کلاس حفاظتی برقگیرها

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: کلاس حفاظتی عبارتست از تعیین محدوده‌ای که در آن احتمال برخورد صاعقه مستقیم، مطابق با درصد معینی می‌باشد. بر اساس استاندارد NFC17، 102 سه کلاس حفاظتی در نظر گرفته می‌شود. کلاس یک که بیشترین سطح حفاظتی را دارد، در آن ۹۸ درصد حفاظت در نظر گرفته می‌شود و به ترتیب برای کلاس‌های ۲ و ۳ مقادیر ۹۵ و ۹۰ درصد محاسبه شده است. البته در استاندارد جدید CTE SU 8، این ۳ کلاس به چهار کلاس افزایش یافته و برای کلاسهای یک تا چهار به ترتیب ۹۸، ۹۵، ۹۰ و ۸۰ درصد حفاظت در نظر گرفته می‌شود. اما کلاس حفاظتی نکته دیگری را نیز بیان می‌کند و آن توانایی تامین جریان توسط صاعقه است.

تعیین شعاع حفاظتی به روش پسیو:

بر اساس استاندارد IEC۶۲۳۰۵ برای تعیین شعاع حفاظتی روشهای مختلفی وجود دارد که مشخصات کلاس حفاظتی، ارتفاع سازه، نوع برقگیر (اکتیو یا پسیو) در تعیین آن درنظر گرفته می‌شوند.

روشهای حفاظت (Protection Methods) عبارتند از:

مخروط فرانکلین یا روش زاویه (Angle Method): در این روش محدوده‌ای مخروطی بر اساس جدول و شکل زیر که زاویه راس آن بستگی به ارتفاع سازه دارد ایجاد می‌شود که محدوده حفاظتی بحساب می‌آید. همانطور که مشاهده می‌کنید این روش برای سازه‌های مرتفع‌تر از ۲۰ متر برای کلاس یک پاسخگو نیست.


میله‌های برقگیر باید در بلندترین نقاط ساختمان بنحوی قرار گیرند که گوشه‌های ساختمان بکلی محافظت شوند. در اینحالت بر اساس ارتفاع نوک برقگیر، شعاع حفاظتی در پای ساختمان را نتیجه می‌دهد.


روش گوی غلتان (Rolling Sphere Method): در این روش گوی هایی با شعاع هایی متناظر با کلاس‌های حفاظتی در نظر گرفته می‌شود (این شعاع D. عبارتست از فاصله آخرین استپ از لیدر پائین رونده) که شعاع حفاظتی، محدوده زیر منحنی نقاط تلاقی کره با نوک برقگیر و زمین می‌باشد (احتمال اصابت صاعقه تن‌ها به نقاطی وجود دارد که با کره تلاقی دارند).


وقتی که برقگیر پسیو نصب شد، شعاع حفاظتی بر اساس فرمول زیر محاسبه می‌گردد:

 

روش قفس فارادی (Mesh Method): در این روش تسمه‌های مسی را بصورت متقاطع به نحوی بر روی سطح خارجی ساختمان نصب می‌کنند که فاصله این تسمه‌های مسی، متناظر با اعداد مرتبط با کلاس حفاظتی است. برای ساختمان‌های مرتفع‌تر از ۶۰ متر، برای ۲۰ درصد دیوارهای بخش بالایی ساختمان نیز این روش اجرا میگردد.


همچنین فاصله بین هادی‌های میانی از جدول زیر بدست می‌آید.


هادی‌های میانی باید هر نیم متر توسط بست به جداره ساختمان محکم شوند.
به منظور جلوگیری از خسارتهای ناشی از اثرات حرارتی عبور جریان صاعقه از هادی میانی طولانی لازم است هر ۲۰ متر بخشی به منظور جبران این اختلاف طول در نظر گرفته شود.
به منظور جلوگیری از صدمات مکانیکی به هادی میانی، حداقل سطح ۲۰ متر پائینی هادی میانی با پوشش فلزی مکعبی پوشانده شود.
بخش جداشونده‌ای برای هر هادی میانی در نظر گرفته شود تا بتوان مقاومت هریک از سیستم‌های ارت را جداگانه اندازه گیری نمود.
مقاومت کمتر از ۱۰ اهم برای سیستم ارت توصیه می‌گردد.
بمنظور جلوگیری از خوردگی، بخش متصل کننده بخشهای غیر همجنس سیستم ارت، توسط اتصالات بیمتال و یا استیل ضدزنگ متصل شوند