دیمر (Dimmer)

دیمر (به انگلیسی: Dimmer) برای تنظیم میزان ولتاژ یا روشنایی از آن استفاده می‌شود و در صنعت اتومبیل به کلید تعویض نور قوی (نوربالا) و نور ضعیف (نورپایین) گفته می‌شود.
این دستگاه با دریافت ولتاژ، ولتاژی از نزدیک صفر تا نزدیک ولتاژ منبع را به عنوان خروجی ارایه می‌کند. دیمر بر حسب نوع کاربرد انواع و طراحی‌های گوناگونی دارد.
دیمر‌ها در انواع AC و DC موجود هستند، در دیمر از یک قطعه الکترونیکی به اسم ترایاک استفاده می‌شود.
از این وسیله جهت کم وزیاد کردن نور لامپ‌های منازل و محل‌هایی که نور مورد استفاده‌ی آن‌ها متغییر است، استفاده می‌شود. دیمر نوعی مقاومت متغییر یا پتانسیومتر است. نصب آن در مدار مسیر سیم فاز (مانند نصب کلید تک پل) می‌باشد. ساختمان دیمر دارای دو کنتاکت، که یکی از آن‌ها محل ورودی فاز ودیگری محل خروجی فازمی باشد. با توجه به این که دیمر ولتاژ را کنترل می‌کند، یکی از روش‌های کنترل دور موتور‌های الکتریکی می‌باشد بنابراین از دیمر می‌توان بعنوان کنترل کننده‌ی دور موتور‌های الکتریکی تکفاز با توان کم مانند موتور پنکه‌های سقفی استفاده کنیم.



ترایاک واقع در دیمر مانع عبور قسمتی از موج متناوب ولتاژ ورودی می‌شود.
معمولاً دیمر به صورت سری با مصرف کننده قرار می‌گیرد تا ولتاژ ورودی را کنترل کند. از کاربرد‌های دیگر دیمر می‌توان به چراغ مطالعه، لامپ اتاق، سالن‌های نمایش و هویه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

میزان جریان مجاز دیمر نیز معین است. عمل کرد دیمر به این صورت است که ولتاژ ورودی به لامپ و در نتیجه نور آن به وسیله یک تنظیم کننده که به صورت دورانی یا کشویی حرکت می‌کند، کنترل می‌شود. دیمر از نظر ظاهری شبیه به یک کلید معمولی است که دارای دو ترمینال خروجی است.

ابتدا سیم فاز به ترمینالی که در داخل فیوز دیمر قرار دارد، وارد می‌شود. سپس از ترمینال دیگر دیمر، سیم برگشت فاز به سرپیچ لامپ متصل می‌شود. سیم نول نیز مستقیما به سرپیچ وصل می‌شود.
با استفاده از دیمر، مصرف انرژی الکتریکی به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد و در مصرف انرژی صرفه جویی می‌شود.



انواع دیمر:
همان که در قبل اشاره کردیم در طراحی تاسیسات الکتریکی هرکجا که نیاز به تغییر سطح روشنایی باشد، از دیمر استفاده می‌شود. دیمر‌ها می‌تواندخاموشی مطلق و روشنایی نور یک لامپ را ممکن می‌سازندبا شرط اینکه لامپ قابلیت استفاده توسط دیمر باشد. کلیه لامپ‌های رشته‌ای و هالوژنی قابل استفاده با دیمر می‌باشند، لامپ‌های خانواده فلورسنت و کم مصرف این قابلیت را ندارند و لامپ‌های LED در هر دو شکل یافت می‌شوند.

ساده‌ترین نوع دیمر، دیمر‌های مکانیکی هستند که اصطلاحا با یک “پیچ ولوم” بر روی آن‌ها قابلیت کم و زیاد کردن نور را دارند. برند‌های ایرانی مانند دلند و مهسان، برند‌های خارجی مانند ویکو و لگراند همگی سالهاست که این مدل را عرضه می‌کنند و همچنان محبوبیت گسترده‌ای بین مصرف کنندگان دارد. این نوع دیمر بدون دستکاری در سیم کشی ساختمان قابل اضافه شدن به سیستم قدیمی ساختمان می‌باشد.

دیمر‌های لمسی قابلیت‌های دیمر مکانیکی را بصورت مدرن‌تر ارائه می‌دهند و معمولا برای ظاهر زیبا و جذاب‌تر در بسیاری از ساختمان‌های امروزی مشاهده می‌شوند.

دیمر‌های هوشمند (smart) که در سیستم‌های هوشمند ساختمان بکار می‌روند، این دیمر‌ها ظاهراً شبیه دیمر‌های لمسی باشند، ولی قدرت آن‌ها در کاربرد آنهاست. این دیمر‌ها می‌توانند بصورت دستی یا از طریق اپلیکیشن موبایل، ریموت کنترل، اینترنت و… کنترل شوند. در یک سیستم هوشمند مجهز به حسگر‌های روشنایی، در زمان تابش نور خورشید به داخل ساختمان، به صورت خودکار نور لامپ‌ها کم می‌شود و در زمان کم شدن تابش خورشید، نور لامپ‌ها اضافه می‌شود تا در مصرف انرژی صرفه جویی شود.

آمفی تئاتر‌ها و سینما‌ها دارای سیستم‌های پیشرفته و حرفه‌ای دیمر می‌باشند. این دیمر‌ها بصورت رکمونت داخل رک کنترل قرار می‌گیرند و قابلیت کنترل و تغییر چندین نقطه را دارند این سیستم‌ها بصورت گروهی، شدت روشنایی بخش‌های مختلف یک سالن را کنترل می‌کند.
لامپ‌های دیمری اکو وات قابلیت کار با کلیه حالت‌های فوق را دارا می‌باشند. در مورد کاربرد لامپ‌های LED با دیمر یک نکته‌ی بسیار مهم و جود دارد و آن توجه به مینیمم توان دیمر است. به عنوان مثال اگر مینیمم توان یک دیمر ۴۰ وات باشد، بایستی حداقل ۶ عدد لامپ ۷ ٫ ۵ وات دیمری بر روی خروجی دیمر قرارداد تا دیمر بتواند عملکرد مناسبی داشته باشد.