معرفی انواع تولید پراکنده-بخش اول
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز: در چند دهه اخیر، حضور منابع تولید پراکنده(DG) در شبکه هاي توزیع با روند رو به رشدي مواجه بوده است. مخصوصاً با افزایش منابع جدید انرژي که داراي توان کوچک و ولتاژ پایین می باشند، این مسئله به شدت افزایش یافته است. در این راستا استفاده از مولدهاي چرخان مانند ژنراتور سنکرون، به خاطر قابلیت بکارگیري آن ها در نیروگاه هاي کوچک حرارتی و آبی و حتی در مزرعه هاي بادي و همچنین به خاطر امکان کنترل مستقل توان اکتیو و راکتیو تزریقی آن ها، افزایش چشمگیري داشته است. بطور معمول در ژنراتورهاي بزرگ، گاورنر نقش تثبیت فرکانس و سیستم تحریک نقش تنظیم کننده ولتاژ را دارد، ولی این مسئله در مورد ژنراتورهاي سنکرون کوچکی که به شبکه توزیع متصل می شوند، صادق نیست، زیرا که هم فرکانس و هم ولتاژ توسط خود شبکه نگه داشته می شود.
ژنراتورهاي کوچک کنترل خیلی کمی روي ولتاژ دارند و روي فرکانس اصلاً کنترل ندارند در سیستم هاي تولید پراکنده، گاورنر توان خروجی را کنترل می کند و سیستم تحریک مقدار توان راکتیو را مشخص می نماید. تولیدات پراکنده داراي انواع مختلفی می باشند که بسته به نوع آن، ظرفیت نامی و نیز قیمت آن متفاوت است. توربین هاي گازي کوچک با ظرفیت حدود 500 کیلووات تا 20 مگاوات و بازده حدود 25 تا 40درصد و پیل هاي سوختی با ظرفیت حدود 50 کیلووات تا 3 مگاوات و بازده حدود 45 تا 55 درصد به تدریج در شبکه هاي توزیع و مصارف صنعتی و تجاري مورد استفاده قرار می گیرند. سایر تولیدات پراکنده مثل میکروتوربین ها، توربین بادي، توربین آبی، فتوولتائیک، انرژي گرمایی خورشیدي، چرخ لنگر، بیوماس، باتري، ذخیره اي خازنی، زمین گرمایی(Geothermal)و... هم در حال گسترش هستند.
البته این فناوري هاي تولید انرژي، خود به دو دسته تجدیدناپذیر مانند میکروتوربین ها، پیل هاي سوختی، توربین هاي گازي و احتراقی و... و تجدیدپذیر مانند توربین هاي بادي، سلول هاي خورشیدي و... تقسیم می شوند.
ماشین حرارتی داخلی
هم اکنون دو نوع دیزل و گازسوز تکنولولوژي ماشین حرارتی داخلی در دنیا موجود است. این نوع تولید پراکنده داراي هزینه نصب نسبتاً پایین، راندمان بالا و زمان استارت کم می باشد. همچنین مناسب بودن براي تولید توأم توان و گرما (CHP) و ارزان بودن و در دسترس بودن قطعات، از دیگر مزایاي این تولید پراکنده می¬باشد. مقدار بالاي آلودگی محیطی Noxو CO2 نیاز به تعداد دفعات زیاد بازبینی و تعمیرات، هزینه بهره¬برداري و آلودگی صوتی زیاد از معایب آن به شمار می روند.
