در ایران، توسعه صنعت برق به دلیل عدم توازن مالی و افزایش سطح منابع موردنیاز جهت سرمایه‌گذاری برای احداث نیروگاه با چالش مواجه بوده و منابع مالی لازم برای ایجاد ظرفیت جدید نیروگاهی با توجه به رشد سالیانه مصرف برق در کشور وجود ندارد؛ از این رو با تلاش مجموعه وزارت نیرو اوراق «گواهی ظرفیت» به‌منظور ایجاد اطمینان از ظرفیت تولید شبکه برق کشور پس از تصویب شورای عالی بورس به‌عنوان یک ابزار نوین مالی ایجاد و بازار آن در سال ۱۳۹۸ راه‌اندازی شد.
به گزارش برق نیوز؛ یکی از چالشهای اصلی بخش‌های مختلف اقتصادی از جمله صنعت برق، تأمین مالی است، بنابراین، همواره این صنعت نیازمند نوآوری برای طراحی ابزار‌های مالی جدید به‌منظور برآورده کردن نیاز‌های تأمین مالی خود است. در ایران، توسعه صنعت برق به دلیل عدم توازن مالی و افزایش سطح منابع موردنیاز جهت سرمایه‌گذاری برای احداث نیروگاه با چالش مواجه بوده و منابع مالی لازم برای ایجاد ظرفیت جدید نیروگاهی با توجه به رشد سالیانه مصرف برق در کشور وجود ندارد؛ از این رو با تلاش مجموعه وزارت نیرو اوراق «گواهی ظرفیت» به‌منظور ایجاد اطمینان از ظرفیت تولید شبکه برق کشور پس از تصویب شورای عالی بورس به‌عنوان یک ابزار نوین مالی ایجاد و بازار آن در سال ۱۳۹۸ راه‌اندازی شد.
در ادامه نظرات "علی صابری"، مدیرکل دفتر بودجه و تامین منابع شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی و "ایمان رحمتی"، مدیر نظارت بر عملکرد بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق ایران را در این خصوص جویا شدیم که در ذیل می‌خوانید:
چرا صنعت برق و خود برق اهمیت دارد و عدم توازن مالی در بخش تولید برق ناشی از چیست؟
علی صابری (مدیرکل دفتر بودجه و تامین منابع شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی): صنعت برق یکی از مهم‌ترین صنایع زیربنایی هر کشور محسوب میشود چرا که محصول آن هم به صورت مستقیم و هم به عنوان عامل تولید به صورت غیر مستقیم نقشی ویژه در افزایش تولید ناخالص داخلی داشته و به لحاظ اقتصاد داده ستانده به عنوان صنعت پیشرو تلقی می‌گردد؛ به این معنی که وقفه یا خلل در تولید این بخش اقتصادی سایر بخش‌های اقتصادی را به شدت متاثر کرده و تولید آنان را کاهش می‌دهد و از طرفی برق به عنوان کالای مصرفی، رابطه مستقیم با رفاه فردی و اجتماعی داشته و با افزایش رفاه در طول زمان، رابطه متقابل بین این دو متغیر قویتر میشود؛ بنابراین برنامه‌ریزی برای سرمایه‌گذاری در این بخش اقتصادی بسیار مهم بوده و می‌تواند مسیر رشد و توسعه را برای صنایع دیگر هموار نماید.
افزایش قیمت ارز مخصوصاً در سال‌های اخیر، مخارج سرمایه‌ای مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری در احداث یا توسعه نیروگاه و نیز هزینه‌های جاری نیروگاه (از قبیل هزینه‌های بهره‌برداری، خرید لوازم یدکی و مواد مصرفی) را به شدت افزایش داده و این در حالی است که قیمت محصول آن (برق) از رشد متناسب با تورم برخوردار نبوده است و این مسئله منجر به عدم توازن مالی در صنعت برق شده و در نهایت به کاهش شدید انگیزه سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در احداث نیروگاه منجر شده که باید راه حلی برای آن یافت؛ چرا که بخش صنعت، کشاورزی و خدمات کشور برای ادامه حیات خود نیازمند پایداری و توسعه این صنعت زیربنایی است.
