کد خبر: ۲۳۴۴۸
تاریخ انتشار : ۱۱:۲۲ - ۱۸ تير ۱۳۹۶
برای حفاظت از موتورهای الکتریکی در مقابل اضافه بار از رله‌های حرارتی (بی متال) استفاده می‌شود. اساس کار این رله‌ها بر پایه اختلاف ضریب انبساط طولی دو فلز به کار رفته است. بر اثر عبور جریان از بی متال، دو فلز گرم می‌شوند و طول آن‌ها افزایش می‌یا بد. از آن جایی که ضریب انبساط طولی یکی از فلزات بیشتر از دیگری است. دو فلز با هم به سمت فلزی که ضریب انبساط طولی کمتری دارد خم می‌شود. در نتیجه مسیر عبور جریان کنتاکت‌ها باز و مدار قطع می‌شود.
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: رله بی‌متال یا دوفلز قطعه‌ای است که از دو فلز ناهمجنس —به ویژه فلزهایی که دارای ضریب انبساط متفاوت هستند— که از یک سطح کاملًا به هم جوش خورده‌اند تشکیل شده‌است. برای ساختن رله بی‌متال دو فلز را در حالت گرم و با استفاده از غلتک به هم پرس می‌کنند به طوری که حاصل کار به صورت یک‌تکه دیده می‌شود.
عنصر بی‌متال یک نوار یا دیسک دوفلزه است که بر اثر گرما در جهت فلزی که ضریب انبساط پایین‌تری دارد خم می‌شود و پس از سرد شدن به حالت اول بازمی‌گردد. معمولاً یک تماس الکتریکی در یک سو یا سوی دیگر این عنصر برقرار می‌شود و از آن به عنوان یک دماپا استفاده می‌کنند. کلید بی‌متال یک کلید حساس به دما است که بر پایهٔ عنصر بی‌متال ساخته‌شده.
دماسنج دوفلزی یک دماسنج برپایهٔ عنصر دوفلزی است که به شیوهٔ مکانیکی (از راه اهرم یا چرخ‌دنده) به یک عقربه که دما را نمایش می‌دهد متصل شده‌است. دماپای دوفلزی گونه‌ای از دماپا است که در آن یک عنصر دوفلزی کنتاکت‌های یک کلید را باز می‌کند یا می‌بندد.

در صنعت برق بی‌متال یا رلهٔ حرارتی یکی از رایج‌ترین انواع رله‌های اضافه‌بار (اورلود) حرارتی است که به صورت سری در مدار موتور قرار می‌گیرد و برای حفاظت دستگاه‌های الکتریکی در مقابل اضافه‌بار استفاده می‌شود.


کلید حرارتی یا رله بی متال
ساختمان و طرز کار
در اثر عبور جریان الکتریکی از بی‌متال هر دو فلز گرم‌شده و طول آن‌ها زیاد می‌شود، اما از آنجایی که ضریب انبساط دو فلز متفاوت است، بی‌متال به سمت فلزی که ضریب انبساط پایین‌تری دارد خم می‌شود. این جابجایی به وسیلهٔ اهرم یا به صورت مستقیم کنتاکت‌ها را قطع یا وصل می‌کند. از این ویژگی در فیوز‌ها و رله‌های بی‌متال استفاده می‌شود.
برای افزایش سرعت عملکرد بی‌متال و جلوگیری از جرقه و سوختگی محل اتصال، از آهن‌ربا در بالا و پایین تیغهٔ دوفلزی استفاده می‌شود که نیروی مغناطیسی آن به بسته شدن سریع اتصال کمک می‌کند.

رله‌های اضافه‌بار (بی‌متال) تنظیم‌پذیر هستند و می‌توان آن‌ها را به گونه‌ای تنظیم کرد که جریان‌هایی بین ۱ ٫ ۰۵ تا ۱۰ برابر جریان نامی موتور‌ها را قطع کنند. رلهٔ بی‌متال سه‌فاز معمولا دارای سه پل قدرت و دو کنتاکت فرمان است (یک کنتاکت باز برای اتصال به سیستم هشداردهنده و یک کنتاکت بسته برای قراردادن در مسیر تغذیهٔ کنتاکتور). کنتاکت معمولاً بستهٔ بی‌متال با شماره‌های ۹۵ - ۹۶ و کنتاکت معمولاً باز آن با شماره‌های ۹۷ - ۹۸ مشخص می‌شود.

برخی از رله‌های بی‌متال دارای دو حالت دستی و خودکار هستند که در حالت دستی اگر رله عمل کند باید آن را به صورت دستی و با فشردن دکمهٔ RESET به حالت اول بازگرداند، اما در حالت خودکار برگشتن به حالت اول پس از گذشت مدتی معین به صورت خودکار انجام می‌شود.

قسمت‌های مختلف یک رلهٔ حرارتی عبارتند از:
تیغه‌های اتصال به کنتاکتور
ترمینال‌های اتصال به کابل موتور
ترمینال مشترک مدار فرمان
پیچ تنظیم جریان
ترمینال‌های باز و بستهٔ مدار فرمان
پیچ تغییر وضعیت
دگمهٔ برگشت وضعیت
هنگام استفاده از یک بی‌متال سه‌فاز در مدار تکفاز، دو تیغهٔ بی‌متال را با هم سری می‌کنیم و سیم فاز را از آن عبور می‌دهیم و تیغهٔ سوم برای سیم نول استفاده می‌شود.

کلید حرارتی یا رله بی متال
نمایشی از اصول عملکرد بی‌متال. در سمت چپ دو فلز پیش از گرم شدن و در سمت راست پس از گرم شدن نمایش داده شده‌اند. (در ردیف بالا دو فلز به هم جوش نخورده‌اند)

ارسال نظر قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
نتیجه عبارت زیر را وارد کنید
captcha =
وضعیت انتشار و پاسخ به ایمیل شما اطلاع رسانی میشود.
پربازدیدها
برق در شبکه های اجتماعی
اخبار عمومی برق نیوز
عکس و فیلم
پربحث ترین ها
آخرین اخبار