چهار استان، پیشرو در نصب سامانه‌های خورشیدی حمایتی

به گزارش برق نیوز، جعفر محمدنژاد سیگارودی با اشاره به ساخت بیش از ۵۰۰۰ نیروگاه خورشیدی کوچک مقیاس تاکنون، افزود: حدود ۴۰۰۰ سامانه دیگر نیز در حال ساخت است. به طور متوسط برای هر استان سهمیه ساخت ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سامانه خورشیدی ۵ کیلوواتی درنظر گرفته شده که برای برخی استان‌ها همچون سیستان و بلوچستان ساخت ۱۵۰۰۰ سامانه و یا در خوزستان تا ۱۰ هزار سامانه با توجه به پتانسیل سرزمینی، سهمیه درنظر گرفته شده است.

وی اضافه کرد:در این میان استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، اصفهان و کرمان جز استان‌های پیشرو در نصب سامانه خورشیدی بوده اند. اگر در منابع اعتباری در اختیار استان‌ها اجازه بدهد، از منظر ساتبا محدودیتی در افزایش و پذیرش قرارداد‌های ساخت سامانه خورشیدی در استان‌ها وجود نخواهد داشت.

وی با اشاره به مبنای درنظر گرفته شده برای سهمیه بندی احداث سالانه ۱۱۰ هزار سامانه خورشیدی در کل کشور، عنوان کرد: برای این مساله دو موضوع مدنظر قرار گرفت؛ نخست آنکه سطح توسعه یافتگی استان‌ها، تعداد روستا‌های کمتر توسعه یافته و دسترسی به پتانسیل خورشیدی مدنظر قرار گرفت. با این شرایط بیشترین سهمیه ساخت سامانه‌های خورشیدی به استان سیستان و بلوچستان، کرمان، خوزستان اختصاص یافت و با این شرایط درنظر گرفته شده حتی در استان‌های شمالی نیز نسبت به استان‌های کویر دارای پتانسیل بالا، سهمیه ساخت ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سامانه خورشیدی تخصیص یافته است.

وی با یادآوری برنامه ساخت ۵۵۰ هزار سامانه خورشیدی ۵ کیلوواتی طی ۵ سال تشریح کرد: براساس ابلاغ مصوبه معاون اول ریاست جمهوری برای احداث ۵۵۰ هزار سامانه خورشیدی ۵ کیلوواتی طی ۵ سال در سال گذشته و مبادله تفاهم نامه پنج جانبه با مشارکت نهاد‌های حمایتی شامل کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی، سازمان بسیج سازندگی و معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری و ساتبا برای احداث سالانه ۱۱۰ هزار سامانه خورشیدی منابعی در بودجه سالیانه و از محل اعتبارات اشتغال زایی، پیش بینی و به بانک‌ها ابلاغ شده است تا اعتبارات به این نهاد‌ها برای ساخت اختصاص یابد.

وی ادامه داد: بانک مرکزی در سال نخست اجرای این طرح به پنج بانک شامل بانک‌های ملی، ملت، سپه، صادرات و تجارت، ابلاغ و تکلیف کرد تا منابع مالی مورد نیاز ساخت سامانه‌های خورشیدی در اختیار نهاد‌های حمایتی قرار دهد. در سال ۱۴۰۲، الزام پرداخت تسهیلات مذکور به همه بانک‌های عامل ابلاغ و شرط اخذ ضمانت برای ساخت نیروگاه‌های خورشیدی حذف شد تا قرارداد خرید تضمینی برق توسط ساتبا به عنوان تضمین مورد تایید بانک‌ها قرار گیرد.

محمدنژاد با بیان اینکه ساتبا بر رعایت اصول ساخت نیروگاه‌ها همچون استفاده از تجهیزات استاندارد و تایید صلاحیت‌های مالی و فنی شرکت‌های مشاور و پشتیبان سازنده نیروگاه‌ها نظارت می‌کند، عنوان کرد: تاکنون بیش از ۵۰ شرکت سازنده و بومی دارای‌ای پی سی در استان‌ها از سوی ساتبا ارزیابی شده اند و در حال اجرای پروژه هستند. البته هر شرکت صاحب تجربه و متخصص در این زمینه می‌تواند پس از اخذ تاییدیه توسط ساتبا می‌تواند به تعداد این شرکت‌ها اضافه شود.

وی، اقدامات ساتبا برای تسهیل در ساخت سامانه‌های خورشیدی حمایتی ویژه اقشار محروم تحت پوشش نهاد‌های حمایتی را تشریح کرد و گفت: ساتبا برای تضمین بازپرداخت تسهیلات توسط خانواده‌های تحت پوشش نهاد‌های حمایتی کار بزرگی انجام داده است. نرخ خرید تضمینی برق برای خانواده‌های حمایتی به ازای هر کیلووات ساعت به ۳۰۰۰ تومان افزایش یافته است و به عبارتی دیگر در سال اول اجرای این طرح، خانواده‌های تحت پوشش، بدون هیچ آورده‌ای می‌توانند ضمن پرداخت اقساط تسهیلات دریافتی، درآمد ماهیانه ۳۰۰ تا ۴۵۰ هزار تومان کسب کنند که این میزان در سال‌های آینده به نحو چشمگیری افزایش می‌یابد. قرارداد خرید تضمینی ساتبا به گونه‌ای تضمین شده که هر سال این نرخ افزایش یابد بنابراین پیش بینی‌ها نشان می‌دهد که با این مدل مالی، سرمایه این خانواده‌ها کمتر از سه سال بازگشت داشته باشند و خانواده‌ها در روز نخست صاحب نیروگاه خورشیدی شوند.

