دیود هرزگرد

دیود هرزگرد در قسمت‌هایی از مدار که نیاز به سوییچ زنی بار سلفی است، مثل بوبین رله، مورد استفاده قرار می‌گیرد. دیود هرزگرد با نام‌های دیگری مثل دیود فلای بک (Flyback Diode)، دیود اسنابر (Snubber Diode) و … نیز شناخته می‌شود. یکی از خاصیت‌های بسیار مهم سلف مقاومت در برابر تغییرات ناگهانی جریان می‌باشد، به بیان دیگر سلف در جریان‌های DC دارای امپدانس صفر بوده و با افزایش فرکانس، امپدانس سلف هم افزایش پیدا می‌کند، از این موضوع در ساخت فیلتر‌ها استفاده می‌شود. در بعضی موارد دیگر مثل روشن و خاموش کردن رله نیز چنین مشکلی پیش خواهد آمد. سلف انرژی را به صورت الکترومغناطیس در خود ذخیره کرده و بوسیله‌ی این ذخیره انرژی، با تغییرات ناگهانی ولتاژ مقابله می‌کند.



در نظر بگیرید مداری مثل شکل بالا داریم و کلید برای مدتی طولانی بسته باشد، در نتیجه سلف کاملا برانگیخته شده (Energized) و تمام جریان را عبور می‌دهد، حال در لحظه‌ی t۰ کلید را باز می‌کنیم. اتفاقی که رخ می‌دهد، به این شکل خواهد بود: به علت اینکه سلف انرژی الکترومغناطیسی در خودش ذخیره کرده، با قطع کلید اختلاف پتانسیلی بین دو سر سلف بوجود میاد و سری که قبلا به ولتاژ بیشتر وصل بوده به نقطه کم پتانسیل و سری که قبلا به ولتاژ کمتر وصل بوده به نقطه با پتانسیل بیشتر تبدیل می‌شود و این امر با توجه به میزان اندوکتانس سلف می‌تواند ولتاژی تا چند صد برابر ولتاژی که قبلا به سلف وصل بوده، برای مدت بسیار کمی ایجاد کند که ممکن است باعث ایجاد جرقه در کلید، نویز در میکرو کنترلر، سوختن ترانزیستور درایور یا موارد ناخوشایند دیگری بشود که هیچ یک مطلوب ما نیست. در صورتی که ما از دیود هرزگرد استفاده کنیم، هروقت سلف بخواهد ولتاژ بالایی به مدار وارد کند به سرعت از طریق دیودی که قرار داده شده، یک مدار بسته به وجود میاد و سریعا خنثی می‌شود و قطعات دیگر در مدار آسیب نمی‌بینند.
در شکل زیر نحوه‌ی عملکرد دیود هرزگرد نمایش داده شده است.