چگونه آلمان به رکورد جدید در تولید برق خورشیدی رسید؟

سرویس علمی برق نیوز - محمد حسن غفوری:

این روزها هنگام ظهر، توان برق خورشیدی متصل به شبکه در آلمان به 23 گیگاوات هم می رسد. این رقم به قدری بالاست که در روزهای تعطیل آخر هفته یا تعطیلات رسمی که مصرف برق کشور کاهش می یابد، نیمی از کل توان شبکه را شامل می شود.

چنان که ظهر روز نهم ژوئن (19 خرداد) رکورد جدیدی برابر با 23.1 گیگاوات برق خورشیدی که برابر 50.6 درصد کل توان مصرفی بود، ثبت شد.

این در حالی است که سه روز قبل از آن در روز 6 ژوئن توان برق خورشیدی بین ساعت 1 و 2 بعد از ظهر به 24.2 گیگاوات هم رسید که بالاترین توان ثبت شده برق خورشیدی در آلمان و می توان گفت در جهان برای یک کشور است.

شایان ذکر است که تابستان سال گذشته، برق خورشیدی 10% کل برق مصرفی سه ماهه تابستان را در آلمان تأمین کرد و امسال پیش بینی می شود این مقدار به درصد بالاتری افزایش یابد.

امروز انرژی خورشیدی دیگر یک رویا و خیال نیست، یک واقعیت است، آنقدر واقعی که می تواند نیمی از مصرف برق یک کشور 80 میلیونی را در ظهر تابستان تأمین کند.

آنقدر واقعی که برای چند ماه گرم سال در این کشور،پیک مصرف در میانه روز بر دوش برق خورشیدی گذاشته می شود و جالب است بدانید برای استفاده از انرژی خورشیدی تعداد زیادی از نیروگاه های گازی و ذغال سنگ در هنگام ظهر خاموش می شوند.

انرژی خورشیدی دارد جای خودش را باز می کند.

این مهم باید قابل توجه مسئولین برق کشور ما باید باشد، بخصوص که در سال های اخیر به علت افزایش تعداد دستگاه های اسپلیت به خصوص در جنوب کشور در شهرهایی مانند اهواز مصرف برق کشور در ظهرهای تابستان به شدت بالا رفته است و این مصرف همزمان با ماکزیمم تابش خورشید در ظهر تابستان است و با آن همپوشانی دارد.

اما چه فایده، که ما قدر این نعمت را نمی دانیم، خورشید از آسمان بر سرمان می بارد ولی ما زیر زمین دنبال نفت و گاز می گردیم، و هنوز چشم امیدمان به سوزاندن گاز و گازوئیل در نیروگاه هاست و بهانه مان این که سوخت ارزان داریم و حالا حالاها می توانیم بسوزانیم.

جالب است بدانید تابش خورشید در کشوری مانند آلمان کمی بیش از نصف تابش خورشید ماست. و مردمش روزها که آفتابی می شود، شادمان از اینکه ابری یا بارانی در کار نیست، از خانه بیرون می آیند. نه مثل ما که از شدت تابش آفتاب باید به سایه پناه ببریم.

اکنون نیز که با تعیین نرخ خرید 444 تومانی برای برق تجدیدپذیر بنظر گامی به جلو برداشته شده است، به این نکته توجه نشده که هزینه تمام شده برق خورشیدی حتی با کاهش زیاد قیمت تجهیزات خورشیدی در سالهای اخیر به مراتب از برق بادی گرانتر است و در اغلب کشورها نرخ خرید برق خورشیدی از برق بادی بالاتر تعیین شده است.

تعیین نرخ های متفاوت خرید برق از انرژی های تجدیدپذیر گوناگون به قدری بدیهی است که به عنوان اصل اول قانون Feed In Tariff (خرید تضمینی برق تجدید پذیر) شناخته می شود.

در همه نزدیک به صد کشور و ایالتی که تاکنون قانون Feed in Tariff در آنها وضع شده، نرخ خرید برق خورشیدی بالاتر از برق بادی است. این نرخ در سال های گذشته تا 5 برابر نرخ خرید برق بادی بود که با توجه به کاهش قیمت پانل های خورشیدی در سالهای اخیر، این نرخ در حال حاضر معمولا بین 1.5 تا 2 برابر نرخ خرید برق بادی در این کشورها متغیر است.

با این تفاسیر احتمالاً ایران تنها کشوری است که فقط یک نرخ را برای خرید برق تولیدی از همه انواع انرژی های تجدیدپذیر در نظر گرفته است و این امر سالهاست که ادامه دارد و مشخص نیست چرا اصلاح نشده است.

در نتیجه همین طراحی اشتباه در قانون، حتی اکنون که نرخ خرید تا حتی اکنون که نرخ خرید تا 444 تومان افزایش پیدا کرده، تقریبا همه درخواست های احداث در ماه های اخیر مربوط به نیروگاه های بادی بوده چرا که نیروگاه های خورشیدی حتی در مقیاس نیروگاهی به تعرفه خرید بالاتر از 600 تومان بر کیلووات ساعت نیاز دارند تا سرمایه گذاری اقتصادی شود چه برسد به مقیاس خانگی که تعرفه خرید آن از این عدد هم باید بالاتر تعیین شود.

با داشتن تنها یک نرخ خرید، واضح است که توسعه متوازنی در احداث نیروگاه های تجدیدپذیر گوناگون نخواهیم داشت و به تبع آن فرصتی که می تواند برای کسب دانش فنی، رشد تحقیقات و ایجاد اشتغال فراهم شود را نیز از دست خواهیم داد.

برای درک اهمیت تعیین نرخ های تعرفه کافی است بدانید برخی کشورها مانند ترکیه نه تنها نرخ های خرید متفاوت و متناسب با هر انرژی وضع کرده اند، تا زمینه توسعه متوازن انواع انرژی های تجدیدپذیر را فراهم آورند، بلکه برای سیستم هایی که از تجهیزات تولید داخل ترکیه استفاده کرده باشند نیز تعرفه بالاتری در نظر می گیرند و بسته به این که چه میزان از سیستم در داخل تولید شده باشد این نرخ تا 50% نیز افزایش می یابد.

این امر نشان می دهد تعیین درست و دقیق نرخ تعرفه چه امر مهمی است و چه ابزار قدرتمندی در جهت دادن به رشد انرژی های گوناگون و حتی بومی سازی و تولید داخلی آنها و در نتیجه ایجاد صنعت وتحقیقات و اشتغال می تواند باشد.

پی نوشـت:

* نمودار فوق، توان برق تولیدی را به تفکیک انرژی نمایش می دهد که روز نهم ژونم بیش از 60 گیگاوات است. مقداری از این توان به کشورهای مجاور آلمان صادر می شود به گونه ای که پیک مصرف داخلی 46 گیگاوات بوده است.