گواهی ظرفیت چیست و آیا این اوراق می‌تواند راهکاری برای برون رفت از این عدم توازن باشد؟
صابری: گواهی ظرفیت سندی است قابل مبادله، که با اجازۀ وزارت نیرو مبتنی بر ایجاد ظرفیت نیروگاهی قابل اتکای جدید و یا کاهش قدرت قراردادی مشترکان موجود صادر میشود. هر واحد این اوراق معرف «تعهد تدارک یک کیلووات ظرفیت مطمئن نیروگاهی به‌مدت نامحدود» است. بازار اوراق گواهی ظرفیت می‌تواند تحول اساسی در صنعت برق کشور ایجاد نماید، چرا که اطمینان لازم و کافی به منظور استفاده از برق مطمئن و پایدار در تمامی فصول سال و ایام پیک را برای خریداران این اوراق فراهم می‌کند.
بازار این اوراق که به صورت نقدی و آتی طراحی شده و بازار نقدی آن فعلاً راه‌اندازی شده و نیروگاه‌هایی که از سال ۱۳۹۵ به بهره‌برداری تجاری رسیده‌اند می‌توانند از این ظرفیت استفاده کرده و بنا به میزان ظرفیت مطمئنه نیروگاه که توسط شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی تایید می‌گردد اوراق آن را منتشر و بخشی از سرمایه‌گذاری خود را از این محل تامین مالی نمایند. نکته جالب اینکه هر چقدر میزان نیاز به تامین برق در کشور افزایش یابد قیمت این اوراق به جهت افزایش تقاضای انشعاب برق افزایش یافته و بنابراین سازنده نیروگاه منابع بیشتری از محل فروش این اوراق کسب خواهد نمود، لذا انگیزه بیشتری برای سرمایه گذاری در بخش نیروگاهی در شرایط افزایش تقاضا به وجود خواهد آمد که این مسئله به خوبی کارایی اقتصادی این ابزار مالی را نشان می‌دهد، این ابزار با توجه به پیش‌بینی پذیر کردن عرضه و تقاضای انتظاری، در برنامه‌ریزی برای ایجاد ظرفیت متناسب با نیاز بسیار کاربرد داشته و سیگنال‌های ناشی از بازار آن، خطای برنامه‌ریزی برای ایجاد میزان ظرفیت جدید مورد نیاز کشور را به حداقل خواهد رساند.
کسانی که این اوراق را خریداری نموده و مالک می‌شوند، به نوعی سهامدار ظرفیت مطمئنه برق کشور می‌باشند، لذا یکی از کارکرد‌های این ابزار تامین مالی جدید، افزایش مشارکت مردم در بخش نیروگاه سازی و مردمی شدن اقتصاد برق است. افرادی که نسبت به خرید اوراق اقدام می‌کنند در صورت عدم نیاز به قرارداد انشعاب خود و یا کاهش قدرت قراردادی آن، می‌توانند به سهولت اقدام به فروش این اوراق در بازار سرمایه نموده و اوراق خود را نقد کنند.
چه کسانی مشمول خرید گواهی ظرفیت هستند و باید خرید را انجام دهند؟
صابری: با راه‌اندازی بازار گواهی ظرفیت، این امکان برای مشترکان برق و متقاضیان انشعاب جدید ایجاد شده تا با انجام تعهد قراردادی، انشعاب برق خود را از طریق خرید اوراق مذکور از بازار و ارایه آن به شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع برق، قطعی کرده و به عبارتی از فسخ آن ممانعت به‌عمل آورند و از طرفی دیگر این اطمینان را برای خود ایجاد کنند که از برق مطمئن و پایدار بهره‌مند شده و در تمامی فصول سال و حتی در ایام پیک، دسترسی به برق مطمئن را برای تولیدی خود تضمین کنند.