محمدنژاد ادامه داد: برای اینکه خانواده‌های حمایتی به منظور بازپرداخت وام با مشکل مواجه نشوند، درآمد این نیروگاه‌ها به دو بخش تقسیم خواهد شد، به این گونه که اقساط وام به صورت مستقیم توسط ساتبا از محل خرید تضمینی به حساب بانک واریز می‌شود و مابقی به حساب خانواده‌ها واریز می‌شود. از سوی ساتبا تاکید شده است این روند برای تمام خانواده‌های متقاضی سامانه‌های خورشیدی محقق شود. در این میان نهاد‌های حمایتی باید دو حساب مجزا شامل حساب بازپرداخت تسهیلات و حسابی به نام خانواده‌های تحت پوشش در زمان عقد قرارداد با خانواده‌ها به ساتبا اعلام کنند.

مدیرکل دفتر توسعه سامانه‌های مقیاس کوچک ساتبا در ارتباط با آخرین وضعیت برنامه وزارت نیرو برای اجرای طرح‌های حمایتی ساخت نیروگاه‌های خورشیدی خاطرنشان کرد: وزارت نیرو در حال حاضر از برنامه تعیین شده جلوتر است و در همین لحظه وزارت نیرو آمادگی احداث بیش از ۵۰ هزار نیروگاه خورشیدی حمایتی را دارد. تاکنون فرایند شناسایی و صلاحیت سنجی بیش از ۵۰ هزار خانواده که امکان احداث نیروگاه خورشیدی دارند، انجام شده و از سوی وزارت نیرو مشکلی در ارتباط با پیش برد سریع این طرح وجود ندارد.

وی با اشاره به چالش‌های پیش روی ساخت سامانه‌های خورشیدی حمایتی تصریح کرد: با وجود اینکه ساتبا زیرساخت‌های لازم برای ساخت سامانه کوچک مقیاس تجدیدپذیر و اتصال به شبکه را ایجاد کرده، نهاد‌های حمایتی اعلام کرده اند که باید همکاری بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات تسریع شود چراکه بررسی‌ها حاکی از این است، اعتبارات اشتغال زایی اختصاص یافته به خانواده‌های تحت پوشش کمیته امداد برای پرداخت تسهیلات ساخت نیروگاه‌های خورشیدی جذابیت لازم برای تحقق اشتغال را در بین جوامع روستایی داشته و به اذعان نهاد‌های حمایتی، هیچ طرح اشتغال زایی به اندازه طرح احداث سامانه‌های خورشیدی، پایداری و جذابیت اقتصادی برای درآمدزایی خانواده‌های محروم نداشته است.

محمدنژاد با تاکید بر اینکه منابع پایداری از سوی وزارت نیرو برای خرید تضمینی برق تجدیدپذیر پیش بینی شده است، اضافه کرد: علاوه بر اینکه با اجرای این طرح خانواده‌های تحت پوشش توانمند می‌شوند و برای آنان درآمد پایدار ایجاد می‌کند، توسعه نیروگاه‌های خورشیدی ایجاد شده در روستا‌ها سبب آبادانی و ایجاد صنایع تبدیلی در مناطق روستایی و مهاجرت معکوس می‌شود.

وی با بیان اینکه با ساخت ۵۵۰ هزار سامانه خورشیدی ۲۷۵۰ مگاوات ظرفیت نیروگاهی تولید برق ایجاد می‌شود، مزایای ساخت چنین نیروگاه‌هایی را برشمرد و ادامه داد: پراکندگی نیروگاه‌های ساخته شده موجب تقویت شبکه برق، صرفه جویی انرژی و آب، رونق گرفتن کسب و کار روستایی و محلی و ایجاد امنیت انرژی در محل مصرف و کاهش آلاینده‌های زیست محیطی حاصل از مصرف سوخت‌های فسیلی می‌شود چرا که وابستگی به سوخت نیروگاه‌های تامین کننده برق شبکه سراسری ندارند و می‌توانند دسترسی به برق را در انتهای خط توزیع تامین کنند.

مدیرکل دفتر توسعه سامانه‌های مقیاس کوچک ساتبا یادآور شد: ساخت برنامه ساخت ۵۵۰ هزار سامانه خورشیدی ۵ کیلوواتی یکی از هوشمندانه‌ترین طرح‌های ملی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در حال اجراست و مزیت‌های ملی برای کشور داشته است.