انواع کلیدهای برق

به طور کلی کلید‌های برق به شرح زیر طبقه بندی میشود:

بر حسب نوع منبع نیرو که شامل کلید‌های مورد مصرف در برق متناوب (AC) ‏‏‏‏، برق مستقیم (DC) و هردو نوع متناوب و مستقیم AC,DC)) میشود.

برحسب نوع اتصال که شامل کلید‌های یک جهته (یک پل، دو پل، و سه پل و نول)، و کلید‌های چند جهته (دوجهته با حالت خاموش، دو مداره، تبدیل، تبدیل دو پل، و صلیبی) میباشد.

برحسب روش به کار انداختن کلید که شامل کلید‌های گردان، نوسانی، شستی‏، تکمه فشاری وکششی میشود.

برحسب درجه حفاظت در برابر اثر زیان آور آب به داخل کلید که شامل کلید‌های بدون حفاظت معمولی، کلید‌های محافظت شده در برابر چکیدن قطرات آب، کلید‌های محافظت شده در برابر پاشیده شدن آب و کلید‌های غیر قابل نفوذ در برابرآب.

برحسب روش نصب که شامل نصب روکار، توکار، نیمه توکار و تابلویی میباشد.

برحسب فواصل بین کنتاکت‌ها که شامل فاصله معمولی، فاصله جزیی یا مینی، فاصله بسیار جزیی و بدون فاصله (کلید‌های نیمه هادی) خواهد بود.

برحسب درجه حفاظت در برابر دسترسی به قسمت‌های خطرناک و اثرات زیان آور ورود اشیاء جامد خارجی به درون کلید به شرح زیر:

IP۲X: کلید‌های حفاظت در برابر دسترسی انگشتان دست به قسمت‌های خطرناک و اثرات زیان آور ورود اجزای اجسام با قطر ۵/۱۲ میلی متر و بیشتر به درون آن.

IP۴X:کلید‌های حفاظت شده در برابر دسترسی با سیم به قسمت‌های خطرناک و اثرات زیان آور ورود اجسام جامد خارجی به قطر یک میلی متر و بیشتر به درون آن

IP۵X:کلید‌های حفاظت شده در برابر دسترسی با سیم به قسمت‌های خطرناک و همچنین حفاظت شده در برابر گرد وغبار

بر حسب روش نصب کلید از نظر طرح ساخت آن شامل کلید‌هایی میشود که پوشش یا صفحه در پوش آن بدون جابه جایی هادی‌ها قابل برداشت نباشد.

بر حسب نوع ترمینال به شرح زیر:

- کلید‌های دارای ترمینال پیچ دار

- کلید‌های بدون ترمینال پیچی هادی‌های صلب

- کلید‌های بدون ترمینال پیچی برای هادی‌های صلب و قابل انعطاف

موارد کاربرد:

کلید یک پل، یک راه، و یک خانه:

این نوع کلید برای قطع و وصل سیم فاز در چراغ‌های روشنایی و مصارف مشابه به کار میرود.

کلید یک پل، یک راه و دو خانه:

این نوع کلید برای قطع ووصل دو مدار به کار میرود.

کلید دوپل:

این نوع کلید را که در حقیقت دو کلید در یک جعبه است میتوان برای قطع و وصل همزمان دو فاز و یا یک فاز و یک نول مورد استفاده قرار داد.

کلید سه پل:

این نوع کلید برای قطع و وصل سه انشعاب از یک نقطه بهکار می‌رود. این گونه کلید‌ها برای قطع و وصل موتور‌های سه فاز نیز به کار می‌برد.

کلید‌های دو راه یا تبدیل:

این نوع کلید که در واقع مدار را تبدیل یا عوض میکند برای قطع و وصل چراغ از دو نقطه مختلف به کار میرود.

کلید دو راه یا تبدیل دو پل:

این نوع کلید دو مدار را تبدیل یا عوض میکند و برای قطع و وصل دو فاز یا فاز و نول و یا برق ایزوله از دو نقطه مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.

کلید صلیبی:

کلید صلیبی به همراه دو کلید تبدیل برای کنترل مدار چراغ‌ها از سه نقطه و یابیشتر به کار برده میشود و نحوه قطع و وصل به صورت تغییر مدار (ضربدار یا موازی) است.

کلید جیوه ای:

این نوع کلید در مدار‌های فرعی با بار کم متانند ترموستات ها، روی دیگ‌های بخار و چیلر‌ها، اتاق‌های عمل، و ... به کار میرود.

سایر انواع کلید‌ها مانند کلید دو جهته با حالت خاموش و کلید سه فاز و نول نیز بر حسب نیاز مورد استفاده قرار میگیرد.

کلید‌های فوق الذکر به صورت حفاظت شده در برابر ترشح آب با درجه حفاظت شده در برابر ترشح اب با درج حفاظت ipx ۵ نیز ساخته میشود که برای مکان های‌تر و مرطوب و همچنین در فضای ازاد مورد استفاده قرار میگیرد.

کلید‌های ضد انفجار و ضد اشتعال غبار:

این نوع کلید‌ها در مکان‌ها مخاطره آمیز (طبقه بندی شده) مورد استفاده قرار میگیرد. کلید ضد انفجار مجهز به محفظه‌ای است که در برابر انفجار گاز یا بخار مشخص در درون ان مقاوم بوده و از سرایت جرقه، برق یا انفجار گاز‌های درون محفظه به محیط خارج جلوگیری میکند. میزان دمای خارجی محفظه نیز به گونه‌ای است که موجب اشتغال و انفجار گاز‌های موجود در اطراف آن نمیشود. کلید ضد اشتعال غبار مجهزبه پوششی است که مانع از ورود گرد و غبار قابل اشتعال به درون محفظه میشود و در صورتی که مطابق مقررات مربوط مورد استفاده قرار گیرد قوس الکتریکی، جرقه یا حرارت تولید یا آزاد شده در داخل پوشش موجب اشتعال رسوبات خارجی رو محفظه یا غبار‌های معلق در هوای اطراف آن نمیگردد.