در وضعیت کنونی و بر اساس دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های صادر شده از طرف وزارت نیرو، مشترکان و متقاضیان با قدرت قراردادی بالای ۵ مگاوات که از ابتدای سال ۱۳۹۵ به شبکه برق متصل شده‌اند، می‌بایست نسبت به خرید اوراق متناسب با قدرت قراردادی خود اقدام و از این طریق مالکیت خود بر انشعاب صادره را تثبیت نمایند، در واقع قرارداد انشعاب این مشترکان به‌صورت مشروط منعقد شده و در صورت عدم انجام کامل تعهدات قراردادی مندرج در قرارداد انشعاب مشمول مقررات تعیین شده خواهند شد. در صورتی که مشترکان مشمول نسبت به ارایه اوراق گواهی ظرفیت متناسب با قدرت قراردادی خود، در موعد مقرر اقدام ننمایند، به میزان گواهی ظرفیت ارایه نشده مشمول مقررات تجاوز از قدرت قراردادی شده و این مسئله در صورتحساب آنان منعکس خواهد شد. البته وزارت نیرو در راستای رسیدن به اهداف تعیین شده در سال جهش تولید و حمایت از بخش تولید، طی دستورالعملی در تاریخ ۱۳۹۹.۰۳.۲۷ شرایط خرید اوراق گواهی ظرفیت را تسهیل نموده و این امکان را برای مشترکان ایجاد کرده تا این اوراق را به صورت مرحله‌ای، خرید و ارایه کنند. لیکن بنا بر حمایت از حقوق مشترکانی که اوراق خود را ارایه نموده‌اند در صورتی که مشترکی نسبت به ارایه گواهی ظرفیت اقدام نکند مطابق دستورالعمل، ظرفیت قراردادی آن مشترک جهت ارایه به متقاضیان جدید انشعاب آزاد می‌گردد.
رویه خرید اوراق گواهی ظرفیت توسط مشمولان و متقاضیان جدید چگونه است؟
ایمان رحمتی (مدیر نظارت بر عملکرد بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق ایران): مشترکان مشمول و متقاضیان بالای ۵ مگاوات می‌بایست با مراجعه به برق منطقه‌ای طرف قرارداد یا شرکت توزیع نیروی برق منطقه خود، درخواست رسمی خود را برای تعیین سقف قابل خرید اوراق گواهی ظرفیت ارایه نمایند تا متعاقباً از طریق شرکت مدیریت شبکه برق ایران جهت اخذ کد معاملاتی برای خرید اوراق گواهی ظرفیت به بورس انرژی معرفی گردند.
مشترک می‌بایست پس از دریافت کد معاملاتی و انتخاب کارگزار، نسبت به خرید اوراق گواهی ظرفیت اقدام و گواهی مالکیت اوراق خود را از سامانه سجام دریافت و پس از تایید کارگزاری برای توثیق به مالک شبکه ارایه نماید.
در مقطع کنونی وضعیت عرضه و تقاضا در بازار این اوراق چگونه است؟
رحمتی: در حال حاضر میزان اوراق گواهی ظرفیت قابل عرضه در بازار حدود ۶۲۶ مگاوات شامل نیروگاه ماهشهر و نیروگاه جهرم است و پذیرش سایر نیروگاه‌های متقاضی انتشار اوراق گواهی ظرفیت با همکاری شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی در حال انجام است. در سمت تقاضا نیز سرجمع مشترکان بالای ۵ مگاواتی که در فاصله زمانی از ابتدای سال ۱۳۹۵ تا پایان سال ۱۳۹۸ به شبکه متصل شده‌اند حدود ۲، ۸۰۰ مگاوات بوده است. البته باید توجه داشت متقاضیان و مشترکانی که از ابتدای سال جاری درخواست اتصال به شبکه را داشته باشند نیز از خریدارن فعال در بازار گواهی ظرفیت خواهند بود. با این اوصاف شاهد مازاد حجم تقاضا نسبت به عرضه می‌باشیم که اگر چه امکان خرید مرحله‌ای می‌تواند تا اندازه‌ای فاصله میان عرضه و تقاضا را در طول زمان مدیریت کند، امیدواریم با پذیرش اوراق گواهی ظرفیت واحدهای نیروگاهی جدید از جمله شیروان و سایر نیروگاه‌ها این کمبود نیز جبران شود.
