رله حالت جامد SSR یا رله الکترومکانیکی؟

سرویس آموزش‌های تخصصی برق نیوز: رله الکترومکانیکی:

معروف‌ترین رله که در اکثر برد‌های الکترونیکی استفاده می‌شود رله الکترومکانیکی است. این رله از یک سیم پیچ به همراه یک یا چند کنتاکت تشکیل شده است. در حالت عادی که ولتاژی به دو سر سیم پیچ اعمال نمی‌شود کنتاکت‌های رله به پایه‌های نرمال بسته (NC) متصل میباشند. با اعمال ولتاژ به دو سر سیم پیچ یک میدان الکتریکی داخل آن ایجاد شده و سیم پیچ مانند یک آهنربا عمل می‌کند و کنتاکت را از پایه نرمال بسته جدا به پایه نرمال باز (ON) متصل می‌کند.

معایب:

همانطور که از نام رله الکترومکانیکی مشخص است این رله به صورت مکانیکی عمل می‌کند. در این رله پایه COM به صورت مکانیکی بین دو پایه NO و NC جابجا می‌شود. از این رو طول عمر و سرعت کلید زنی این رله پایین بوده و در کاربرد‌هایی که نیاز به کلید زنی با فرکانس بالا (بیشتر از ده هرتز) است از این رله استفاده نمی‌شود. از سوی دیگر، رله به صورت مستقیم توسط میکروکنترلر قابل فعال‌سازی نیست و نیاز به ترانزیستور و مدارات جانبی دارد.

رله حالت جامد:

رله حالت جامد یا رله SSR، برخلاف رله‌های مکانیکی دارای قسمت متحرک یا کنتاک نیست از این رو این رله قادر است با سرعت بالاتری عمل کرده و طول عمر بیشتری داشته باشد. در داخل این رله یک مدار الکترونیکی قرار دارد در این مدار از یک ترایاک برای درایو بار خروجی استفاده شده و برای ایجاد ایزولاسیون بین مدار فرمان و ترایاک، از یک ایزولاتور نوری به نام اپتوترایاک استفاده میشود.

انواع رله حالت جامد:

رله حالت جامد در سه مدل تک فاز، سه فاز و DC تولید می‌شود. در مدل‌های DC که برای کنترل بار‌ها DC استفاده می‌شود، به جای ترایاک، از ترانزیستور و به جای اپتوترایاک از یک اپتوکوپلر استفاده شده است. معمولاً این رله به راحتی توسط یک ولتاژ بین ۳ تا ۳۰ ولت روشن می‌شود و جریان ورودی پایین دارد. به همین دلیل می‌توان این رله را به صورت مستقیم میکروکنترلر متصل کرد.

مقایسه کلی:

رله الکترومکانیکی، سرعت و طول عمر پایینی داشته، اما قیمت بسیار مناسبی دارد.

رله حالت جامد سرعت و طول عمر بالاتری داشته و گرانتر از رله الکترومکانیکی است.