

وی افزود: مزیت دیگر این طرح این است که به دلیل اینکه این پست‌ها زیر خط قرار می‌گیرد، به کاهش تلفات کمک زیادی می‌کند. همچنین این طرح به صنعت برق و شرکت‌های برق منطقه‌ای کمک می‌کند که تامین برق کلان شهر‌ها را سریع‌تر و راحتر انجام دهند. در حال حاضر این طرح نخستین نمونه در سطح کشور است و برنامه داریم در آینده نزدیک نیز چنین طرح‌هایی در نقاط دیگر شهر که بار افزایش پیدا کرده با رعایت استاندار‌های بهره برداری، اجرا کنیم.

 محمودی با اشاره به سایر طرح‌های نوآورانه صنعت برق خراسان تحت عنوان HDD گفت: با توجه به افزایش شدید مصرف برق، امروزه نیاز است که پست‌ها و خطوط تا حتی سطح ۴۰۰ کیلوولت وارد شهر‌ها شود تا بتوان برق شهری را تامین کرد؛ به همین جهت ما ناچار از انتقال خطوط تغذیه ولتاژ بالا به داخل شهر‌ها هستیم، اما چنین کاری با روش‌های قدیمی شدنی نیست و نمی‌توان دکل‌های بزرگ ۱۳۲ یا ۴۰۰ کیلوولت را به داخل شهر‌ها منتقل کرد. به همین جهت نیاز است دنبال راهکار‌های جدیدی باشیم، چون در حال حاضر مبلمان و فضا‌های شهری اجازه نمی‌دهد سراغ دکل‌های بزرگ برویم. البته در سال‌های اخیر برج‌های تلسکوپی نیز برای این منظور طراحی شد که آن‌ها نیز فضای زیادی را اشغال می‌کند و معمولا شهرداری‌ها با استقرار این برج‌ها در محدوده شهری موافق نیستند.

معاون طرح و توسعه شرکت برق منطقه‌ای خراسان خاطرنشان کرد: در شرکت برق منطقه‌ای خراسان به عنوان یکی از نخستین شرکت‌ها در کشور برای رفع این محدودیت‌ها موضوع احداث تونل انرژی را پیشنهاد و اجرا نمود که هم اکنون حدود ۴۰ کیلومتر از این تونل‌ها در مشهد اجرا شده و چیزی در همین حدود نیز در دست اجراست تا به جای انتقال خطوط فشار قوی ۱۳۲ و ۴۰۰ کیلوولت با استفاده از روش‌های قدیمی، این انتقال از طریق تونل‌ها صورت گیرد.

 محمودی تاکید کرد: باید توجه داشت استفاده از تونل نسبت به روش‌های قدیمی که کابل به صورت دفنی از زیر زمین عبور داده می‌شد، محاسن زیادی دارد؛ با این حال راه اندازی تونل نیز هزینه بالایی برای صنعت برق به دنبال دارد؛ به طوری که اجرای یک کیلومتر تونل حدود ۱۵ میلیارد تومان هزینه در بر دارد که با شرایط نقدینگی صنعت برق نامتناسب است و نمی‌توان آن را در همه جای شهر اجرا کرد.

وی ادامه داد: به همین جهت ایده ما پیاده سازی طرح HDD بود که مدلی بین روش دفنی کابل و اجرای تونل است. این مدل نه معایب روش دفنی و نه هزینه‌های بالای اجرای تونل را دارد و از سرعت عمل بالایی نیز برخوردار است. هزینه‌های اجرای طرح انتقال به روش HDD یک سوم تا یک چهارم اجرای تونل انرژی است. همچنین یکی دیگر از مزایای این طرح این است که از لحاظ پدافندی و ایمنی حفاظت فیزیکی از تونل‌های انرژی بهتر است.

معاون طرح و توسعه شرکت برق منطقه‌ای خراسان با بیان اینکه این روش برای نخستین مرتبه است که در کشور اجرا شده، گفت: پیش‌تر از این روش برای عبور تجهیزات نفت و گاز استفاده می‌شد، اما این نخستین مرتبه‌ای است که برای انتقال خطوط فشار قوی برق از آن استفاده می‌شود. صنعت برق خراسان در اجرای این روش به نوآوری‌های خوبی نیز دست پیدا کرده است.

محمودی اظهار کرد: در حال حاضر یک پروژه ۳۲۰۰ متری به روش HDD در مشهد در حال اجراست که از یکی از پست‌ها در خیابان فرهنگ تا خیابان دانشجو کشیده شده که تنها حدود ۳۰۰ متر آن باقی مانده است و کابل کشی سایر بخش‌ها نیز انجام شده است. پروژه‌های دیگری نیز در دست بررسی است که از این روش استفاده نمائیم، از جمله پست حامد به بوعلی که در اولویت ماست که انشالله با این روش اجرا شود.

وی تاکید کرد: اگر بتوان تجربیات این طرح پایلوت را جمع آوری کرد، برای انتقال خطوط در داخل کلان شهر‌ها یکی از بهترین گزینه‌ها خواهد بود.

اجرای نخستین پست فوق توزیع در مساحتی به میزان ۱۳۵ متر مربع در کشور

 حسن زارع زاده، مجری پروژه پست ۱۳۲ کیلوولت زیرزمینی جانباز، نیز با اشاره به پروژه ساخت پست ۱۳۲ کیلوولت GIS میدان جانباز مشهد اظهار کرد: این برای نخستین مرتبه است که یک پست فوق توزیع در صنعت برق به شکل کنونی احداث می‌شود. این پست دارای یک ترانس ۳۰ مگاولت آمپر است که در قالب طرح I مصوب از سوی شرکت توانیر، در حال پیاده سازی است.

وی ادامه داد: مزیت این پست این است که برای نخستین مرتبه در زمین کوچکی در ابعاد ۹ در ۱۵ متر به مساحت ۱۳۵ متر مربع از زمین‌های مورد استفاده شرکت توزیع برق مشهد برای پست‌های ۲۰ کیلوولت، پیاده سازی شده است. در واقع این پست از سطح زمین پایین‌تر قرار دارد.


 زارع زاده خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات عمده صنعت برق تحصیل زمین در شهر‌ها برای پست‌های فوق توزیع و انتقال است. اگر قرار باشد چنین پستی به صورت H اجرا شود، به زمینی با مساحت حداقل ۱۰۰۰ متر مربع نیاز است. این در حالی است که زمین کنونی ۱۳۵ متر مربع است و پروژه در آن کوچک سازی شده است.

مجری پروژه پست ۱۳۲ کلوولت زیرزمینی جانباز بیان کرد: باید توجه داشت راه اندازی یک پست در یک قطعه ۱۰۰۰ متری در محیط شهری هزینه بسیار زیادی دارد که این هزینه تنها صرف خرید زمین خواهد شد. در خیابان جانباز استحصال زمینی به مساحت ۱۰۰۰ متر نیاز به ۳۰ میلیارد تومان هزینه دارد که با اجرای این طرح به چنین هزینه‌ای نیاز نخواهد بود.

وی تصریح کرد: در واقع با احداث پست‌های فوق توزیع به این روش در این زمین‌ها ترکیبی از پست‌های توزیع و فوق توزیع ایجاد می‌شود که نیازی به سرمایه گذاری برای تملک زمین ندارد. در حال حاضر صنعت برق برای اجرای این پست هیچ هزینه‌ای به جز اخذ مجوز‌ها هزینه نکرده است. خوشبختانه شهرداری و راهنمایی و رانندگی نیز همکاری خوبی در این زمینه با ما داشته اند.