قیمت عرضه اولیه این اوراق چقدر تعیین شده است؟
صابری: به جهت کمک به راه‌اندازی و شکل‌گیری بازار اوراق گواهی ظرفیت، قیمت پایه در نظر گرفته شده برای عرضه اولین اوراق گواهی ظرفیت پذیرفته شده در بورس انرژی که مربوط به نیروگاه ماهشهر است حدود ۷۰۶ هزار تومان به ازای هر کیلووات تعیین شده بود و در حال حاضر کمترین قیمت مندرج در تابلو بورس توسط عرضه کننده به میزان حدود ۷۸۱ هزار تومان است. لازم به ذکر است که در شرایط فعلی برای احداث یک نیروگاه ۱۰۰۰ مگاواتی سرمایه‌ای به میزان حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان (هر کیلووات ظرفیت نیروگاهی جدید، ۵۶۰ یورو) مورد نیاز است که رقم بسیار بزرگی است و تامین آن از محل عایدی ناشی از فروش محصول آن نیروگاه در بازار برق به سختی و در یک دوره زمانی بلندمدت قابل جبران می‌باشد چرا که دوره بازگشت سرمایه پروژه‌های نیروگاهی، با این رویه بسیار طولانی است.
چشم‌انداز آینده قیمت در بازار گواهی ظرفیت چگونه است؟
رحمتی: با توجه به افزایش هزینه‌های احداث ظرفیت نیروگاهی جدید و همچنین فاصله زیاد بین حجم تقاضا و عرضه فعلی در بازار، افزایش قیمت‌ها در این بازار چندان دور از ذهن نیست. البته چنانکه بیان شد مجموعه وزارت نیرو و به‌ویژه شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی در تلاشند تا با عرضه ظرفیت نیروگاه‌های دیگر در بازار، کمبود حجم عرضه را جبران نمایند که می‌تواند از فشار افزایش قیمت اوراق در این بازار بکاهد. با توجه به اهمیت پایداری شبکه برق برای مصرف کنندگان و وزارت نیرو؛ طی دستورالعمل ابلاغی توسط معاون برق و انرژی وزارت نیرو به شماره ۳۵۰/۱۸۳۷۹/۹۹ مورخ ۱۰/۰۴/۱۳۹۹، در صورت عدم ارائه این اوراق توسط مشترکان بالای پنج مگاوات به شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع طی مهلت در نظر گرفته شده؛ قدرت مصرفی آن‌ها (متناسب با تعهد ارائه نشده گواهی ظرفیت) مبنای محاسبه تجاوز از قدرت در نظر گرفته شده و موجب افزایش هزینه برق مصرفی مشترکان خواهد شد. همچنین شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع مجازاند نسبت به فسخ قرارداد این مشترکان اقدام و نسبت به تخصیص معادل ظرفیت آزاده شده به ارائه کنندگان اورق گواهی ظرفیت اقدام نمایند. در مجموع با توجه مزیت‌های ذکر شده و تسهیلات در نظر گرفته شده توسط وزات نیرو در خصوص امکان خرید مرحله‌ای توسط مشترکان، پیشنهاد میشود صنعتگران و مشترکان برق نسبت به تهیه این اوراق اقدام و از برقی مطمئن و پایدار برخوردار شوند.
در ادامه نظرات "علی صابری"، مدیرکل دفتر بودجه و تامین منابع شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی و "ایمان رحمتی"، مدیر نظارت بر عملکرد بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق ایران را در این خصوص جویا شدیم که در ذیل می‌خوانید:
چرا صنعت برق و خود برق اهمیت دارد و عدم توازن مالی در بخش تولید برق ناشی از چیست؟
علی صابری (مدیرکل دفتر بودجه و تامین منابع شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی): صنعت برق یکی از مهم‌ترین صنایع زیربنایی هر کشور محسوب میشود چرا که محصول آن هم به صورت مستقیم و هم به عنوان عامل تولید به صورت غیر مستقیم نقشی ویژه در افزایش تولید ناخالص داخلی داشته و به لحاظ اقتصاد داده ستانده به عنوان صنعت پیشرو تلقی می‌گردد؛ به این معنی که وقفه یا خلل در تولید این بخش اقتصادی سایر بخش‌های اقتصادی را به شدت متاثر کرده و تولید آنان را کاهش می‌دهد و از طرفی برق به عنوان کالای مصرفی، رابطه مستقیم با رفاه فردی و اجتماعی داشته و با افزایش رفاه در طول زمان، رابطه متقابل بین این دو متغیر قویتر میشود؛ بنابراین برنامه‌ریزی برای سرمایه‌گذاری در این بخش اقتصادی بسیار مهم بوده و می‌تواند مسیر رشد و توسعه را برای صنایع دیگر هموار نماید.
