بیمتال موتور تکفاز

سرویس آموزش‌های تخصصی برق نیوز: بیمتال یک رله حفاظتی برای محافظت از موتور‌های الکتریکی در برابر اضافه بار در تابلو برق استفاده می‌شود و به صورت سری در مدار قرار می‌گیرد. بی متال با نام‌های رله اضافه بار، رله حرارتی و یا رله اضافه بار حرارتی نیز شناخته می‌شود.
اساس کار بیمتال یا رله حرارتی با توجه به تفاوت ضریب انبساط طولی است، در اثر عبور جریان اضافه بار، دو فلز گرم می‌شوند و منبسط می‌شود در نتیجه این انبساط کنتاکت ۹۵ – ۹۶ که در مدار فرمان به طور سری بسته شده است قطع می‌شود و همچنین باعث وصل شدن کنتاکت ۹۷ – ۹۸ می‌شود، در این صورت کنتاکتور از مدارخارج می‌شود و موتور الکتریکی خاموش می‌شود به این وسیله از سوختن موتورجلوگیری می‌شود. بیمتال دارای پیچ تنظیمی است که با شدت جریان موتور‌های الکتریکی که در روی پلاک آن مشخص شده تنظیم شود.

بی متال تک فاز
تشخیص اضافه بار از طریق بی متال در خیلی از مدارات و تجهیزات به کار می‌رود. دامنه کاربرد‌های بی متال بسیار گستره است که در ادامه به برخی از این کاربرد بی متال تک فاز می‌پردازیم:

• تنظیم درجه حرارت کنترلی برخی دستگاه‌ها مانند ماشین لباس شویی، سرخ کن ها، پلوپز، گریل و ...
• روشن و خاموش کردن فن خودرو
• محافظت از الکترو موتور‌های تک فاز

اتصال بار تکفاز به بی متال سه فاز در صورت استفاده از یک بی متال سه فاز برای یک مصرف کننده تکفاز، باید قطع کننده یکی از فاز‌ها را با قطع کننده فاز دیگر سری نموده و از کنتاکت باقی مانده باید برای اتصال نول به مصرف کننده استفاده نمود.

یک بی متال استاندارد باید دارای شرایط زیر باشد:

• در بار نامی نباید مدار قطع کند.
• اگر جریان عبوری به اندازه ۵ درصد بیشتر از مقدار جریان تنظیم شده روی بی متال باشد، باید در مدت زمان بیشتر از ۲ ساعت مدار را قطع کند.
• اگر جریان عبوری به اندازه ۲۰ درصد بیشتر از جریان تنظیم شده باشد، باید در زمان کمتر از دو ساعت مدار را قطع کند.
• اضافه بار بیشتر از ۵۰ درصد باید کلید حفاظتی را در زمان کمتر از دو دقیقه قطع کند.
• اگر جریان عبوری از بی متال ۶ برابر جریان تنظیم شده باشد (راه اندازی موتور) باید کلید حفاظتی را در راه اندازی معمولی در زمان بیشتر از ۲ ثانیه و در راه اندازی سخت در زمان بیشتر از ۵ ثانیه مدار را قطع کند.

قطعات لازم برای راه اندازی موتور‌های تک فاز

1. فیوز محافظ (میتواند فیوز کاردی، مینیاتوری، کلید حرارتی و… باشد)
2. کنتاکتور
3. بی متال (در مواردی که کلید حرارتی وجود دارد، نیازی به بی متال نیست)
4. برای موتور‌های سه فاز علاوه بر موارد فوق کنترل فاز استفاده می‌شود.

کنتاکتور به‌عنوان یک المان راه‌انداز و فیوز و بی متال به‌عنوان دو المان حفاظتی مورد استفاده قرار می‌گیرند که انتخاب درست هرکدام، علاوه بر افزایش راندمان، هزینه‌های تعمیر و نگهداری را نیز کاهش می‌دهد.