تعريف توليدات پراکنده
تعاريف مختلفي براي توليدات پراکنده بکار رفته است، ولي تعريف جامع و بدون محدوديت آن، عبارت است از “منبع انرژي الکتريکي که مستقيما به شبکه توزيع و يا سمت مصرف کننده وصل مي گردد“.
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: تعاريف مختلفي براي توليدات پراکنده بکار رفته است، ولي تعريف جامع و بدون محدوديت آن، عبارت است از "منبع انرژي الکتريکي که مستقيما به شبکه توزيع و يا سمت مصرف کننده وصل مي گردد".
مقادير نامي اين توليدات متفاوت است، ولي معمولا ظرفيت توليد آن ها از چند کيلووات تا حدود ١٠ مگاوات مي باشد. اين واحدها در پست ها و در فيدرهاي توزيع، در نزديکي بارها قرار مي گيرند.
مولدهاي توليد پراکنده، صرف نظر از نحوه توليد توان آن ها، نسبتا کوچک بوده و ظرفيت آن ها معمولا کوچکتر از MW ٣٠٠ مي باشد و مستقيما به شبکه توزيع وصل مي شوند.
IEEE: توليد برق توسط وسايلي را که به اندازه کافي از نيروگاه هاي مرکزي کوچکتر بوده و قابل نصب در محل مصرف هستند را به عنوان توليد پراکنده معرفي کرده است. همچنين تعاريفي که کشورهاي مختلف براي توليد پراکنده ارائه کرده اند در زیر آورده ایم؛
تعاريف منابع توليد پراکنده در کشورهاي مختلف جهان
IEA: واحدهاي توليد پراکنده توان در محل مصرف يا در داخل شبکه توزيع که توان را به طور مستقيم به شبکه توزيع محلي تزريق مي کنند را DG معرفي مي کند.
لازم به ذکر است CIGRE، تعريف زير را براي منابع توليد پراکنده ارائه داده است:
١- به صورت مرکزي برنامه ريزي نشده باشد. (برنامه ريزي متمرکز نشده باشد.)
٢- به صورت مرکزي انتقال داده نشده باشد. (بهره برداري متمرکز نشده باشد.)
٣- معمولا به شبکه توزيع متصل شده باشد.
٤- کوچکتر از ٥٠ تا ١٠٠ مگاوات باشد.
اما اين مسائل باعث ناديده گرفتن مزاياي اين نوع مولدها نمي شود. همان گونه که در جدول بالا دیدیم استفاده از اين نوع مولدها در جهان در حال افزايش است.
تصویر میزان افزایش تولید پراکنده در طول سال
جدول سهم DG ها از توليد برق در جهان
اهداف استفاده از توليدات پراکنده
اهداف استفاده از توليدات پراکنده از ديد شرکت توزيع و از ديد مشترک متفاوت است.
در واقع اگر مالک DG شرکت توزيع باشد، اهداف مورد نظر مي تواند آزادسازي ظرفيت شبکه توزيع، بهبود قابليت اطمينان سيستم، توليد همزمان برق و حرارت، بهبود کيفيت توان و پروفيل ولتاژ و کاهش تلفات باشد.
اگر مالکيت DG در اختيار مشترک باشد، اين اهداف مي تواند فروش برق و شرکت در بازار انرژي، فروش برق به عنوان سرويس جانبي، بهبود قابليت اطمينان خود و يا تشويق هاي دريافتي از شرکت توزيع و…باشد.
متأسفانه چون مالکيت بيشتر توليدات پراکنده در اختيار مشترکين مي باشد، لذا شرکت هاي توزيع کنترل کمتري روي اندازه و محل نصب توليدات پراکنده دارند. در نتيجه براي جلوگيري از تأثيرگذاري منفي توليدات پراکنده بر پارامترهاي مختلف سيستم، بايد يک استاندارد کلي و جامع براي کنترل، نصب و جايابي اين توليدات وجود داشته باشد.
بطور کلي هدف از استفاده از منابع توليد پراکنده در شبکه هاي توزيع، تأمين تمام يا قسمتي از توان مصرفي شبکه بصورت تمام وقت يا پاره وقت مي باشد که در اين ميان هدف اصلي توليد توان اکتيو است.