افزایش قیمت ارز مخصوصاً در سال‌های اخیر، مخارج سرمایه‌ای مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری در احداث یا توسعه نیروگاه و نیز هزینه‌های جاری نیروگاه (از قبیل هزینه‌های بهره‌برداری، خرید لوازم یدکی و مواد مصرفی) را به شدت افزایش داده و این در حالی است که قیمت محصول آن (برق) از رشد متناسب با تورم برخوردار نبوده است و این مسئله منجر به عدم توازن مالی در صنعت برق شده و در نهایت به کاهش شدید انگیزه سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در احداث نیروگاه منجر شده که باید راه حلی برای آن یافت؛ چرا که بخش صنعت، کشاورزی و خدمات کشور برای ادامه حیات خود نیازمند پایداری و توسعه این صنعت زیربنایی است.
گواهی ظرفیت چیست و آیا این اوراق می‌تواند راهکاری برای برون رفت از این عدم توازن باشد؟
صابری: گواهی ظرفیت سندی است قابل مبادله، که با اجازۀ وزارت نیرو مبتنی بر ایجاد ظرفیت نیروگاهی قابل اتکای جدید و یا کاهش قدرت قراردادی مشترکان موجود صادر میشود. هر واحد این اوراق معرف «تعهد تدارک یک کیلووات ظرفیت مطمئن نیروگاهی به‌مدت نامحدود» است. بازار اوراق گواهی ظرفیت می‌تواند تحول اساسی در صنعت برق کشور ایجاد نماید، چرا که اطمینان لازم و کافی به منظور استفاده از برق مطمئن و پایدار در تمامی فصول سال و ایام پیک را برای خریداران این اوراق فراهم می‌کند.
بازار این اوراق که به صورت نقدی و آتی طراحی شده و بازار نقدی آن فعلاً راه‌اندازی شده و نیروگاه‌هایی که از سال ۱۳۹۵ به بهره‌برداری تجاری رسیده‌اند می‌توانند از این ظرفیت استفاده کرده و بنا به میزان ظرفیت مطمئنه نیروگاه که توسط شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی تایید می‌گردد اوراق آن را منتشر و بخشی از سرمایه‌گذاری خود را از این محل تامین مالی نمایند. نکته جالب اینکه هر چقدر میزان نیاز به تامین برق در کشور افزایش یابد قیمت این اوراق به جهت افزایش تقاضای انشعاب برق افزایش یافته و بنابراین سازنده نیروگاه منابع بیشتری از محل فروش این اوراق کسب خواهد نمود، لذا انگیزه بیشتری برای سرمایه گذاری در بخش نیروگاهی در شرایط افزایش تقاضا به وجود خواهد آمد که این مسئله به خوبی کارایی اقتصادی این ابزار مالی را نشان می‌دهد، این ابزار با توجه به پیش‌بینی پذیر کردن عرضه و تقاضای انتظاری، در برنامه‌ریزی برای ایجاد ظرفیت متناسب با نیاز بسیار کاربرد داشته و سیگنال‌های ناشی از بازار آن، خطای برنامه‌ریزی برای ایجاد میزان ظرفیت جدید مورد نیاز کشور را به حداقل خواهد رساند.
کسانی که این اوراق را خریداری نموده و مالک می‌شوند، به نوعی سهامدار ظرفیت مطمئنه برق کشور می‌باشند، لذا یکی از کارکرد‌های این ابزار تامین مالی جدید، افزایش مشارکت مردم در بخش نیروگاه سازی و مردمی شدن اقتصاد برق است. افرادی که نسبت به خرید اوراق اقدام می‌کنند در صورت عدم نیاز به قرارداد انشعاب خود و یا کاهش قدرت قراردادی آن، می‌توانند به سهولت اقدام به فروش این اوراق در بازار سرمایه نموده و اوراق خود را نقد کنند.
