رویکرد کشور‌های خاورمیانه به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر

به گزارش برق نیوز، بر اساس آمار عربستان سعودی سالانه بیش از ۳۰۰ هزار میلیون کیلووات ساعت برق تولید می‌کند؛ میزان برقی که بر اساس اطلاعاتی که مرکز آماری (eia) منتشر کرده است، در دوران فراگیری ویروس کرونا به واسطه افزایش مصرف خانگی با چالش‌هایی رو به رو و دولت عربستان ناگزیر شد برای حفظ پایداری برق این کشور اقدام به کاهش مصرف برق صنایع و ارگان‌های دولتی کند.

اگرچه عربستانی‌ها در سال‌های اخیر برنامه جدی و متمرکزی را برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در دستور کار خود قرار داده‌اند، اما بر اساس آمار مستند هنوز چیزی حدود ۶۰ درصد انرژی این کشور از طریق نیروگاه‌های گازی و ۳۹ درصد نیز از طریق سوخت نفت تأمین می‌شود.

در واقع گزارش کارشناسان انرژی نشان می‌دهد که در این کشور عرضه و ظرفیت فرآوری گاز طبیعی از سال ۲۰۱۵ افزایش یافته و در نقطه مقابل تولید نفت در این دوره با کاهش مواجه شده که به گاز طبیعی اجازه داده تا جایگزین بخش قابل توجهی از نفت خام سوزانده شده برای تولید برق شود.

این در حالی است که انرژی خورشیدی و زغال سنگ تنها مقدار کمی در مصرف انرژی عربستان سعودی نقش داشته‌اند.
البته برخی عقیده دارند یکی از اهداف ثانوی عربستانی‌ها از تلاش برای متنوع کردن منابع برق تولیدی این است که از این طریق سهم نفت صادراتی خودشان را افزایش دهند.

در واقع در بخش انرژی و به صورت مشخص در حوزه برق، دولت سعودی قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ نفت خام، نفت کوره و گازوئیل را با گاز طبیعی و انرژی‌های تجدیدپذیر به منظور تولید برق جایگزین کند.

عربستان سعودی بیش از هر کشور دیگری در خاورمیانه انرژی الکتریکی تولید کرده که این میزان در سال ۲۰۱۹ حدود ۳۶۲ تراوات ساعت و تقریباً مشابه سال ۲۰۱۸ بود.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که عربستانی‌ها اهداف بلند مدتی برای توسعه نیروگاه‌های برق با انرژی خورشیدی و بادی در طول دهه آینده در برنامه خود دارند، ولی کارشناسان عقیده دارند که موفقیت عربستان در این برنامه‌ها بستگی زیادی به رقابت هزینه‌ای در برابر سوخت‌های فسیلی، سیاست‌های قیمت‌گذاری انرژی تعیین شده توسط دولت و سرمایه گذاری کافی در این توسعه‌ها دارد.

اگرچه در حال حاضر تولید انرژی خورشیدی سهم ناچیزی از کل تولید برق عربستان را به خود اختصاص داده است، اما هم اکنون چندین پروژه خورشیدی در مقیاس‌های کلان در این کشور در دست توسعه هستند.

با توجه به این که برخی از مناطق این کشور دورافتاده هستند و به سیستم گاز طبیعی متصل نیستند، دولت عربستان بر این باور است که از طریق نیروگاه‌های خورشیدی و ظرفیت‌های طبیعی که در این حوزه دارد می‌تواند برق مورد نیاز این مناطق را با سهولت بیشتری تأمین کند و در همین راستا به تازگی شروع به توسعه پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر در مقیاس بزرگ از طریق برنامه ملی انرژی‌های تجدیدپذیر کرده است.

مطالعات نشان می‌دهد که در ماه نوامبر سال ۲۰۱۹ شرکتی به نام اکوا پاور نیروگاه خورشیدی به نام ساکاکا را با ظرفیت تولید ۳۰۰ مگاواتی (مگاوات) برق با موفقیت به شبکه برق عربستان متصل کرد و همچنین مزرعه بادی ۴۰۰ مگاواتی دومات الجندال، نیز اولین پروژه تجاری برق بادی عربستان سعودی بود که در آگوست ۲۰۲۱ با موفقیت وارد مدار شد.

علاوه بر اینها، در آوریل ۲۰۲۱، عربستان سعودی قرارداد‌های خرید برق از بخش خصوصی برای هفت پروژه خورشیدی با ظرفیت ترکیبی سه گیگاوات را امضا کرده است که پیش‌بینی می‌شود، مجموع این اقدامات عربستانی‌ها را در متنوع کردن منابع تولید برق خود با موفقیت‌های بیشتری در سال‌های آینده رو به رو کند.

بر اساس آمار و اطلاعاتی که سایت «enerdata» منتشر کرده است و با اینکه در حال حاضر تقریبا ۹۹ درصد تولید برق عربستانی‌ها از طریق منابع تجدیدناپذیر و آلاینده تأمین می‌شود، اما مقامات این کشور مصمم هستند تا سال ۲۰۶۰ میلادی سهم تولید برق خود را از طریق منابع تجدیدپذیر تا ۵۰ درصد افزایش دهند که این مهم در صورت تحقق نه تنها به حفاظت از محیط زیست و هوای این کشور به شدت کمک خواهد کرد، همچنین سهم صادرات گاز و نفت آن‌ها را نیز افزایش می‌دهد.

در همین راستا آوریل ۲۰۲۰ یک کمیته عالی زیر نظر ولیعهد عربستان تأسیس شده است که مأموریت اصلی آن توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر بوده و در تعامل با وزارت انرژی عربستان به دنبال سامان دهی این پروژه‌ها هستند.