علل رويکرد به منابع توليد پراکنده
در ساختار قديم صنعت برق در کشورهاي پيشرفته و وضعيت موجود بسياري از کشورها، وظايف توليد، انتقال و توزيع توان بر عهده شرکت هاي برق مجتمع (VIU) بود. افزايش ميزان تقاضاي توان در چند سال اخير، در بسياري از کشورها موجب شد که اين شرکت ها نتوانند به صورت مؤثر، جوابگوي اين ميزان تقاضاي زياد باشند. در نتيجه خاموشي، قطع برق و معيوب شدن تجهيزات و… در بسياري از کشورها، به ويژه ايالات متحده صورت گرفت و به تبع آن قيمت ها در دوره هاي پيک به شدت بالا رفت. اين در حالي بود که همراه با رشد اقتصادي کشورها که منجر به افزايش ميزان انرژي مورد نياز آن ها بود، مسأله کيفيت توان و قابليت اطمينان آن نيز اهميت پيدا نمود.
علاوه بر اين، بحران نفت در سال ١٩٧٣ موجب شد که بسياري از کشورهايي که در صنعت خود به سوخت هاي فسيلي وابسته بودند، در پي يافتن جايگزيني مناسب براي اين سوخت ها باشند. همچنين با افزايش آگاهي عمومي در مورد مسائل زيست محيطي، يافتن جايگزيني مناسب براي سوخت هاي فسيلي اهميت بيشتري پيدا کرد. مطالعات انجام شده نشان مي دهد که انرژي هاي تجديدپذير شامل انرژي خورشيد، باد، آب، بيوماس، زمين گرمايي و… که از نظر زيست محيطي مناسب بوده، مي توانند جايگزين مناسبي براي سوخت هاي فسيلي باشند. بدين ترتيب عواملي مانند تجديد ساختار صنعت برق، نياز به افزايش ظرفيت سيستم و پيشرفت تکنولوژي ها به طور همزمان، پايه و اساس معرفي تکنولوژي هاي توليد پراکنده مي باشند.
عوامل محرک فراواني باعث افزايش تمايل به کارگيري سيستم هاي توليد پراکنده شده است که به طور کلي اين عوامل را مي توان در پنج گروه به شرح زير تقسيم بندي نمود:
١- پيشرفت هاي صنعتي چشمگير در ساخت و بکارگيري تکنولوژي هاي مرتبط
٢- محدوديت ها موجود در احداث خطوط انتقال نيرو
٣- ورود بحث بازار برق و مسائل مرتبط با آن در سيستم قدرت
٤- افزايش تقاضاي مشترکين براي سرويس با قابليت اطمينان بالا
٥- حساسيت بالا در خصوص آلودگي هاي محيط زيست
علل رويکرد به منابع توليد پراکنده در ايران
ظرفيت نامي توليدي واحدهاي نيروگاهي غير وابسته به وزارت نيرو در سال ١٣٨٠، بالغ بر٦١٩٠ مگاوات برآورد شده است که ٤٠١ مگاوات از آن مربوط به صنايع بزرگ و مابقي به ساير مؤسسات و صنايع کوچک اختصاص دارد.
دلايل زير کاربرد توليد پراکنده و توليد همزمان (Cogeneration) را در کشور ما براي مصارف معمولي و عمومي توجيه مي کند:
١- کاربرد واحدهاي کوچک توسط مصرف کنندگان، صنعت برق را عملا بتدريج خصوصي مي کند و اين خصوصي سازي از اهداف دولت و وزارت نيرو مي باشد و از سرمايه گذاري ملي در زمينه توليد مي کاهد.
٢- نصب توليد پراکنده در پايدار نگه داشتن ولتاژ، اصلاح قدرت راکتيو، تزريق قدرت اکتيو و حفظ فرکانس و نهايتا بهبود کيفيت برق شبکه تأثير مثبت دارد.
٣- آزادسازي تجهيزات فراواني که به دليل مصرف پيک شبکه، الزاما اضافه نصب شده و بعضا چندين برابر مصرف اوقات عادي شبکه سرمايه گذاري شده است.
٤- نصب توليد پراکنده در محل هاي مصرف، جابه جايي انرژي الکتريکي را در کل شبکه متناسب با قدرت نصب شده کاهش مي دهد، در نتيجه تعويض هادي ها، کابل ها و ساير تجهيزات، خصوصا در شبکه توزيع کاهش مي يابد.
٥- با توجه به نياز بيست سال آينده کشور به بيش از ٧٠ هزار مگاوات مصرف پيک و در نظر گرفتن ضريب ذخيره توليد، بر مبناي گزارش مقدماتي صنعت برق ايران در سال ١٤٠٠ بيش از ٩٠ هزار مگاوات قابل توليد در نيروگاه ها ميزان سرمايه گذاري بالاي ٢٠ ميليارد دلار خواهد بود. هرچه بتوان اين سرمايه گذاري را از طريق واحدهاي DG توسط مصرف کنندگان تأمين کرد، مي توان از خروج ارز ناشي از فروش سرمايه هاي ملي ممانعت کرده و براي خيل عظيم جوانان جوياي کار ايجاد اشتغال نمود.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.