چه کسانی مشمول خرید گواهی ظرفیت هستند و باید خرید را انجام دهند؟
صابری: با راه‌اندازی بازار گواهی ظرفیت، این امکان برای مشترکان برق و متقاضیان انشعاب جدید ایجاد شده تا با انجام تعهد قراردادی، انشعاب برق خود را از طریق خرید اوراق مذکور از بازار و ارایه آن به شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع برق، قطعی کرده و به عبارتی از فسخ آن ممانعت به‌عمل آورند و از طرفی دیگر این اطمینان را برای خود ایجاد کنند که از برق مطمئن و پایدار بهره‌مند شده و در تمامی فصول سال و حتی در ایام پیک، دسترسی به برق مطمئن را برای تولیدی خود تضمین کنند.
در وضعیت کنونی و بر اساس دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های صادر شده از طرف وزارت نیرو، مشترکان و متقاضیان با قدرت قراردادی بالای ۵ مگاوات که از ابتدای سال ۱۳۹۵ به شبکه برق متصل شده‌اند، می‌بایست نسبت به خرید اوراق متناسب با قدرت قراردادی خود اقدام و از این طریق مالکیت خود بر انشعاب صادره را تثبیت نمایند، در واقع قرارداد انشعاب این مشترکان به‌صورت مشروط منعقد شده و در صورت عدم انجام کامل تعهدات قراردادی مندرج در قرارداد انشعاب مشمول مقررات تعیین شده خواهند شد. در صورتی که مشترکان مشمول نسبت به ارایه اوراق گواهی ظرفیت متناسب با قدرت قراردادی خود، در موعد مقرر اقدام ننمایند، به میزان گواهی ظرفیت ارایه نشده مشمول مقررات تجاوز از قدرت قراردادی شده و این مسئله در صورتحساب آنان منعکس خواهد شد. البته وزارت نیرو در راستای رسیدن به اهداف تعیین شده در سال جهش تولید و حمایت از بخش تولید، طی دستورالعملی در تاریخ ۱۳۹۹.۰۳.۲۷ شرایط خرید اوراق گواهی ظرفیت را تسهیل نموده و این امکان را برای مشترکان ایجاد کرده تا این اوراق را به صورت مرحله‌ای، خرید و ارایه کنند. لیکن بنا بر حمایت از حقوق مشترکانی که اوراق خود را ارایه نموده‌اند در صورتی که مشترکی نسبت به ارایه گواهی ظرفیت اقدام نکند مطابق دستورالعمل، ظرفیت قراردادی آن مشترک جهت ارایه به متقاضیان جدید انشعاب آزاد می‌گردد.
رویه خرید اوراق گواهی ظرفیت توسط مشمولان و متقاضیان جدید چگونه است؟
ایمان رحمتی (مدیر نظارت بر عملکرد بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق ایران): مشترکان مشمول و متقاضیان بالای ۵ مگاوات می‌بایست با مراجعه به برق منطقه‌ای طرف قرارداد یا شرکت توزیع نیروی برق منطقه خود، درخواست رسمی خود را برای تعیین سقف قابل خرید اوراق گواهی ظرفیت ارایه نمایند تا متعاقباً از طریق شرکت مدیریت شبکه برق ایران جهت اخذ کد معاملاتی برای خرید اوراق گواهی ظرفیت به بورس انرژی معرفی گردند.
مشترک می‌بایست پس از دریافت کد معاملاتی و انتخاب کارگزار، نسبت به خرید اوراق گواهی ظرفیت اقدام و گواهی مالکیت اوراق خود را از سامانه سجام دریافت و پس از تایید کارگزاری برای توثیق به مالک شبکه ارایه نماید.