توربین احتراقی (CT) یا گازي
وسیله اي براي تبدیل انرژي حرارتی به مکانیکی است. این مولد براي تولید انرژي مکانیکی در هواپیماها، پالایشگاه ها و یا براي فشرده کردن گازها و سیستم هاي تولید برق کاربرد دارد. در مقایسه با نیروگاه¬هاي بخاري، آبی و اتمی، این نیروگاه ها کم حجم تر و سبک تر هستند. هزینه سرمایه گذاري نسبتاً پایین، در دسترس بودن گاز طبیعی با قیمت پایین و ثابت در بسیاري از کشورها، راندمان نسبتاً بالا و زمان نصب کوتاه، از مزایاي توربین گازي شمار می آیند. امتیاز مهم آن ها این است که به سرعت می توان آن ها را به شبکه متصل یا از آن قطع نمود، بطوریکه زمان استارت توربین هاي گازي تا توان خروجی کامل معمولاً در حدود 2 الی 10 دقیقه است، لذا توربین هاي گازي یک انتخاب مناسب جهت تأمین ظرفیت رزرو سریع به شمار می-روند و معمولاً از آن ها براي تولید برق در مواقع پیک استفاده می شود. اگرچه میزان آلودگی محیطی CO2توربین¬هاي گازي نسبتاً بالاست، ولی میزان آلودگی محیطی NOx این توربین ها در حد بسیار ، پایینی می¬باشد. عمر کوتاه و سوخت گران از معایب این نوع سیستم ها می باشد.
میکروتوربین ها
میکروتوربین ها در حقیقت بسط یافته تکنولوژي توربین گازي در ابعاد و ظرفیت هاي کوچکتر هستند. البته به جز اندازه، موارد طراحی معین دیگري نیز این تکنولوژي را از دیگر انواع توربین هاي احتراقی متمایز¬ می¬کند. از مشخصه هاي برجسته اکثر میکروتوربین ها سرعت گردش بسیار بالا و مهندسی هوشمند در طراحی می¬باشد. مزایاي اصلی میکرو توربین ها آلودگی صوتی کم، ابعاد کوچک، تعداد کم بخش هاي متحرك، فاصله زمانی طولانی بین دو تعمیر متوالی، قابلیت انعطاف در سوخت مصرفی و قابلیت استفاده از سوخت هاي زائد و بی¬مصرف می باشد. میکروتوربین هاي کوچک در محدوده 25 الی 100کیلو وات بوده، سرعت آن ها تقریباً بین 50000 تا90000 دور بر دقیقه است و ولتاژ خروجی آن ها در حدود 500 ولت بوده و یاتاقان مورد استفاده در آن ها از نوع هوایی است.
میکروتوربین ها داراي حجم کمی بوده و از یک مبدل الکترونیکی قدرت براي تبدیل فرکانس استفاده می-کنند. هنگامی که یک پروسه (CHP) براي این نوع تولیدات پراکنده اعمال گردد، راندمان می تواند به حدود 85 درصد نیز برسد. زمان استارت براي میکروتوربین هاي تجاري در حدود 120 ثانیه گزارش شده است. میکروتوربین ها به دلیل دماي احتراق پایین، از لحاظ آلودگی محیطی NOx بسیار مناسب می باشند، اگر چه گاهی آلودگی محیطی CO2 آن ها بیشتر از ماشین هاي احتراق داخلی می باشد .
شکل اجزای میکروتوربین ها
مزاياي میکروتوربین ها عبارتند از:
1- قطعات گردنده كم، سايز كوچك و وزن كم
2- راه اندازي ساده و سريع و داراي مشخصات هماهنگ با بار
3- راندمان بالا در استفاده دوگانه گرمايي - الكتريكي و دوره¬هاي تعمير بلند مدت
4- مواد زايد خروجي كم و استفاده مجدد سوخت مصرف نشده
معايب میکرو توربین ها عبارتند از:
1- نسبت نامناسب سوخت به راندمان الكتريكي
2- درجه حرارت بالاي محيط و ارتفاع بر تلفات توان خروجي و راندمان اثر منفي دارد.
با این وجود استفاده وسيع از میکروتوربین ها به دليل حجم كم و راه اندازي سريع و مواد زايد پايين به سرعت در حال رشد است و آينده اي روشن براي آن پيش بيني مي شود.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.