در مقطع کنونی وضعیت عرضه و تقاضا در بازار این اوراق چگونه است؟
رحمتی: در حال حاضر میزان اوراق گواهی ظرفیت قابل عرضه در بازار حدود ۶۲۶ مگاوات شامل نیروگاه ماهشهر و نیروگاه جهرم است و پذیرش سایر نیروگاه‌های متقاضی انتشار اوراق گواهی ظرفیت با همکاری شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی در حال انجام است. در سمت تقاضا نیز سرجمع مشترکان بالای ۵ مگاواتی که در فاصله زمانی از ابتدای سال ۱۳۹۵ تا پایان سال ۱۳۹۸ به شبکه متصل شده‌اند حدود ۲، ۸۰۰ مگاوات بوده است. البته باید توجه داشت متقاضیان و مشترکانی که از ابتدای سال جاری درخواست اتصال به شبکه را داشته باشند نیز از خریدارن فعال در بازار گواهی ظرفیت خواهند بود. با این اوصاف شاهد مازاد حجم تقاضا نسبت به عرضه می‌باشیم که اگر چه امکان خرید مرحله‌ای می‌تواند تا اندازه‌ای فاصله میان عرضه و تقاضا را در طول زمان مدیریت کند، امیدواریم با پذیرش اوراق گواهی ظرفیت واحدهای نیروگاهی جدید از جمله شیروان و سایر نیروگاه‌ها این کمبود نیز جبران شود.
قیمت عرضه اولیه این اوراق چقدر تعیین شده است؟
صابری: به جهت کمک به راه‌اندازی و شکل‌گیری بازار اوراق گواهی ظرفیت، قیمت پایه در نظر گرفته شده برای عرضه اولین اوراق گواهی ظرفیت پذیرفته شده در بورس انرژی که مربوط به نیروگاه ماهشهر است حدود ۷۰۶ هزار تومان به ازای هر کیلووات تعیین شده بود و در حال حاضر کمترین قیمت مندرج در تابلو بورس توسط عرضه کننده به میزان حدود ۷۸۱ هزار تومان است. لازم به ذکر است که در شرایط فعلی برای احداث یک نیروگاه ۱۰۰۰ مگاواتی سرمایه‌ای به میزان حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان (هر کیلووات ظرفیت نیروگاهی جدید، ۵۶۰ یورو) مورد نیاز است که رقم بسیار بزرگی است و تامین آن از محل عایدی ناشی از فروش محصول آن نیروگاه در بازار برق به سختی و در یک دوره زمانی بلندمدت قابل جبران می‌باشد چرا که دوره بازگشت سرمایه پروژه‌های نیروگاهی، با این رویه بسیار طولانی است.
چشم‌انداز آینده قیمت در بازار گواهی ظرفیت چگونه است؟
رحمتی: با توجه به افزایش هزینه‌های احداث ظرفیت نیروگاهی جدید و همچنین فاصله زیاد بین حجم تقاضا و عرضه فعلی در بازار، افزایش قیمت‌ها در این بازار چندان دور از ذهن نیست. البته چنانکه بیان شد مجموعه وزارت نیرو و به‌ویژه شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی در تلاشند تا با عرضه ظرفیت نیروگاه‌های دیگر در بازار، کمبود حجم عرضه را جبران نمایند که می‌تواند از فشار افزایش قیمت اوراق در این بازار بکاهد. با توجه به اهمیت پایداری شبکه برق برای مصرف کنندگان و وزارت نیرو؛ طی دستورالعمل ابلاغی توسط معاون برق و انرژی وزارت نیرو به شماره ۳۵۰/۱۸۳۷۹/۹۹ مورخ ۱۰/۰۴/۱۳۹۹، در صورت عدم ارائه این اوراق توسط مشترکان بالای پنج مگاوات به شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع طی مهلت در نظر گرفته شده؛ قدرت مصرفی آن‌ها (متناسب با تعهد ارائه نشده گواهی ظرفیت) مبنای محاسبه تجاوز از قدرت در نظر گرفته شده و موجب افزایش هزینه برق مصرفی مشترکان خواهد شد. همچنین شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع مجازاند نسبت به فسخ قرارداد این مشترکان اقدام و نسبت به تخصیص معادل ظرفیت آزاده شده به ارائه کنندگان اورق گواهی ظرفیت اقدام نمایند. در مجموع با توجه مزیت‌های ذکر شده و تسهیلات در نظر گرفته شده توسط وزات نیرو در خصوص امکان خرید مرحله‌ای توسط مشترکان، پیشنهاد میشود صنعتگران و مشترکان برق نسبت به تهیه این اوراق اقدام و از برقی مطمئن و پایدار برخوردار شوند.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.